зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.16
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Шүүгч бус хүнийг Дээд шүүхийн шүүгчээр зүтгүүлэхийн цаана хэний эрх ашиг нуугдаж байна вэ?

Нийтлэлч: Г.Нацаг-Эрдэнэ 2019-12-06
0
ЖИРГЭХ

УИХ-ын чуулганы өнгөрсөн гуравдугаар сарын 27-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар дампуурлаа зарлаад байсан шүүх засаглалыг аварна гэж лоозондож, Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан билээ. Ингэснээр шүүх засаглал сэхээнээс гарч, амь тариа болно гэж байсан ч нэгэнт гал авалцсан салбарт тийм ч оновчтой хувилбар байж чадсангүй бололтой.

Учир юу гэвээс, Салхитын мөнгөний ордын хэргээр Ерөнхийлөгч Х.Баттулга нэр бүхий 17 шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгүүлсэн. Үүний дараа тэдгээрийг АТГ-аас шалгаж, зарим нэгийнх нь шүүсийг шахаад эхэлсэн гэж байгаа. Хэрэг маргаан хааш эргэх нь тодорхойгүй ч шүүх засаглалд идээ бээр нэгэнт үүрлэсэн болохыг дээрх үйл явдал батлан харуулсан. Тэгвэл идээ бээрийн үүр уурхай хаана оршиж байна вэ. Сайнаар хэлбэл, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, олноо өргөмжлөгдсөн алдраар нь бол “Монгол яланчуудын тэргүүн” гэх Х.Баттулга шүүх засаглалд шинэчлэл хийж, хонгилыг нураахаа амалсан. Иргэд ч талархан хүлээж авсан бол зарим нэг хүмүүсийн нуруугаар хүйт даасан байх. Гэвч Ерөнхийлөгчийн хэлсэн, амалсан энэ амлалт богинохон настай бололтой. Учир нь бүрэн эрхээс нь түдгэлзүүлээд байсан нэг бүхий 17 шүүгчийн дөрөв нь Дээд шүүхийн шүүгч нар байв. Үүний улмаас тус шүүхийн шүүх хуралдаан бараг дөрвөн сарын хугацаанд доголдож, нэхэмжлэлүүд овоорсоор байгаа юм. Тиймээс л Дээд шүүхийн бүрэлдэхүүнийг яаралтай бүрдүүлэхээр шүүгчийн сонгон шалгаруулалт зарлаж, шалгаруулалтад тэнсэн гэх хүний нэрийг Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс дээш нь уламжлав.

Харамсалтай нь сонгон шалгаруулалтад тэнцэж, өндөр оноо авсан гээд байгаа хүн нь шүүгчээр ажиллаж байсан туршлагагүй, их сургуулийн багш хүн.

Багш хүн бол эрдмийн их өргөөний эзэн, мэдлэгийн эх ундарга. Ирээдүйд бэлтгэгдэх хуульчид, шүүгчид, өмгөөлөгчдөд ёс зүй, хариуцлага заах хүн нь буурал толгойтой эрдэмтэд. Энэ утгаараа хойч үеийнхээ шавь нарыг бэлтгэж, эрдэм мэдлэгээ түгээх учиртай хүмүүс. Гэтэл өнөөдөр их сургуулийн багш нар хэн нэгэн улстөрч, намын ивээлд орох эс бөгөөс албан тушаал горилж суудаг болсноос болж их, дээд сургуулиуд мэргэжил, арга зүйн дутагдалд ороод байна. Бүр цаашилбал, ёс зүй, ёс суртахуун заачих ухамсартай багш, сурган хүмүүжүүлэгчээр цангаж байна. Улсын Дээд шүүхийн шүүгчээр томилогдохоор нэр дэвшээд буй МУИС-ийн багш Б.Амарбаясгалан нь сайн багш, сайн боловсон хүчин. Үүнийг цөм мэддэг, хүндэлдэг. Гэхдээ шүүгчээр нэг ч жил ажиллаж үзээгүй хүнийг бүр Улсын Дээд шүүхийн шүүгчээр зүтгүүлэхээр Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс ийнхүү сойсон нь ямар учиртай юм бэ. Яахав, Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хууль, шүүгч сонгон шалгаруулах журамд мэргэжлээрээ 10-аас дээш жил ажилласан байх ёстой гээд заагаад, журамлаад өгсөн байж болно. Гэхдээ хэрэг маргаанд хяналт тавьж, эцэслэх учиртай гал тогоонд хэрэг маргаан шийдвэрлэж үзсэн туршлагагүй, цэвэр онолын хүнийг зүтгүүлэхийн цаана ямар эрх ашиг нуугдаж байна.

