“Ээж ээ, жаахан охин өвдчихөж. Та хар даа” гээд фэйсбүүк дэх нэгэн постыг хүү минь уйлан байж харуулав. Өнөөх зургийг үзээд өөрийн эрхгүй дуу алдаж, цээж рүү зүү шивэх мэт хатгуулав. Тавхан настай энэ л охин дөнгөж хөлд ороод тэнтэр, тунтар алхаж эхлэх тэр үедээ амьдын тамд унажээ.
Тухайн үед охиныг ээж нь харж байж. Хөлдөөгчин дээрээ халуун тогоогоо байршуулж, хоол, цайгаа бэлдэж байх тэрхэн зуур охин үрс нь час хийн орилсон байна. Сандарч, тэвдэн охиноо хайхад хөлдөөгчин дээрх халуун тогооны залгуурыг татаж, дотор нь байсан нь халуун усанд түлэгдсэн нь энэ. Энэ үеэс хойш залуу хосууд Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн үүдийг олон сар сахисан. Охиноо гэмтээсэндээ харуусаж, олон шөнийг уйлж өнгөрүүлсэн. Гэвч охин засал сайн авахгүй байсан хэвээр л.
Тэр бүү хэл, өнөөдөр шархыг нь нөхөх эрүүл арьсгүй болсон байна.
Аргаа барсан залуус солонгос улсын эмнэлэгт ханджээ. Азаар Монголд ажлаар ирсэн байсан эмч нар охиныг үзсэн байна. Энэ талаар охины ээж Б.Мөнх-Өлзий “Өөдөсхөн охиноо өөрийн болгоомжгүй байдлаасаа болж гэмтээж, насан туршийн шаналалтай болгосондоо харамсаад барахгүй юм. Оронд нь би байсан ч болоосой. Солонгос эмч нар үзээд явсан. Эргээд хариу хэлэхдээ 200 сая төгрөгөнд бүх эмчилгээ багтах юм байна гэсэн. Тэдний хэлснээр 4-5 шатлалтай хагалгаанд орох юм билээ” гэв.
Э.Мөнхзаяа охин их хатуужилтай юм билээ. Хэчнээн өвдөж байсан ч хөнжлөө амандаа зууж, нүдээ анидаг гэсэн.
Энэ үгийг сонсоод сэтгэл өвдөж, өрөвдөхгүй байхын аргагүй. Ээжийнх нь хэлснээр хэд хэдэн удаа цэцэрлэгт явж үзсэн юм билээ. Гэртээ байхдаа хэд гуравхан алхах бол цэцэрлэгтээ очоод бараг 10-аад алхдаг гэсэн. Магад үеийн хөөрхөн найзуудаа хараад сэтгэл нь хөдөлж, сэтгэлийн тэнхээ авдаг байж ч мэдэх. Гэвч найз нь хөгжилдөн баясах тэрхэн зуураа Э.Мөнхзаяа охины хөл дээр санамсаргүй гишгэх зэрэг асуудал гардаг байна. Энэ үед эмзэг турхан арьс нь хууларч, шарх сэдэрдэг аж. Ингээд л эмнэлгийн үүдийг дахин сахих хэрэг гарна. Энэ мэт байдал олон удаа давтагдсан.
Давтагдах бүрт охин “Ээж ээ, би дахиад цэцэрлэгтээ явна тээ” гэж асууна.
Асуулт бүр сэтгэлийн угаас гарсан чин сэтгэлийн үг. Ийм л бяцхан охин алхаж чаддаг ч болоосой гэсэн чин сэтгэлийн залбирал тээн эмнэлгийн орон дээр хэвтэж байна.
Охиныхоо төлөө ээж, аав нь байгаа бүх зүйлээ зориулах нь лавтай. Гэвч хадамын хаяа түшин амьдрах тэдэнд сарын цалин гэх 500 мянган төгрөгөөс нь өөр орлого гэх зүйлгүй. Эхнэр Б.Мөнх-Өлзий нь 100 айл дээр туслахаар ажиллана. Харин нөхөр нь охиноо асарна. Охины асаргаанд цаг хугацаа их ордог учир төрсөн ах эгч хоёрыг нь хэсэгтээ тусад нь амьдруулжээ.
Э.Мөнхзаяа охин нэр шиг ээ хөөрхөн, эгдүүтэй. Магад урт наслаг гэж Мөнхзаяа нэрийг хайрласан байж ч мэдэх. Тийм ээ, монголчууд сайхан сэтгэлтэй. Унаж, бүдэрсэн нэгнийгээ тохойлдож босгодог сэтгэлийн тэнхээтэй ард түмэн. Ийм л сайхан ард түмний нэг эд, эс нь болж төрснийх хөл дээрээ босох нь дамжиггүй ээ, охин минь.
Хэрвээ та Э.Мөнхзаяа охинд туслахыг хүсвэл 9553-7711 гэсэн дугаараар ээж Б.Мөнх-Өлзийтэй нь холбогдох боломжтой.
Г.Нацаг
Сэтгэгдэл (9)