
Гэхдээ намаа ялагдалд хүргэснийхээ хариуцлагыг хүлээх учиртай Ө.Энхтүвшин “Нам ялагдахад Бага хурлын гишүүд буруутай. Миний сонгосон сурталчилгаа хариуцсан нарийн бичгийн даргыг бага хурлын гишүүд өөрсдөө унагасан. Бага хурлын гишүүдийн сонгосон хүн л сурталчилгаагааг хариуцсан. Тиймээс гомдоллох эрх байхгүй. Бага хурлын гишүүн бүр энэ асуудалд дүгнэлт хийнэ биз дээ. Тэдний л сонголт байсан шүү дээ” хэмээн цөхөрлын үг унгасан сураг байна. Учир нь Ө.Энхтүвшингийн санал болгосон хүн нь хэн байсан, хэн түүнийг ялж гарсан гэдэг нь тодорхойгүй юм. Ямар ч байсан энэ намд иймэрхүү яриа болж.
Энэ удаагийн сонгуульд МАН түүхэндээ байгаагүй муу сурталчилгааны багтай байсныг олон хүн ярьж байна. Тухайлбал нийтлэлч Б.Баабар “МАН буюу хуучны МАХН бол үзэл суртлаар үнэнхүү мэргэшсэн бүлэглэл. Нийгмийг ч олон жил үзэл суртлын хүчээр авч явсан. Харин энэ удаагийнх шиг үзэл суртлаар сул дорой байсан тохиолдол нэгээхэн ч үгүй. Сонгуулийн компаний төлөвлөгөө байхгүй, арга тактик стратеги үгүй, дайрч довтлох, хэрүүл өдөх, замбараагүйгээр тактикаа гэнэт өөрчлөх, удирдлага үгүй байдал зэрэг нь цуглуулж чадсан дэмжигчдээ хурдан хугацаанд эргүүлж алдах шалтгаан болов” хэмээн сонгууль дуусахаас бараг 14 хоногийн өмнө бичиж байв. УИХ-ын гишүүн асан манайдаа л олон нийттэй харилцах өргөн хэмжээний мэдлэгтэй гэгддэг Д.Энхбат “МАН-д сурталчилгааны баг гэж байсан юм уу ер нь” хэмээн шогширсон.
МАН-д мэдээж сурталчилгааны баг байжээ. МАН-ын “яруу алдарт” сурталчилгааны одоогийн баг сүүлийн гурван сонгуульд намаа ялагдуулсан “түүхэн гавьяа” байгуулжээ. Тэдэнд мэдээж сурталчилгааны стратеги, тактик гэж юм байхгүй байсан болоод л тэр. Цаашид ч гэсэн МАН ялагдал хүлээе гэж хүсээд байвал энэ багаа ажиллуулаад л байхад хангалттай гэж зарим нэгэн даажигнах нь аж.
МАН-ын энэ удаагийн сонгуульд хэрэглэсэн ганц сайхан санаачилга гэж байсангүй. Өрсөлдөгчийнхөө эсрэг үндэслэл сайтай олигтой довтолгоо ч хийсэнгүй. Залуучууд болоод нийгмийн сүлжээнд мад тавиулав. Нэр дэвшигчээ зөв талаас нь харуулсан ганц сайхан нэвтрүүлэг бэлтгэсэнгүй. Хэрүүлийн шинжтэй хэдэн усан мэдээгээр нүдсээр сонгуулийг өндөрлүүлэв шив. Нэр дэвшигчийнх нь роллик, шторкоос эхлээд мессеж хүртэл авах юм алга байлаа. Өрсөлдөгч нь холыг зорьсон хөтөлгөө морьтой, ритм хэмнэлтэй сурталчилгаа хийгээд байхад аваргыгаа өрөөл татуу морьтой, хөдөлгөөнгүй бат бөх имижээр гаргаж ирсэн хүмүүсийг яаж мундаг гэж хэлэхэв дээ. Өмнөөс нь яс хавталзмаар. Энэ бүхнээс дүгнэн үзвэл олон нийтийн санаа бодлыг тандан уншдаг хүн гэж МАН-ын сурталчилгааны багт байсангүй. Олон нийтийн санаа бодлыг “чулуу” болгох мэргэжилтнүүд биш бөөн сайн дурынхан байсан бололтой. Энэ нам шинэчлэгдэе гэвэл олон нийттэй харилцах арга барилаасаа эхлэх хэрэгтэйг их аваргаа унаган байж ухаарах шиг болов. Иймхэн юмыг ойлгоход арай дэндүү их төлбөр төлөх шиг боллоо.