Өнөөгийн парламентийн гишүүдийн олонх нь ЖДҮ-чин, эс бөгөөс аль нэг санг хоосолсон, хоослоход нь дэмжлэг үзүүлсэн нөхдүүд. Энэ нь ч олонд хэзээний ил болсон мэдээлэл. Хамгийн эмгэнэлтэй нь тусгай сангуудыг хоослохдоо ичиж зовоогүй шиг ээ, мэдлэг, боловсрол, ёс суртахуунтай гишүүдээр бүрдсэн танхим гэхээр эрхгүй харуусал төрүүлэхээр. Яг ийм л нөхдүүд Улсын Дээд шүүхэд шүүгчээр томилогдох гээд өмнөө суугаа хүнийг болсон болоогүй хэдэн үгээр магтаж, мялаан, үнэнч, шударга ажиллаарай гэж хүсэж суух нь хэр оновчтой зүйл бэ. Угтаа бол ядаж ганц нь ч болтугай шүүгчээр ажиллаж байсан туршлагагүй юм байна. Цэвэр онолын хүнийг шүүгчээр томилох нь эргээд шүүх засаглал дампуурах, хэрэг маргааныг эцэслэн шийдвэрлэхэд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй гэдэг ч юм уу. Ингээд байр сууриа илэрхийлсэн бол “Овоо доо, муу гишүүд минь” гэж хэлэх сэн. Гэвч тэд амаа үдүүлсэн мэт өнөө л “МАНАН мафи”-аа ярьж, найз нөхөд биш шүү гэсээр МУИС-ийн багш Б.Амарбаясгаланг Дээд шүүхийн шүүгчээр томилохыг дэмжив.

Одоо бидэнд ганцхан л найдвар үлдсэн. Энэ нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга.

Шүүх засаглалд шинэчлэл хийнэ, цэвэрлэгээ хийнэ, шударга ёс тогтоно гэж уриалж, лоозонддог эрхэм Ерөнхийлөгч маань шударга бусын хонгилыг нураахад шүүх засаглалд онол бус практик чухал гэдгээс эхлэлтэйг ухаарах болов уу. Ийн хэлсэн учир нь Хууль зүйн сайд асан Х.Тэмүүжинээс улбаатай хуулийн салбарын шинэчлэл нэртэй балаг өнөөг хүртэл энэ салбарт бугшиж буйг зарим хуульчид хэлдэг. Дээр нь үе үеийн Ерөнхийлөгч нар өөрийн хүнээ шүүгчээр томилохын тулд онолын хүмүүсийг зүтгүүлээр ирсэн нь нууц биш. Үүнийх нь балгаар Дээд шүүхэд шүүгч бус онолын мэдлэгтэй багш, хуульч нар цөөнгүй бий. Хэрвээ итгэхгүй бол Дээд шүүхийн шүүгч нарын намтарыг сөхөж үзвэл, цэвэр онолын багш, хуульч нар хэд хэд бий. Магад энэ бүхэн шүүхийн дээд байгууллага дампууралдаа хүрч, хариуцлагагүй, ёс зүйгүй болох эхлэл тавигдсан юм биш биз.

