“Монгол авто ресаикл парк” ХХК нь БНСУ-ын “Койка” байгууллагатай хамтран тус байгууллагын санхүүжилтээр ашиглалтаас хасагдсан автотээврийн хэрэгслийг дахин боловсруулах үйлдвэрлэл, үйлчилгээг Монголд нэвтрүүлэхээр ажиллаж байна. Энэ талаар БНСУ-ын “Авто ресабкл парк” ХК-ийн Ерөнхий захирал У Шин Вонтой ярилцлаа.
-Автомашин дахин боловсруулах үйлдвэр баригдсанаар ямар онцлогтой юм бэ. Үйлдвэр хэзээ байгуулагдах вэ?
-“Койка” компани нь хоёр улсын Засгийн газрын төслийн хүрээнд Монгол Улсад үйл ажиллагаагаа явуулах юм. БНСУ-д 30 гаруй жилийн өмнөөс одоо ашиглалтаас хасагдсан автотээврийн хэрэгслийг задлах, дахин боловсруулах тогтолцоог Монголд нэвтрүүлэх, улмаар үүнтэй холбоотойгоор хууль, эрх зүйн орчин бүрдүүлэх. Цаашид энэ системийг Монголд бий болгож БНСУ-д 15 жил ашиглагдан ашиглалтаас хасагдсан тээврийн хэрэгслийг дахин боловсруулах, задлах технологийг нэвтрүүлэх зорилгоор байгуулагдаж байна. Үйлдвэр 2020 онд ашиглалтад орно гэж төлөвлөж байна.
-БНСУ-д автотээврийг дахин боловсруулахад чиглэгдсэн эрх зүйн орчин нь ямар байдаг юм бол. Монголын хөрсөнд хэр бууна гэж харж байна вэ?
-Хоёр улсын Засгийн газрын хэлэлцээрийн хүрээнд өнгөрсөн долдугаар сард Зам тээврийн хөгжлийн яамтай харилцан ойлголцлын санамж бичиг зурсан. Энэ нь хоёр улсын хөрсний бохирдол болон агаарын бохирдлыг бууруулах зорилгоор хамтарч ажиллаж байгаа ажил юм. Мөн ашиглалтаас хасагдсан тээврийн хэрэгслийг задлах, дахин боловсруулах нөөцийн эргэлтийн төвөө байгуулснаар үр дүнд хүрнэ гэж үзэн гурав дахь жилдээ уг ажилд төвлөрөөд ажиллаж байна.
Мэдээж БНСУ-д хэрэгжээд 30 орчим жил болсон тогтолцоог Монголд нутагшуулахад амар байна гэж бодохгүй байна. Гэхдээ энэ систем хэрэгтэй гэдгийг ойлгож Засгийн газар болон бизнес эрхлэгчид тусалснаар уг системийг хэрэгжүүлж чадах болов уу гэж бодож байна. Манай улсын хувьд ашиглалтаас хасагдсан тээврийн хэрэгслийн дахин боловсруулах хувийг 95 хувьд хүргэх бодлого хэрэгжиж байна.
-БНСУ-д хэдэн жил ашигласан тээврийн хэрэгслийг ашиглалтаас хасагдсан гэж үздэг юм бэ?
-15-аас доош хүний суудалтай автомашинийг 10 жил ашигласны дараа ашиглалтаас хасагддаг. Гэхдээ тухайн автомашин нь дахин 10 жил ашиглагдах боломжтой байдаг учраас тухайн автомашиныг дэлхийн бусад улс орон руу тухайлбал, Монгол Улс руу оруулж ирдэг.
Манай улсад нөөцийн эргэлтийн бүртгэлтэй 520 орчим байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Мөн бүртгэлтэй нийт 23.5 сая автомашин бүртгэлтэй байдгаас жилд 900 мянга орчим автомашин хасагддаг гэсэн тоо судалгаа байдаг.
-Үйлдвэрлэлийн процесс хэрхэн явагдана гэсэн үг вэ. Машины хуучин эд ангийг дахин боловсруулж ашиглана гэсэн үг үү?
-Бүртгэлээс хасагдсан автотээврийн сэлбэг задаргааны үйлдвэрт оруулж, ангилан эргэлтэд оруулна. Хамгийн гол нь гадна болон дотор сэлбэг, хөдлөх бүрэлдэхүүн, моторын сэлбэг, аккумлятор, дугуй зэргийг нөөцийг эргэлтэд оруулж, дахин боловсруулна. Газрын болон хөрсний бохирдолд хамгийн гол нөлөө үзүүлж байдаг хаягдал автомашинаас гарсан шингэн хаягдлууд нь тухай тус бүр дээр нь ангилагдаж, боловсруулах үйлдвэр рүү нь явуулдаг.
Ингэхдээ ашиглалтаас хасагдсан автомашиныг дахин боловсруулснаар гарч ирж байгаа сэлбэгүүдийг тус бүрт нь дахин ашиглах боломжтой байдлаар цэвэрлэнэ. Тухайлбал, хэдэн онд үйлдвэрлэгдсэн, ямар маркийн эд сэлбэгийг тодорхойлж гаргах хэрэглэгчид рүү нийлүүлдэг системтэй юм.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (8)