Улсынхаа их баяр наадамд 512 хүчтэнийг 12 жил дараалан өвдөг шороодуулсан их аваргыг амьдралдаа ганц удаа олдож байгаа эцсийн том тулаанд намынх нь сурталчилгаа хариуцсан эмэгтэй унагаачихна гэж зүүдлээ ч үгүй явсан биз дээ. Монголын хамаг л хиймортой хүчтэнүүдийг ээлж дараалан бааварлаж, бүтэн нэг үеэр нь нухчин дарж явсан тэрээр сурталчилгааны ямар ч стартеги тактикийн ойлголт үгүй эмэгтэй хүнд амархан өвдөг шороодлоо доо. Хайран сайхан аварга!
МАН-д мэдээж сурталчилгааны баг байжээ. МАН-ын “яруу алдарт” сурталчилгааны одоогийн баг сүүлийн гурван сонгуульд намаа ялагдуулсан “түүхэн гавьяа” байгуулжээ. Тэдэнд мэдээж сурталчилгааны стратеги, тактик гэж юм байхгүй байсан болоод л тэр. Цаашид ч гэсэн МАН ялагдал хүлээе гэж хүсээд байвал энэ багаа ажиллуулаад л байхад хангалттай гэж зарим нэгэн даажигнах нь аж.
МАН-ын энэ удаагийн сонгуульд хэрэглэсэн ганц сайхан санаачилга гэж байсангүй. Өрсөлдөгчийнхөө эсрэг үндэслэл сайтай олигтой довтолгоо ч хийсэнгүй. Залуучууд болоод нийгмийн сүлжээнд мад тавиулав. Нэр дэвшигчээ зөв талаас нь харуулсан ганц сайхан нэвтрүүлэг бэлтгэсэнгүй. Хэрүүлийн шинжтэй хэдэн усан мэдээгээр нүдсээр сонгуулийг өндөрлүүлэв шив. Нэр дэвшигчийнх нь роллик, шторкоос эхлээд мессеж хүртэл авах юм алга байлаа. Өрсөлдөгч нь холыг зорьсон хөтөлгөө морьтой, ритм хэмнэлтэй сурталчилгаа хийгээд байхад аваргыгаа өрөөл татуу морьтой, хөдөлгөөнгүй бат бөх имижээр гаргаж ирсэн хүмүүсийг яаж мундаг гэж хэлэхэв дээ. Өмнөөс нь яс хавталзмаар. Энэ бүхнээс дүгнэн үзвэл олон нийтийн санаа бодлыг тандан уншдаг хүн гэж МАН-ын сурталчилгааны багт байсангүй. Олон нийтийн санаа бодлыг “чулуу” болгох мэргэжилтнүүд биш бөөн сайн дурынхан байсан бололтой. Энэ нам шинэчлэгдэе гэвэл олон нийттэй харилцах арга барилаасаа эхлэх хэрэгтэйг их аваргаа унаган байж ухаарах шиг болов. Иймхэн юмыг ойлгоход арай дэндүү их төлбөр төлөх шиг боллоо.
Улсынхаа их баяр наадамд 512 хүчтэнийг 12 жил дараалан өвдөг шороодуулсан их аваргыг амьдралдаа ганц удаа олдож байгаа эцсийн том тулаанд намынх нь сурталчилгаа хариуцсан эмэгтэй унагаачихна гэж зүүдлээ ч үгүй явсан биз дээ. Монголын хамаг л хиймортой хүчтэнүүдийг ээлж дараалан бааварлаж, бүтэн нэг үеэр нь нухчин дарж явсан тэрээр сурталчилгааны ямар ч стартеги тактикийн ойлголт үгүй эмэгтэй хүнд амархан өвдөг шороодлоо доо. Хайран сайхан аварга!
Э.Энхчимэг
Сэтгэгдэл (55)