Олон улсын соёлын солилцоонд онцгой хувь нэмэр оруулсан хүмүүст Гёте институтээс олгодог 2019 оны Гёте медалийн эздээр Монголын хэвлэн нийтлэгч, "Адмон" группийн ерөнхий захирал Роозонгийн Энхбат тодорсон байна. Түүнтэй хамт Герман-Турк зохиолч Доган Акханлы, Ираны уран бүтээлч, кино бүтээгч Ширин Нешат нар зуузай хоршжээ.
Энэ жилийн шагналтнуудыг “Утга зохиол болоод чин үнэн” сэдвийн дор шалгаруулсан бөгөөд шагналыг тус институтийн Ерөнхийлөгч ноён Клаус Дийтер Леман 2019 оны наймдугаар сарын 28-ны өдөр буюу Йоханн Вольфганг фон Гётегийн мэндэлсэн өдрөөр Ваймер хотноо гардуулах юм байна.
Тэрбээр энэ жилийн Гёте медалийн эздийн талаар “Доган Акханлы, Ширин Нешат, Роозонгийн Энхбат нарын гурван алдартан нийгмийн бодит байдалд шүүмжлэлтэй хандаж, “Утга зохиол болоод чин үнэн” гэсэн харилцан хамаарлын дор уран бүтээл болон үйл хэргээ олон улсын тавцанд хүргэж, идэвхтэй ажилласан учир энэхүү шагналыг олгож байна" гэжээ.
РООЗОНГИЙН ЭНХБАТ
Роозонгийн Энхбат 1958 онд Улаанбаатар хотноо мэндэлсэн, хэвлэн нийтлэгч, Адмон группийн ерөнхий захирал юм. Тэрээр Лайпциг хотноо график, ном туурвих арга зүйн чиглэлээр суралцаж төгсөөд, зурагчин, МОНЦАМЭ агентлагийн эрхлэгчээр цөөнгүй жил ажиллажээ. Р.Энхбат нь 1996 онд Адмон хэвлэх үйлдвэрийг эрхлэх болж, улмаар 2000 онд Монсудар хэвлэлийн газрыг байгуулсан нь эдүгээ дэлхийн уран зохиол, толь бичиг, хүүхдэд зориулсан ном болон орчин үеийн сурах бичиг зэрэг зохиол бүтээлээрээ салбартаа тэргүүлэгч болон өргөжжээ.
2005 оноос Монгол улсад хамгийн томд тооцогдох Интерном номын сүлжээ дэлгүүрийг байгуулсан. Удаа дараагийн нийтлэл болон ярилцлагууд, олон нийтэд зориулсан арга хэмжээгээрээ Р.Энхбат Монголын боловсролын тогтолцооны шинэчлэл болон улс төрийн намын эсрэг үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэхэд хүчин зүтгэн ажилладаг. Учир нь тус улсад хараат бус, олон талт хэвлэл мэдээлэл болон олон нийтийн шүүмжлэлтэй байдал өнөө хэр нь бий болж чадаагүй бөгөөд энэхүү стандартыг бэхжүүлэх нь түүний гол зорилго юм.
Тэрээр Монголын нийгмийн хөгжил дэвшил соёл гэгээрлийн үр дүнд, тэр дундаа иргэн бүрийн бие даасан, хариуцлагатай байдлын үндсэн дээр хэрэгжинэ гэдэгт итгэдэг. Мөн боловсролын бодлогын хамгийн чухал даалгавар бол хүн бүрийн бие даасан байдлыг дэмжих хэмээн үздэг ба энэ салбарт олон жилийн турш хувь хүний болон хэвлэн нийтлэгчийн үүднээс хувь нэмрээ оруулж байна.
Р. Энхбат 2009 онд "Боловсролын давлагаа" хэмээх ТББ байгуулсан бөгөөд 2017 оноос Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын дэргэдэх боловсролын зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж байна.
ГЁТЕ МЕДАЛИЙН ТУХАЙД
Гёте медалийг анх 1954 онд Гёте институтийн удирдах зөвлөлийн санаачилгаар олгож эхэлсэн бөгөөд 1978 оноос Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсын албан ёсны одон медальд тооцогдох болжээ. Тус шагналыг олгох ёслолын ажиллагаа жил бүрийн 8 дугаар сарын 28-ны өдөр их зохиолч Гётегийн мэндэлсэн өдөр Ваймар хотноо болдог бөгөөд Гёте институт тус хотын урлагийн наадамтай хамтран хөтөлбөрөө боловсруулан зохион байгуулдаг.
Уг шагналыг 1955 оноос олгож эхэлсэн бөгөөд өнөөг хүртэл нийт 66 улсын 351 эрхэм энэхүү шагналыг гардан авчээ. Үүнд Даниэль Баренбойм, Пьер Бурдьё, Дейвид Корнуэлл буюу Жон ле Карре, Эрнст Гомбрих, Ларс Густафссон, Агнеш Хеллер, Петрос Маркарис, Сэр Карл Раймунд Поппер, Хорхе Семпрун, Роберт Уилсон, Нил Макгрегор, Хелен Вольф, Юрий Андрухович, Ирина Лазаревна Щербакова зэрэг алдартан багтдаг.
Гёте медалийн тухай болон өнөөг хүртэл шагнал хүртэгсдийн тухай дэлгэрэнгүйг дараах холбоосоор үзнэ үү: www.goethe.de/goethe-medaille
Эх сурвалж: www.goethe.de