Дансандаа сая доллартай шүүгчийн тухай Х.Нямбаатар гишүүн цензургүй ярьснаас хойш шүүхийн систем дэх идээ бээр шахагдаж байгаа гэхэд болно. Үнэхээр ч улсаас хамгийн өндөр цалин өгч, хамгийн их хангамж эдлүүлж байгаа шүүгч нараас шударга ёс нэхэх нь зүй ёсны хэрэг. Тэд шударга байхгүй бол шударга ёсны утга алдагдана. Гэтэл үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн, үүнийгээ нотолж чадахгүй байгаа шүүгчийн тоо жил ирэх тусам нимгэрэх биш, зузаарах хандлагатай болж байгаа нь харамсалтай. Хамгийн сүүлд л гэхэд Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын 40 шүүгчийн томилохдоо захиж хэлсэн гол мессеж нь ч тийм агуулгатай байв. Төрийн тэргүүн “Төрөөс шүүхийн байгууллагын төсвийн бие даасан байдлыг бэхжүүлэхэд ихэд анхаарч, бодлого хэрэгжүүлсний дүнд Монгол Улсын төрийн албан хаагчдаас хамгийн өндөр цалинтай нь шүүгчид болж, эдийн засгийн баталгааг нь зохих хэмжээгээр хангасан. Гэсэн хэдий ч шүүхэд итгэх ард иргэдийн итгэл буурч, шүүгч, шүүхийн байгууллагын нэр хүнд үлэмж хэмжээгээр унаж байгаа үед та бүхэн шүүгчээр томилогдож байна. Нийт шүүгчийн дотор хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгтээ бичсэн олон зуун саяын хадгаламж, үнэтэй орон сууц, машинаа худалдан авсан эх үүсвэрээ тайлбарлаж чадахгүй нь ч бий” гээд нийт шүүгчдэд хандаж хөрөнгөжсөн шалтгаанаа АТГ-аас дуудаж тайлбар авахыг хүлээлгүй, өөрөө очиж тайлбарлан, бусдадаа үлгэр дуурайл үзүүлэхийг уриалсан юм.
Ерөнхийлөгчийн амнаас ердийн нэг унана гэж үгүй. Үнэхээр ч шүүхийн системд ажиллаж буй шүүгч нарын шударга ёсны гол хэмжүүр байж болох хөрөнгө нь үнэндээ шударгаар олж авсан зүйл мөн үү гэдэг нь эргэлзэхэд хүргэдэг. Зөвхөн дээд шатны шүүх бус, бүх шатанд ийм асуудал байгаа учраас л өдөр ирэх тусам иргэдийн шүүхэд, шүүгч нарт итгэх итгэл сулраад байгаа юм.
Нүдэн дээр хөлжөөд, хөрөнгөжөөд байгаа шүүгч нарын тухай шүүхийн систем, өмгөөлөгч нарын дунд ч яриа хөөрөө явдаг юм билээ. Хэрэг наймаалцсан, аль нэг талд хэлбийсэн шийдвэр гаргасан, арай ч дээ гэмээр хуулийг мушгиж байна гээд л... Гэвч Монгол Улсад шүүхээр гэм буруутайг нь тогтоогоогүй байхад хэнийг ч буруутгаж болдоггүй хуультай. Тийм учраас улсын Ерөнхийлөгчөөс эхлээд дугаар хорооны иргэнийг ч шүүх буруутгаагүй бол буруутгаж болохгүй. Тэрэн дунд бүх шатны шүүгч ч хамрагдана. Гэхдээ дугаар хорооны иргэн Дорж, Долгороос ялгаатай нь шударга ёсны хэмжүүр болж буй шүүгч нарт ёс зүй хэм хэмжээ гэж нэг юм бий. Ёс зүйн хувьд үндэслэлгүй хөрөнгөжөөгүй л бол хөрөнгө, орлогоо тайлбарлаж, тайлагнах нь зүй ёсны хэрэг байх. Нийгэм ч, иргэний нийгэм ч тэрийг шаардаж, шахах нь буруу биш биз ээ. Тиймийн учир захын нэг шүүгчийн АТГ-т гаргаж өгсөн хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгтэй танилцъя. Та ч, би ч гайхахуйц олон зүйл байна.
Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчдээс хөрөнгө, орлого нь жилээс жилд хамгийн ихээр нэмэгдэж байгаа нь шүүгч Д.Оюумаа юм байна. Шүүхий ерөнхий зөвлөлийн цахим хуудсанд байгаа шүүгч нарын хөрөнгө, орлоготой танилцахад л (http://www.judcouncil.mn/hashom2016.html, http://www.judcouncil.mn/hashom2017.html) энэ нь харагдаж байна. Шүүгч Д.Оюумаа 2016 оны хөрөнгө, орлогын мэдүүлгээр 42 607 000 төгрөгийн орлого, гэр бүлийн гишүүд нь 46 000 000 төгрөгийн орлого олж байжээ. Харин 2017 оны хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгтээ өөрөө 159 092 080, гэр бүлийн гишүүд нь 357 812 080 төгрөгийн орлого олсон гэж мэдүүлжээ. Энэ нь өмнөх жилээсээ 4 дахин их орлого олсон гэсэн үг. Хувьдаа ямар ч бизнес эрхэлдэг байлаа гээд ийм хэмжээний орлого олсон гэдэг нь сонин байгаа учраас Ерөнхийлөгчийн хэлснээр зүгээр л хөрөнгөжсөн шалтгаанаа АТГ-т тайлбарлаж бусдадаа үргэл үзүүлбэл гоё харагдана. Яг л Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын хэлснээр. Ийн бичсэн нь Д.Оюумаа шүүгчийн зөвхөн мөнгө орлогоос гадна хоёр орон сууц нь гурав болж, нэг машинаа хоёр болгосон нь ч хөрөнгө, орлого дээрээс нь тодхон харагдаж байгаа юм.
Эцэст нь хэлэхэд, төрийн албан хаагчдын цалин нэмэгдээгүй, Монголын эдийн засаг төдийлөн өсөөгүй 2017 онд ийм хөрөнгөтэй болсон Д.Оюумаа шүүгчийн 2018 оны хөрөнгө, орлогын мэдүүлэгт ямархуу зүйл туссан нь сонирхол татаж байна. Үндэслэлгүй л хөрөнгөжөөгүй бол өөрөө тайлбарлаад, нотлоод гараад ирвэл шүүхийн системд итгэх иргэдийн итгэл ч сэргэх биз ээ.
С.Сүлд
Сэтгэгдэл (20)