Ардын хувьсгалын түүхт 100 жилийн ойгоор Өршөөлийн хуулийг батлан гаргахаар төслийг боловсруулж байгааг ЗГХЭГ-ын дарга Ц.Нямдорж ам алдсан. Өнөөдрийн байдлаар 6700 орчим хүн ШШГЕГ-ын харьяа хорих ангиуд, урьдчилан саатуулах байранд хоригдож байгаа бол тэднээс анх удаа хөнгөн гэмт хэрэг үйлдсэн, өндөр настай, олон хүүхэдтэй, хөгжлийн бэрхшээлтэй ялтнуудад өршөөл үзүүлэхээр хуулийн төслийн эхний хувилбарыг боловсруулж байгаа аж.
Мөн хамгийн их анхаарал татсан нь Өршөөлийн хуулиар зөрчлийн бүх төрлийн хэргийг хаахаар судалж байгаа аж. Учир нь, Зөрчлийн тухай хуулийг эрх баригчид баталснаар түр саатуулах байр, урьдчилан хорих ангийн ачаалал эрс нэмэгдсэнийг хуульчид хэлдэг.
УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж Зөрчлийн хэрэгт шийтгүүлсэн хуулийн этгээдэд өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн төслийг өргөн барьсан ч удалгүй өөрөө “автомашинтайгаа нисч”, азаар эсэн мэнд үлдсэн нэгэн. Юуны нөгөө Өршөөлийн хууль ярих нэр, нүүргүй болсон гэсэн үг.
Хууль зүйн сайд Х.Нямбаатар гишүүний боловсруулан өргөн барьж, хэрэгжүүлж эхэлсэн Зөрчлийн тухай хууль олон хүнд гай болж байгаа. Тодруулбал, 2017 оны долоодугаар сарын 1-нээс хэрэгжүүлж эхэлсэн Зөрчлийн тухай хуулиар давхардсан тоогоор 4 сая иргэн 650 орчим тэрбум төгрөгөөр торгуулсан байна. Тэгэхээр энэ хууль бол төсвийн цоорхойг нөхөх хэмжээний торгуультай ард иргэдийн халаасыг хоосолсон ийм хууль болчихсон.
Ер нь 5-10 сая төгрөгийн торгууль төлөх нь иргэн хүний хувьд хүнд шийтгэл. 3-4 жилийн хугацаанд нийтдээ 700 орчим хүн яг ийм дүнгээр торгууль төлсөн байдаг. Иргэдийн халаасыг тэмтэрч, улсын төсвийг бүрдүүлдэг засаг, төртэй улс манайхаас өөр байхгүй.
Өршөөлийн хуульд Зөрчлийн тухай хуулиар торгууль хүлээсэн, ял эдэлж буй, тэнсэн харгалзах ялтай иргэдийн ялыг хүчингүй болгох заалтыг оруулахаар судалж эхэлсэн нь сайхан мэдээ юм. Энэ нь (давхардсан тоогоор) дөрвөн сая хүний амьдралд ихээхэн дэм болоод зогсохгүй цар тахлын үед томоохон дэмжлэг болно гэдгийг хэлье.
Эргэн сануулахад, Монгол Улс 1990 оноос хойш 30 жилийн хугацаанд зургаан удаа өршөөлийн хууль баталж байсан. Хамгийн сүүлд 2015 оны наймдугаар сарын 11-нд Өршөөл үзүүлэх тухай хууль баталсан байдаг.
У.Тэргэл
Сэтгэгдэл (5)