Худалдаа аж үйлдвэрийн танхимын Ерөнхийлөгчийг сонгох сунгаа ид өрнөж байна. Энэ удаагийн сонгуульд “Буян”-гийн Б.Жаргалсайхан, “Урбаник” Лхагважав “Увс хүнс” компани захирал О.Амартүвшин, “Хас”-ын Ч.Ганхуяг нар нэрээ дэвшүүлсэн.
Энэ сарын 28-ны өдөр эцэслэгдэх энэ жилийн танхимын даргыг сонгох сонгууль өмнөх жилүүдийнхээс сүр дуулиантай болж байгаа нь нэр дэвшигчдийн мэдэгдэл, олон нийтийн дунд өрнөж буй талцлаас харж болно. Танхимын Ерөнхийлөгчид өрсөлдөж буй өрсөлдөгчдөөс хамгийн хүчтэй өрсөлдөгч гэгдэж буй “Хас”-ын Ч.Ганхуяг өчигдөр мэдээлэл хийсэн юм. Залуу улстөрчид дундаас час хийсэнд тооцогдож, тэр хэрээрээ багагүй нэр хүнд хүртэж, сайдын албанд хүртэл заларч байсан тэрбээр УИХ-ын ээлжит сонгуульд нэр дэвшихээр бэлтгэж байсан юм.
Гэвч ЖДҮ-тэй холбоотой асуудал сөхөгдөх тэр үеэс уналтад орсон бизнесийн салбарт амь тариа хийхээр зэхэж буйгаа зарласнаар танхимын даргад нэрээ дэвшүүлсэн юм. Өөрөөр хэлбэл, тэрбээр энэ суудлын төлөө ирэх сонгуулийн карьераа золиосолж буй. Угтаа бол одоогийн эрх баригчдын нэр хүнд унасан цаг үед түүнд боломж 100 хувь байсан. Тэрбээр “Намайг нэр дэвшингүүт танхимын гишүүд хуралдаж, дүрмэндээ түр өөрчлөлт оруулах замаар сонгуулийг хайрцаглаж явуулах дүрмийн өөрчлөлт хийсэн. Тиймээс бид шүүхэд хандсан. Сонгууль зарлачихаад хэн нэр дэвшихээс нь хамаарч дүрмэндээ өөрчлөлт оруулж болохгүй. Хэнээс айгаад байгаа юм бэ. Яагаад улстөрчдийн хамгийн муу бүхнийг бизнесийн ариун талбарт авчирч нялзааж байгаа юм бэ.
Худалдаа аж үйлдвэрийн танхим бол олон нийтийн байгууллага. Хуулиар гишүүддээ, олон нийтэд нээлттэй тайлангаа тавьдаг байх ёстой . Энэ дөрвөн жилийн хугацаанд нэг ч удаа тайлангаа тавьж байгаагүй. 2018 оны санхүүгийн тайлан ил бус байна. Тэнд Л.Дэмбэрэл даргын олон жилийн хөдөлмөрөөр бий болсон хөрөнгийг үрэн, шамшигдуулж байхад бид дуугүй сууж болохгүй. Хамаатан садангийн холбоогоор дамжуулж байгаад өнөөдөр Хас банканд хийсэн хадгаламжууд хэр хүүтэй, хэр хугацаагаар хэнд ямар ашиг сонирхол өгч байж хадгалагдсан. Төгрөг болгосон ханшаар хэдийг алдсан гэдгийг мэдэх ёстой. Хурлын ажлыг нээлттэй шударгаар явуулахын тулд бид өнөөдөр үндэсний аудитын компанид хандах ёстой. Энэ хурал хуульдаа, дүрмэндээ нийцэж байна уу гэдэгт аудит оруулах хэрэгтэй.
О.Амартүвшин, Б.Лхагвасүрэн нар нэг нь байгууллагыг удирдаж нөгөөдөх нь удирдах зөвлөлийн гишүүнээр ажилласан. Хийх зүйл, асуудлаа мэдэж байгаа байх. Гэхдээ та нарт хийх хугацаа байсан. Одоо үүнийгээ олон түмэнд тайлагна. Бүгдээрээ цагаа тохирч байгаад мөрийн хөтөлбөрөө уралдуулъя. Энд бие биенийгээ тэгсэн, ингэсэн гэж чичлэлгүй урагшаагаа хараад дараагийн дөрвөн жил юу хийх гэж байгаагаа олон нийтэд ойлгомжтойгоор хэлээд ярья. Би та нарын өмнө нь хийж чадаагүй зүйлүүдийг ярихгүй. Зөв соёлыг бизнес өөрөө манлайлж гаргаж ирье. Хэлэлцүүлэгт урьж байна" гэлээ. Ингээд Ч.Ганхуяг сэтгүүлчдийн асуусан хариултыг товчхон хүргэе.
-Та танхимын удирдлагад очвол юуг өөрчилж, юунаас ажлаа эхлэх вэ?
-Танхимын ажил нь байгууллагын дотоод удирдах засаглалтай буюу үйл ажиллагаа, санхүүтэй холбоотой доголдсон нэг хэсэг асуудал байгаа юм билээ. Дүрмээсээ эхлээд болж бүтэхгүй зүйлс байна. Эндээс ажлаа эхэлнэ гэж бодож байгаа. Засаж залруулъя, өөрчилье. Танхимын түрүүчийн сонгуулиар гэхэд дөрвөн хүнийг зэрэг сонгоод тавьчихсан, нөгөөдүүл нь дөрвөн буланд очоод цалин хөлсөө хоорондоо ярьсан, хэн нэгэндээ удирдуулах, удирдах ёсны зарчим нь алдагдсан байдалтай болсон юм билээ. Тиймээс сайн жишгийг нэвтрүүлэх ёстой.