Бидэнд үлдсэн ганц найдвар нь Ерөнхийлөгч Х.Баттулга гэж дээр хэлсэн. Гэхдээ тэрбээр МУИС-ийн багш Б.Амарбаясгаланг ивээлдээ авч шүүгчээр томилох эсэх нь бас эргэлзээтэй. Учир нь  Ерөнхийлөгч зарлиг гарган Улсын Ерөнхий прокурор М.Энх-Амгалан, орлогч прокурор Г.Эрдэнэбат нарыг огцруулж, Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зоригийг албан тушаалаас нь чөлөөлж байсан. Үүний дараа Дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгчээр хэнийг томилох бэ гэдэг сунгаа эхэлж, Дээд шүүхийн нийт гишүүдийн олонхиор саналаар тус шүүхийн шүүгч Д.Ганзоригийн нэрийг дэвшүүлсэн юм.

Гэвч Ерөнхийлөгчийн ямар тахилыг буруу өргөсөн юм бүү мэд, гэнэт л Д.Ганзориг таалагдахгүй байна гээд оронд нь тус шүүхийн шүүгч Х.Батсүрэнг томилох захирамж гаргаж байв.

Эндээс үзвэл, шүүгч бус цэвэр онолын хүнийг зүтгүүлсэн учир нь магад олны анхаарлыг нэг тийш нь татаж байгаад таалагдахгүй байна гээд эсэргүүцэхээр нь өөрийн хүнээ зүтгүүлэх зорилго агуулж ч байж мэдэхээр. Ерөнхийлөгчийг ийн хардах болсон шалтгаан нь зөвхөн Дээд шүүхтэй холбоотой асуудлаас ч болсонгүй. Улсын Ерөнхий прокуророос эхлээд хэд хэдэн албан тушаалтанг томилохдоо энэ мэт найруулсан жүжиг ашигласан гэхэд болно. Тиймээс л шүүгч бус онолын хүнийг Улсын Дээд шүүхэд зүтгүүлсэний цаад шалтгаан юу бэ, үүний цаана хэний, ямар эрх ашиг нуугдаж байна вэ. Энэ асуултын хариулт тун удахгүй тайлагдах биз ээ?

Г.Нацаг-Эрдэнэ

АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
    5 цаг 26 мин
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
    18 цаг 53 мин
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
    18 цаг 56 мин
  • Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж байна
    19 цаг 0 мин
  • Улаанбурхан өвчний батлагдсан тохиолдол 12400 болжээ
    19 цаг 9 мин
  • Аюулт үзэгдэл, осолд 2880 хүн нэрвэгджээ
    19 цаг 16 мин
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
    20 цаг 56 мин
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    21 цаг 51 мин
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
    21 цаг 59 мин
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
    22 цаг 7 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан
    22 цаг 17 мин
  • Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт хоноглохгүй байхыг зөвлөв
    Уржигдар 08 цаг 23 мин
  • Аялалд гарахдаа “мартаж болохгүй” зүйлсийн жагсаалт
    Уржигдар 08 цаг 03 мин
  • Бөхийн өргөөний уулзвараас Натурын зам хүртэлх хааж, шинэчилнэ
    Уржигдар 07 цаг 11 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан, бороотой
    Уржигдар 07 цаг 06 мин
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
    2025-07-13
  • Гачууртад шүлхий бүртгэгдэж, хөл хорио тогтоожээ
    2025-07-13
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
    2025-07-13
  • Э.Цэндбаатар WBA холбооны Хойд Америкийн 2x аварга боллоо
    2025-07-13
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
    2025-07-13
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • ​​​​​​​Архангай аймгаас хамгийн олон буюу 13 бөх хоёр даваад байна
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
  • Улсын начин Э.Батмагнай, аймгийн Хурц арслан Н.Өсөхбаяр нар “Улсын заан” цолны болзол хангалаа
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК