УИХ-ын ээлжит чуулганы үдээс хойшхи хуралдаан үргэлжилж байна. Хуралдаанаар Шүүхийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг хэлэлцэж байна. Энэ үеэр гишүүд үг хэлж, асуулт асуулаа.
Б.Дэлгэрсайхан: ШЕЗ-ийг Дээд шүүхийн харьяанд байлгаж болохгүй юм уу. Тусдаа байгаад ер нь ямар үр дүнд хүрсэн юм. Шүүхийн нэгдмэл байх зарчмыг яаж хангаж байгаа юм. Дээд шүүхийн тайлбар чинь хуучин шиг бүх нийтээр дагаж мөрддөг болох юм уу. Тэгэхгүй бол хэн дуртай нь өөрийнхөө тайлбарлаад байна шүү.
Ц.Нямдорж: ШЕЗ 2002 онд Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны харьяанд байсан. Дараа нь аюулгүй байдлын захирамж гараад Дээд шүүхийн харьяанд очсон. Улмаар 2012 онд бие даасан байдлаар ажиллах талаар оруулж ирсэн. Одоо хийж байгаа зохицуулалт дээр ч ШЕЗ-ийг тусад нь байхаар зохицуулсан. Тусдаа байгаад учраа олчих байх гэж бодож байна. Гол нь шүүгч нарын ёс суртахуунтай холбоотой л асуудал байна.
Ажлын хэсэг: ШЕЗ-ийн бие даасан байдалтай холбоотой эерэг, сөрөг олон асуудал яригддаг. Сайн ч, саар ч зүйл бий. Шүүхийн нэгдсэн байдлын тухай яригдаад байгаа юм. Үүнтэй уялдуулж зохицуулагдах ёстой. Өнөөдрийн байдлаар эрүү, иргэний шүүхийг анхан болон давж заалдах шатны шүүх гээд тусад нь зохицуулж ирсэн. Нийт 117 шүүх ажиллаж байгаа. Дагнасан зарчмаар засаглаж болохгүй гэж бодож байна.
Ч.Хүрэлбаатар: Шүүх бол үнэн худлыг дэнсэлж шийдвэр гаргадаг. Шүүх болон нэг шүүгчийн шийдвэрээс олон хүн, улс орны амьдрал хамаарч байдаг. Тиймээс шүүхийн шийдвэр үнэн зөв байгаасай гэж хүн бүр хүсч байгаа болов уу. Гэтэл захиалгаар, дарга нартаа, ашиг сонирхол нэг хүмүүстээ үйлчилдэг шүүгч нар бий. Гэхдээ үнэнч шударгаар ажилладаг хүн нь илүү байх гэж бодож байна. Хаалттай хаалганы цаана нууцаар, хуйвалдаж гаргасан шийдвэр бүр асуудалтай байх эрсдэлтэй. Тиймээс хувь хүнтэй болон төрийн нууцтай холбоотой асуудлаас бусад асуудлыг Монгол Улсад болж байгаа бүх шүүх хурал ил тод нээлттэй байх ёстой. Телевизээр гаргах ёстой. Ил тод болчих юм бол бүх хүн хянаж эхэлнэ гэсэн үг.
Ажлын хэсэг: Хуулийн төсөл Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэгдэх үед ийм асуудал хөндөгдсөн. Шүүх нийтэд ил тод нээлттэй ажиллах талаар заагаад өгчихсөн байдаг. Шүүхийн ил тод байдлыг хангах үүднээс телевизийн суваг нээвэл яасан юм гэсэн асуудал яригдсан. Хурал бүр телевизээр дамжина гэвэл бэрхшээл гарах байх. Гэхдээ тодорхой хэмжээгээр зохион байгуулаад явж болох байх. Бүх хурал дээр дуу дүрсний бичлэг хийгддэг. Хамгийн гол нь төсөв мөнгөний асуудал байна. Гаднын улсад шүүх хурал зураг, дүрсээр явдаг.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (5)