Дэлхийн Ардчилсан орнууд Монголд гурван өдөр чууллаа. Тус хуралдааныг манай хэвлэлүүдээр “Монгол улс ардчилалын загвар орон гэдгээ нотоллоо, Дэлхийн ардчилагчид хэтийн зорилтоо тодорхойлоод явлаа” гэх мэтээр дүгнэж бичиж байна. Мэдээж Ардчилсан орнуудын чуулга уулзалт  болсон учраас  ингэж тодорхойлох нь зөв ч хурлын зохион байгуулалтын талаар хэлээ хазаад өнгөрч болохгүй хэд гурван үг байгааг энд онцолмоор байна. 

Тухайлбал АОХН-ийн сайд нарын VII-р бага хурлын нэг салбар хуралдаан болох “Бизнесийн Ардчилал” уулзалтыг “Корпореит-3” зочид буудалд зохион байгуулж С.Дэмбэрэл даргалж явуулсан. “Корпореит-3” зочид буудал нь УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэлийн эзэлшлийнх. Хоёрдугаарт С.Дэмбэрэл гишүүн эдийн засагч мэргэжилтэй олон жил МҮХАҮТ-ын даргаар ажилласан хүний хувьд “Бизнесийн ардчилал” салбар хуралдааныг даргалж өөрийн зочид буудалд зохион байгуулсан байх.

 Гэтэл түүний зохион байгуулсан хурал бүхэлдээ зохион байгуулалтгүй эхэлж, өрнөж, төгссөн юм.

С.Дэмбэрэл гишүүний даргалсан хурал хэрхэн бантан болсныг зах зухаас нь тоймлон хүргэе.

1. Салбар хуралдаан эхлэхээс  дуусах хүртэл бүх мэдээлэл хурлын, үйл явц англи хэлний орчуулаггүй явсан бөгөөд монголын сэтгүүлчид эндээс юу ч ойлгоогүй гэдгээ  чуулганы дараа хэлж байлаа. Энэ нь тус хурлын талаарх мэдээлэл хэвлэлүүдээр дутуу дулимаг гарснаас нь харагдана.

2. Дэлхийн 20 гаруй орны 100 гаруй бизнесийн салбарын шилдгүүд цугласан уг хурлын төгсгөлд төр, хувийн хэвшлийн уулзалт, ил тод байдал, компанийн нийгмийн хариуцлага, авлигын эсрэг санаачилга зэрэг асуудлыг хэлэлцэж тунхаглал гаргасан. Гэтэл “Тунхаглалаа хэвлэж чадахгүй байна” гэсэн шалтгаанаар тунхаглал бичгийг тарааж өгсөнгүй.

3. Уулзалт “Корпореит-3” зочид буудлын рестораны нэгэн танхимд зохион байгуулагдсан. Хэдий танхим жижиг боловч олон хүн цугласан тэр газарт орчуулагчийн хэлж буй үг сэтгүүлчдэд ер ойлгогдсонгүй. Нэг үгээр хэлбэл чадвар, мэдлэг муутай орчуулагчийг олж ажиллуулжээ. С.Дэмбэрэл дарга ч энэ талаар өөрийн твиттер хуудсандаа “Яаанаа энэ орчуулагч ёстой гурилдаж байна аа. Миний бичсэнийг маш муухай орчууллаа” гэж бичжээ. Сэтгүүлчид орчуулагчийн амнаас үг авчих санаатай аль болох ойртохыг хичээн, дуу хураагуураа сарвайцгаана. Энэ инээдтэй дүр зургийг хурал зохион байгуулагчид урьдчилж хараагүй бололтой. Хаа очиж гадны боловсролтой хүмүүс ирсэн тулдаа үйл ажиллагааг гацаачихалгүй үргэлжлүүлсээр байв.


4. Үүнээс гадна бас нэгэн хачирхалтай зүйл уулзалтын турш өрнөлөө. Энэ уулзалт бүхэлдээ англи хэл дээр болсон боловч монгол хэл рүү орчуулаад өгөх үүрэгтэй хүн тэнд байсангүй. Хурал зохион байгуулагчид тэнд цугласан монгол хүн бүрийг англи хэлтэй мундаг гэж найдав уу? Эсвэл дунд үеийн сэтгүүлчдээр дүүрсэн танхимд англиар “ус цас” сэтгүүлч байх магадлал 00,0% гэдгийг мэдсээр байж албаар зохион байгуулав уу гэж гайхмаар. Үнэндээ л “Чаддаг юм бол мэдээлэл аваарай” гэж сэтгүүлчдэд хандаж байх шиг санагдлаа.

5. Хурлын үйл явц бужигнаж бужигнаж цайны цаг болох алдад бас л нэг алдаа гарлаа. Хуралд яригдах асуудал цагтаа багтаагүй учир зочдыг цайнд ч оруулалгүй уулзалтыг үргэлжлүүлсэн юм.

6. Энэ уулзалтын турш хэл мэддэггүй манайхны хөгтэй зүйл үргэлжилсээр байв. Зочид үдийн хоолоо идэхээр ресторанд ороход тас хар хувцастай зөөгч, үйлчлэгчид зочдын урдуур хойгуур нь учраа мэдэхгүй гүйлдэж харагдана. Үдийн хоол бүхэлдээ хөрсөн, хүйтэн байсныг дуугүй өнгөрч болох ч халуун уух юм нэг ч байгаагүй нь үнэхээр сонин. Тэнд янз бүрийн уур амьсгалтай газраас олон хүн цугласан. Ядаж зочдынхоо үндэсний онцлогийг судалж хоолоо бэлдэж болсонгүй гэж үү. Зочид хаана, юу байгаа болон бусад зүйлийн талаар зөөгч, үйлчлэгч нараас асуухад учрыг нь ололгүй yes, no гэсэн хоёр хариултыг өгч байв. 

Манай улсад зохиогдсон АОХН-ийн сайд нарын уулзалтад Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж маш их ач холбогдол өгч байсан. Тэрээр Ардчилалын талаарх сургамжаа бусадтай хуваалцах гэж энэ хурлын үйл явц, зохион  байгуулалтад чухал үүрэг гүйцэтгэж оролцсон аж. Аль ч утгаар нь авч үзсэн гадныхан энэ хурлыг Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржтой шууд холбон тайлбарлаж байгаа. Гэтэл Үндэсний худалдаа аж үйлдвэрийн танхим уг уулзалтад сайн бэлдэж чадаагүй нь харамсалтай. Бүхэл бүтэн тусгаар тогтносон улс оронд дэлхийн хэмжээний бага хурал явагдаж байхад хариуцлагагүй хандаж болохгүй санагдана. С.Дэмбэрэл гишүүн тус хурлыг зохион байгуулж чадахгүй юм бол өөр газарт эрхийг нь өгөхгүй яав гэж хэлэх нэгэн ч байна. Ажиглавал тус хурлын талаарх мэдээлэл цөөхөн хэдэн газар хагас дутуу гарчээ. Энэ нь “Бизнесийн ардчилал” уулзалтын мэдээлэл муутай байсантай холбоотой. Түүний Нэг өгүүлбэрээр тодорхойлбол С.Дэмбэрэл гишүүний зохион байгуулсан хурал маш муу боллоо.