
-Дорноговь аймагт үүсээд байгаа ураны асуудалд Засгийн газраас хэр анхаарч ажиллаж байна вэ?
-Би өөрийн биеэр Дорноговь аймагт малчин Д.Норсүрэнтэй уулзсан. Цөмийн энергийн газар, Мал эмнэлэг үржлийн газар ямар шалтгаанаар энэ хүний мал үхээд байгаа талаар хоёр газраас шинжилгээ хийсэн юм билээ. Гэвч энэ хоёр газрын шинжилгээний дүн зөрүүтэй гарсан гэсэн. Тиймээс би хотод ирээд шууд ажлын хэсэг байгуулж үнэхээр уранаас үүдэлтэй малчид, мал, байгаль орчинд хохирол учруулж байна уу гэдгийг тогтоох даалгавар өгөөд байна. Зөрөлдөөд байгаа хоёр байгууллагыг хамтраад ажиллах үүрэг өгсөн. Тиймээс удахгүй шинжилгээний хариу гарахаар асуудлыг дахин хэлэлцэнэ.
-Тус аймагт үйл ажиллагаа явуулж байгаа францын “Арева”-н охин компани “Кожеговь” тус бүс нутагт хайгуулын бус олборлолтын лизенцийн үйл ажиллагаа авахаар хөөцөлдөж байгаа яриа байна. Энэ тухайд?
-Францын компани зөвхөн хайгуулын лизенцтэй. Олборлолтын асуудлыг дээрх судалгааны ажлын дараа шийднэ. Үнэхээр манай иргэд, байгаль орчин, мал, амьтанд хортой хохиролтой нь тогтоогдвол бид уранаас ашиг олно гээд зүтгээд байхгүй.
-Тавдугаар цахилгаан станцын газар чөлөөлөлтөд бэрхшээл үүсээд байгаа гэсэн. Үнэн үү?
-Тавдугаар цахилгаан станцын асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар долоон удаа авч хэлэлцсэн. Хамгийн сүүлд нийслэлийн захирагчийг дуудаж уулзсан. Улаанбаатар гишгэх газаргүй болж. Тиймээс газар нь эзэнгүй эсэхийг лавласан. Гэтэл тэр газрыг зарим компанид өгчихсөн байна. Тиймээс бид нийслэлийг газраа чөлөөлөхийг шаардсан. Тавдугаар цахилгаан станц бостлоо гурван жил болно. Тэр болтол нийслэлийн зүүн хэсгийг дулаанаар хангах зорилгоор “Амгалан” дулааны станц барихаар болсон. Гэтэл нийслэлийнхэн 10 гаруй тэрбум төгрөг гаргаж өгөөч, Амгалангийн орчимд газар чөлөөлөх гэсэн юм гэж байна. Үндсэндээ засгаас бүтээн байгуулалтын шийдвэр гаргахтай зэрэгцээд Улаанбаатарт газар олдохгүй гэдэг асуудал гарч ирдэг. “ТЭЦ-5”-ыг “ТЭЦ-3”-ын дэргэд барина гэж өмнөх засаг шийдвэрлэсэн. Гэтэл “ТЭЦ-3”-ын орчмын газрыг чөлөөлөхийн тулд 40 гаруй тэрбум төгрөг хэрэгтэй болоод байна.
-Сүүлийн жилүүдэд гадаадын хөрөнгө оруулалт буурсан тухай мэдээллийг Монголбанкнаас өгсөн. Хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр юу хийж байна?
-Гадаадын хөрөнгө оруулалт үндсэндээ уул уурхайтай холбоотой. Гэтэл уул уурхай нь стратегийн ач холбогдолтой салбар. Энэ салбарт оруулах гадаадын хөрөнгө оруулалтыг хязгаарлачихсан байгаа.
-Хятад Улсын Засгийн газраас зээл авч дөрвөн гүүр барихаар гэрээ байгуулсан ч мөнгийг нь аваад сонгуулийн сурталчилгаанд зарцуулчихсан гэсэн мэдээлэл байгаа?
-Намайг 2005 онд Сангийн сайд байхад Хятадаас авах 300 сая ам.долларын зээлийг одоо бараг аваад дуусч байгаа. Дахиад 500 сая ам.долларын зээл авахаар өмнөх Засгийн газрын үед ярьсан. Энэ зээлээр сонгуулийн өмнө трактор авсан. Үлдсэн мөнгийг боловсрол, эрүүл мэндийн салбарт зарцуулахаар болсон ч хараахан хэрэгжээгүй байгаа. Мөн энэ зээлээр аймгуудад мах комбинат барихаар болоод байсныг эргэлзээтэй гэж үзээд зогсоочихсон. Орчин үед төрийн мах комбинат барихаасаа илүүтэй хувийн хэвшлээ дэмжих учиртай.
-Монголын төмөр зам компани зүтгүүрүүдээ банкны барьцаанд алдчихсан гэсэн мэдээлэл бий?
-Өмнөх засгийн үед Монголын төмөр зам хоёр зүтгүүрээ барьцаалж байгаад зээл авсан байсан. Сая шинэчлэлийн Засгийн газрын зүгээс зээлийг хаасан.
-Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг барихад 600 сая ам.доллар шаардлагатай гэсэн. Үүнд Засгийн газар баталгаа гаргах ёстой гэж байсныг та хэр судалгаатай тооцоо гэж үзэж байна?
-Дарханд жилдээ хоёр сая тонн газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг Японы хөрөнгө оруулалтаар буюу урт хугацаатай зээлээр барихаар болсон. 600 орчим сая ам.доллараар ийм хэмжээний үйлдвэртэй болно гэдэг нь боломжийн тооцоо. Өөрөөр хэлбэл, харьцангуй хямд юм. Ч.Улаан сайдтай ажлын хэсэг баталгаа гаргах асуудлыг ярьж байгаа. Гэхдээ гарсан бүтээгдэхүүнийг нь барьцаалах замаар баталгааг ярьж болно. Энэ асуудал өмнөх Засгийн газрын үед яригдсаар энэ засгийн үед биеллээ олж байгаа юм. Тэгэхээр сайныг нь үргэлжлүүлэн ажиллаж байгаа гэж ойлгож болно. Гэтэл манайхан зарим нь шүүмжлээд байх юм. Бид газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн асуудлыг шийдэхдээ 10 компанийн танилцуулгыг сонссон. Мөн Дорнодын Зүүнбаян орчимд 300 мянган тонн газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг хувийн хэвшлийнхэн хийж эхлэхээр шийдсэн.
-Удахгүй Япон Улсын Ерөнхий сайд манай оронд айлчлах гэж байна. Ямар асуудлаар голчлон ярилцах вэ?
-Ирэх бямба гарагт Японы Ерөнхий сайд айлчилна. Монгол Улс өнөөдрийн байдлаар Японтой хамтарч хоёр гол төсөл хэрэгжүүлж байгаа. Нэг нь нефть боловсруулах үйлдвэр. Нөгөө нь Хөшигтийн хөндийд барих нисэх онгоцны буудал. 4-5 жил ярьж байгаа энэ асуудлын өртөг нь өсөөд байгаа юм. Тэр үед 300 орчим сая ам.доллараар барина гэж байсан нь өнөөдөр 400 сая ам.доллар болчихлоо. Бид УИХ-аар 300 сая ам.доллараар бариулна гээд батлуулчихсан байтал үнэд өөрчлөлт орсон болохоор УИХ-аар дахин хэлэлцэхээр хүлээж байна. Мөн өөр бусад асуудлаар яриа хэлэлцээр хийхээр төлөвлөсөн.
/Үргэлжлэл бий/
Б.Золбоо
Б.Золбоо
Сэтгэгдэл (3)