Аль ч парламентад ард түмнээ хүндэлдэггүй ажлаа таслаад хувийн ажлаа амжуулаад яваад байдаг гишүүд бий. Тэдэнд арга хэмжээ авахаар хэсэг гишүүд нилээд хугацаанд ярилцаад эргүүлэн татахаар хуулийн төсөл боловсруулсанаа өчигдөр өргөн барилаа.
УИХ-ын гишүүн Р.Бурмаа, Ш.Түвдэндорж нар Монгол Улсын Их Хурлын тухай хууль, УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг УИХ-ын дарга З.Энхболдод өргөн мэдүүлэв.

Ийм хуулийн төсөл эртнээс боловсруулагдаж байсныг мэдэж байсан гишүүд “Хоноц хоноцдоо дургүй” гэгчээр асуудалд нилээд таагүй хандаж эхэлсэн гэж эх сурвалж мэдээллээ. Нам эвслийн нэрийн жагсаалтаар нэр дэвшиж УИХ-ын гишүүнээр сонгогдсон гишүүн анх өөрийг нь нэр дэвшүүлсэн намын гишүүнчлэлээс өөрийн хүсэлтээр гарсан тохиолдолд тухайн гишүүний бүрэн эрх яаж, хэрхэн шийдвэрлэгдэх зохицуулалт УИХ-ын тухай хуульд тусгагдаагүй. Энэ асуудлыг шийдвэрлэх нэрээр АН-ынхан дархан угсраа мэх хийхээр шийдлээ.
Учир нь АН-ынхан Засгийн газрынхаа бүрэн эрхийг хадгалж байхын тулд МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслээс Н.Энхбаярын далбаан дор УИХ-д орж ирсэн гишүүдийг тогтоон барих аргаа олжээ. Бүдүүлэгээр хэлбэл эргүүлэн татах нэрээр сүрдүүлэх санаачилгаа хуульчилахаар шийджээ.
Р.Бурмаа, Ш.Түвдэндорж хоёрын өргөн барьсан хуулиар бол нэрсийн жагсаалтаар УИХ-д сонгогдсон гишүүн намаасаа гарсан тохилдолд эсвэл нам эвсэл нь тарсан тохиолдолд эргүүлэн татахаар төсөл боловсруулжээ. Энэ төслөөр бол удахгүй тарах гээд дуншиж байгаа МАХН-МҮАН-ыг “Шударга ёс” эвслийг хуулийн хүрээнд “гэрлэлт”-ийг нь хүчээр барьж байхаар шийджээ. Хэрэв танай эвсэл задарвал та бүхэн өөр намд орвол эргүүлэн татна шүү гэж айлгаастай дөрвөн жилийг үдэх шинжтэй.
Мөн УИХ-ын чуулганы хуралдааныг 10-аас дээш өдөр хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр тасалсан бол бүрэн эрхийг нь дуусгавар болгохоор уг хуулийн төсөлд тусгалаа. Энэ бүхэн нь парламентын төлөвшил гэхээсээ илүү парламентыг хүчээр барьж байх гэсэн, жижиг намуудыг айлган сүрдүүлэх өнгө аясаар бичигдсэн, УИХ-ын гишүүний халдашгүй дархан эрхэд халдсан шинжтэй гэж мэргэжлийн хуульчид хөндлөнгөөс тайлбарлаж байна.
Үнэхээр ийм агуулгатай хууль хэрэгтэй байгаа бол тойргоос сонгогдсон ч гэсэн намаа сольсон Д.Арвин мэтийн улс төрчдийг адилхан эргүүлэн татах нэмэлт заалт оруулах нь хуулийн болоод ард түмний шударга ёсонд нийцнэ гэж маргах хүмүүс ч бий боллоо.
Юутай ч гэсэн намаа сольсон, эвслээ тараасан, намаасаа гарсан, ажлаа тасалсан гишүүдийг УИХ-аас нь эргүүлэн татах орчинг бүрдүүлэхээр гал тэрэг хөдөллөө. Энэ асуудал ихээхэн дуулиан шуугиан дагуулах нь гарцаагүй. Харин яаж шийдэгдэхийг энэ хавар харуулна.
УИХ-ын гишүүн Р.Бурмаа, Ш.Түвдэндорж нар Монгол Улсын Их Хурлын тухай хууль, УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг УИХ-ын дарга З.Энхболдод өргөн мэдүүлэв.

Учир нь АН-ынхан Засгийн газрынхаа бүрэн эрхийг хадгалж байхын тулд МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслээс Н.Энхбаярын далбаан дор УИХ-д орж ирсэн гишүүдийг тогтоон барих аргаа олжээ. Бүдүүлэгээр хэлбэл эргүүлэн татах нэрээр сүрдүүлэх санаачилгаа хуульчилахаар шийджээ.
Р.Бурмаа, Ш.Түвдэндорж хоёрын өргөн барьсан хуулиар бол нэрсийн жагсаалтаар УИХ-д сонгогдсон гишүүн намаасаа гарсан тохилдолд эсвэл нам эвсэл нь тарсан тохиолдолд эргүүлэн татахаар төсөл боловсруулжээ. Энэ төслөөр бол удахгүй тарах гээд дуншиж байгаа МАХН-МҮАН-ыг “Шударга ёс” эвслийг хуулийн хүрээнд “гэрлэлт”-ийг нь хүчээр барьж байхаар шийджээ. Хэрэв танай эвсэл задарвал та бүхэн өөр намд орвол эргүүлэн татна шүү гэж айлгаастай дөрвөн жилийг үдэх шинжтэй.
Мөн УИХ-ын чуулганы хуралдааныг 10-аас дээш өдөр хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр тасалсан бол бүрэн эрхийг нь дуусгавар болгохоор уг хуулийн төсөлд тусгалаа. Энэ бүхэн нь парламентын төлөвшил гэхээсээ илүү парламентыг хүчээр барьж байх гэсэн, жижиг намуудыг айлган сүрдүүлэх өнгө аясаар бичигдсэн, УИХ-ын гишүүний халдашгүй дархан эрхэд халдсан шинжтэй гэж мэргэжлийн хуульчид хөндлөнгөөс тайлбарлаж байна.
Үнэхээр ийм агуулгатай хууль хэрэгтэй байгаа бол тойргоос сонгогдсон ч гэсэн намаа сольсон Д.Арвин мэтийн улс төрчдийг адилхан эргүүлэн татах нэмэлт заалт оруулах нь хуулийн болоод ард түмний шударга ёсонд нийцнэ гэж маргах хүмүүс ч бий боллоо.
Юутай ч гэсэн намаа сольсон, эвслээ тараасан, намаасаа гарсан, ажлаа тасалсан гишүүдийг УИХ-аас нь эргүүлэн татах орчинг бүрдүүлэхээр гал тэрэг хөдөллөө. Энэ асуудал ихээхэн дуулиан шуугиан дагуулах нь гарцаагүй. Харин яаж шийдэгдэхийг энэ хавар харуулна.
24tsag.mn
Сэтгэгдэл (13)