Нөгөөтэйгүүр, жижигхэн амбицийн төлөөх эрх мэдлүүд хоорондоо тэмцэлдсэн учир хаалттай байхаас ч өөр аргагүй байдалд орчихсон юм билээ. Тиймээс доор нь байдаг олон арван мэргэжлийн холбоод нь яахаа мэдэхгүй байдалд орчихсон. Тэднийг нэгтгэж цул хүч болгохгүй бол бизнесийнхэн дэндүү тархай бутархай байдалтай байна. Энэ байдлыг улстөрчид ашиглаж, тэр хэвээр нь хадгалж үлдээх сонирхолтой болчихсон байна. Тиймээс мэргэжлийн холбоодыг элгэндээ нааж, хамгийн нээлттэйгээр ойр дотно ажиллаж, тэднээр дамжуулж тухайн салбарын зовлонг бодлого шийдвэрт тусгадаг болгох тийм л зарчмаар ажиллах учиртай. Өнөөдөр танхим үзэсгэлэн, худалдаагаа зохион байгуулж чадахаа байж, нөгөө “Ногоон хөгжлийн сан” нь буруу замаар орчихсон байх жишээтэй. Энэ бүх болж бүтэхгүй зүйл нь удирдлагад байгаа цөөн хэдэн хүний хувийн эрх ашиг, сонирхол хэтэрхий их орж, зөвхөн цалин, шагнал урамшуулалдаа хэт их шунасан байдалтай холбоотой.Тиймээс үүнийг таслан зогсоохгүй бол бизнесийн байгууллагаа нурж унана. Энэ үүднээс ч МҮХАҮТ-ын нийт гишүүдэд хандан мэдэгдэл гаргаж хүргүүлсэн байгаа.
-Та намын гишүүнээсээ түтгэлзсэн гэлээ. Энэ талаараа тодруулна уу ?
-Би нам дээрээ очиж намын гишүүнээсээ түтгэлзэж байгаагаа албан ёсоор мэдэгдсэн. Мөн МАН-ын Бага хурлын гишүүнээсээ татгалзаж байгаа. Энэ бол шударга бөгөөд зарчмын асуудал. Зарчмыг бусдад тулгах бус өөрсдөө хэрэгжүүлэх ёстой гэдэг үүднээс ийнхүү би намаасаа түтгэлзэж байгаа юм. Бизнесийн байгууллагыг удирдах хүн улстөрийн намаас ангид байх тэр зарчмыг би өөрөө манлайлж хэрэгжүүлэхээр шийдвэрлэсэн юм.
-Та МҮХАҮТ-ийн ерөнхийлөгчөөр сонгогдвол цалингүй ажиллана гэсэн үү?
-Намайг зарим хүмүүс цалин авахгүй ажиллана гэхээр “Яах гээв” гэсэн. Тэнд сүүлийн дөрвөн жил ажил яваагүйн нэг шалтгаан нь мөнгийг хэн удирдах вэ, хэн хэдэн төгрөгийн цалин авах вэ гэдэг жижигхэн “гал тогооны” хэрүүл явагдсанаас үүдэлтэй. Би үүнээс өөрийгөө хамгаалж байгаа юм. Ийм зүйлд би цагаа зармааргүй байна. “Ард кредит” IPO, Хөрөнгө оруулагч үндэстэн гээд хийх ажил маш их байна. Өөрөөсөө хулгайлаад аваачиж байгаа жаахан цагаа зорилгодоо л зарцуулна. Тэрнээс жижиг зүйл ярьсан хэрүүлд би оролцмооргүй байна. Надад тэр хэрүүл хэрэггүй. Үнэхээр өгөх зарчим байгаа бол би түүнийг нь аваад сэтгүүлчдийн боловсролын санд нь хийнэ. Тэгээд сэтгүүлчдийн хүрээлэн ажиллуулна. Тэр илүү хэрэгтэй байна.
-Таныг нэр дэвшүүлэхгүйн тулд дүрмээ өөрчилсөн тухай бичсэн байсан?
-Өмнө нь удирдах зөвлөлд гурван жил ажиллаж байсан хүнийг л нэр дэвшүүлж даргаар сонгоно гэж дүрмээ өөрчилсөн. Ийм өчүүхэн булхай оруулж дүрмийн өөрчлөлтийг нийт гишүүдийн хурлаасаа баталж хүчин төгөлдөр болно гэсэн заалтыг зөрчиж байна.
-МҮХАҮТ-ын ерөнхийлөгчийн сонгууль өмнөхөөсөө их сүр дуулиантай болж байх шиг.
-Би нэр дэвшиж байгаа болохоор тэр. Түрүүчийн сонгуулиар Дэмбэрэл дарга ажлаа өгөхөөр болоход Лхагважав Амартүвшин хоёр өрсөлдсөн. Энэ сонгууль чи намайг тэгчих, тэгвэл би чамайг ингэнэ гэсэн Монголд тогтсон хэвшмэл байдлаар явагдсан. Энэ сонгууль өглөөний 05.00 цагт дууссан. Хүмүүс захиалгатайгаар очих хурлыг үймүүлэх, хашхирах үйлдлийг хийсэн гэсэн. Би тоодоггүй байсан. Энэ удаад тэр байгууллагад булхайтай зүйл оруулахгүйн тул би оролцож байгаа юм
Г.Нацаг-Эрдэнэ
Сэтгэгдэл (18)