УИХ-ын чуулганы үдээс хойшхи хуралдаанаар Нийслэл хотын албан татварын тухай хуулийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж, эцсийн хэлэлцүүлэгт шилжүүллээ. Өнгөрсөн хавар Нийслэл хот тусдаа татвартай байх ёстой гэсэн саналын дагуу тус хуулийг санаачлан, боловсруулж УИХ-д өргөн барьсан юм. Уг хууль батлагдвал иргэд архи, тамхи худалдан авах болон баар, ресторан, зочид буудал, амралтын газраар үйлчлүүлэх бүртээ 1 хувийн татварыг төлөх юм.
Хуулийн төслий талаарх зарчмын зөрүүтэй саналаар тус, бүр санал хураав. Хууль ирэх аравдугаар сарын 1-ны өдрөөс хэрэгжиж эхлэх юм.
Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүд асуулт асууж, хариулт авсныг хүргэе.
УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан “Татвар төлөгчдөөс НӨАТ-ыг авдаг. Гэтэл энэ хууль НӨАТ-тай ялгаа алга. Ингэснээр иргэдээс шууд ба шууд бусаар хоёр адилхан татвар авах гэж байна. Мөн уг татварыг нийслэл хотын иргэд болон хотоор орж гарсан гадаад, дотоодын бүх иргэд төлөх нь. Багануур, Багахангай Нийслэлийн дүүрэг гэдэг үүднээсээ мөн тус татварыг төлөх юм байна. Уг нь тэр чинь хөдөө нутаг шүү дээ. Хөдөө хямдхан архи уугаад хотод үнэтэй архи уудаг байж болохгүй. Шударга бус зүйл ажиглагдаж байна” гэлээ.
Түүний асуултад ажлын хэсгийн ахлагч Ч.Ганхуяг хариулахдаа “10.000 төгрөгийн худалдаа хийлгээ 100 төгрөгийг нь нийслэл хот болон бусдынхаа сайн, сайхны төлөө зарцуулах юм шүү дээ. Авах гэж буй татварыг нь 5 дахин бууруулсан байгаа. НӨАТ-ыг аж, ахуй нэгжүүд төлнө. Харин уг татварыг иргэд төлөх юм. Баар, ресторан, зочид буудал, амралтын газар, архи, тамхинд оногдох татвар юм. Хотын захын хороололд орлого нь харилцан адилгүй учраас 0 хувьтай байж болох байх. Түүнийг нь Нийслэл хотын захиргаа шийднэ” гэв.
УИХ-ын дарга З.Энхболд: Нийслэлд амьдардаг болон Улаанбаатар хотоор орж, гарсан бүх хүн төлнө гэв
УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар “Нийслэлийн албан татварыг иргэд хармаанаасаа төлнө. Эдийн засаг хүнд үед татвар нэмэх нь буруу. УИХ дээр энэ хуулийг хүчиндээд шийдээд явж байна. Албан татвар суутгагчийг бүртгэх, бүртгэлээс хасах асуудал нь Татварын ерөнхий хуультайгаа зөрчилдсөн байна. Татварынхан татварын хуулиа баримтална. Засаг даргын захирамжийг дагахгүй. Уг татварыг төлсний төлөө ямар нэгэн буцаан олголт, хөнгөлөлт өгөхгүй. Энэ бол НӨАТ-ын хуулиа дордуулсан зүйл байна. Иргэдээс дандаа л аваад байх юм байна. Мөн жижиглэнгээс нь татварыг цуглуулж чадахгүй байдалтай болно. Тэгэхээр нь бөөнөөс нь авна гэх юм байн. Тэгээд л аж, ахуй нэгжүүдэд дарамт болно. Татвар нэмэхгүй гэж амалсан Ерөнхий сайд энэ хуулийг гэж буй зүйлийг зогсоож өгөөч. Ерөнхий сайд чуулганы индэр дээрээс татвар нэмэхгүй гэж мэдэгдсэн биз дээ. Хэлсэн амлалтаа биелүүлээч. Хэлсэн үг чинь сарын дотор 3 удаа өөрчлөгддаг байж болохгүй. Энэ хуулиа бүхэлд нь татах хэрэгтэй” гэлээ.
Түүний асуултад ажлын хэсгийн гишүүн Пүрэв “Хамрагдах аж, ахуй нэгжүүдэд архи, тамхины худалдаа, баар, ресторан болон амралтын газар, зочид буудал зэрэг 13838 суутгагч оролцоно. Татварын байгууллага ажиллана. Ямар нэгэн зөрчил гарахгүй” гэлээ.
Харин ажлын хэсгийн ахлагч Ч.Ганхуяг “Татвар төлөгч сүбъект нь худалдан авагч. Зөвхөн жижиглэнд мөнгө төлнө. Бөөний үнэнд орохгүй. Цайны газарт хамаарахгүй” гэлээ.
УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл "Муу хууль орж ирсэн. Одоо дунд хууль болгох гэж байна. Оруулж ирдэг цаг үе нь мөн үү. Татвар төлөгчдөө шинэ татвар гаргаж ирж дарамталж байгаа нь буруу. Энэ хуулийг татаад авчихмаар байна. Бизнес эрхлэгчдээ дэмжих талаар УИХ дээр ярьж байна. Эхлээд тэднийгээ шийдчихье"гэв.
Хуулийн талаар
- Нийслэл хотын нутаг дэвсгэрт үзүүлсэн үйлчилгээ, заасан барааг худалдан авсан этгээдэд энэ хууль үйлчилнэ
- “Нийслэл хотын албан татвар суутгагч” гэж бараа борлуулсан, үйлчилгээ үзүүлсэн этгээдийг
- “Бараа” гэж жижиглэнгийн худалдаагаар борлуулсан бүх төрлийн согтууруулах ундаа, тамхийг
- Нийслэл хотын албан татвар суутгагчаас энэ хуульд заасан бараа, үйлчилгээг худалдан авч байгаа этгээд нь нийслэл хотын албан татвар төлөгч байна
- Энэ хуулийн 4.1.1-д заасан этгээдийг улсын бүртгэл, нийслэлийн нутгийн захиргааны болон бусад холбогдох бүртгэл мэдээллийн байгууллагын мэдээлэлд үндэслэн харъяалах татварын алба нь албан татвар суутгагчаар бүртгэнэ
- Татварын алба албан татвараар суутгагчийг бүртгэх, бүртгэлээс хасах, мэдээлэл хүлээн авах журмыг татварын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагын саналыг үндэслэн нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
Татвар төлөгчийн худалдан авсан дараах бараанд татван ноогдуулна
- Бүх төрлийн тамхи
- Татвар төлөгчийн худалдан авсан дараах үйлчилгээнд нийслэл хотын албан татвар ногдуулна
- Зочид буудлын үйлчилгээ
- Амралтын газрын үйлчилгээ
- Рестораны үйлчилгээ
- Баарны үйлчилгээ
Нийслэл хотын албан татварын хувь хэмжээг байршил, хүн амын төвлөрлийг харгалзан, 0-1.0 хувийн хязгаарт багтаан нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал батална.
Албан татвар суутгагч нь нийслэл хотын албан татварыг ногдуулахдаа борлуулсан бараа, үзүүлсэн үйлчилгээний үнийн дүнд бусад албан татвар, төлбөр, хураамжийг оруулан тооцохгүй
Т.Хулан
Сэтгэгдэл (1)