
Тэрбээр "Би МАН-ын бүлгийн тавьсан таван үндэслэлд хариулъя. Намайг "Чингис" бондыг босгож Монголд 1.5 тэрбум ам долларын хөрөнгө оруулсаныг буруу гэж үзэж байгаа юм байна. Мөн 1.5 тэрбум ам доллароос найман хувийн зээл олгох боломжийг олгож, "Гудамж" төслийг хэрэгжүүлж зам барьсаныг, хувийн хэвшил тэр дундаа ноос ноолуур, оёдол, хүлэмж, сүү, төмрийн хүдэр гэсэн салбарт хөнгөлттэй зээл өгсөн зэргийг буруу гэж ойлгож байгаа юм байна. Бас Монгол улс анх удаа өөрийн гэсэн онгоцтой болсныг буруу гэж байгаа гэсэн байна.Тэгвэл үүнтэй би санал нийлэхгүй байна. Би хууль тогтоомжийг зөрчиж энэ бүх ажлыг хийгээгүй. Бондын мөнгөөр хөрөнгө оруулсан бүх зүйл эргээд үр шимээ өгнө. Чингис бондын мөнгийг эдийн засгийн эргэлтэнд оруулж болох зүйлд зарцуулсан. Энэ жилийн төсвийн хөрөнгө оруулалтын тодотгол хийгдээд явж байна. Төсвийн гүйцэтгэл 60 хувиар тасраагүй. Төсвийн гүйцэтгэл өнөөдрийн байдлаар 70 орчим хувьтай байгаа. Урд жилүүдийнхтэй харьцуулбал нийт хөрөнгө оруулалт энэ онд хоёр дахин илүү өссөн. Урьд нь бид зөвхөн төсвийн хөрөнгө оруулалтыг харж суудаг байсан бол энэ жил Хөгжлийн банкны санхүүжилт, Чингис бондын хөрөнгө оруулалт нэмэгдсэнээр Монгол улсад урд хойчид байгаагүй хөрөнгө оруулалт хийгдсэн. Гадны хөрөнгө оруулалт буурсан нь үнэн. Үүнд олон янзын шалтгаан байгаа. Дэлхий эдийн засаг хямралд ороод гадны шууд хөрөнгө оруулалт буурсан. Мөн Оюутолгойн хөрөнгө оруулалтын эхний ээлж дууссанаар хөрөнгө оруулалтын хэмжээ багассан. Гадаадын хөрөнгө оруулалтын мөнгөний урсгал багасна гэдгийг тооцож үзсэний үндсэн дээр бид 1.5 тэрбум долларын бондыг гаргасан. Өнгөрсөн оны эцсээр 1.5 тэрбум долларыг Монголд оруулж ирээгүй байсан бол улсын эдийн засаг 2008 онынх шиг хямрах байсан. Тэгвэл бид ийм байдлаас хамгаалж бондыг босгосон. Ингэснээр манай эдийн засаг одоо 1.5 хувьтай байна. Оны эцсээр манай эдийн засаг хоёр хувьтай гарна. Монгол улсын өр хуулиар тогтоогдсон хэмжээндээ байгаа. Хуулинд зааснаас давсан зүйл байхгүй" гэв.
Хуралд оролцож байгаа Ардчилсан намын бүлгийн гишүүд ч мөн "Сайд Н.Батбаярыг огцруулах үндэслэлүүд бодитой биш. Ерөөс Засгийн газрын ажлыг хийлгэхгүй байх зорилгоор ийм улстөрийн шинжтэй акци үзүүлж байна" гэсэн юм.
Харин МАН-ын бүлгийн гишүүд эдийн засаг хүндэрч, ард түмний амьдрал доройтож байгаад салбарын сайд нар хариуцлага хүлээх ёстой. Олонхоороо түрий барьж хоёр сайдыг авч үлдэх нь буруу. Бид энэ засагт орох эсвэл эрх ашгийн төлөө ингээгүй. Ард түмний саналд үндэслэн энэ асуудлыг хөндөж байна гэж хэлсэн юм.
Ингээд гишүүдийн юу гэж ярьсаныг хүргэе.
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү: МАН-ынхан Засгийн газарт орохын тулд ийм жүжиг тавьж байна. МАН-ын үр могойнууд та бүхэн бол бондын мөнгөнөөс идэлцмээр байдаг. Олдохгүй болохоор Засгийн газарт хамтарч ажиллах далд санаа агуулж байна.
УИХ-ын гишүүн Д.Сумъяабазар: "МАН-ынханд хоёр сайдыг огцруулаад Засгийн газарт орох гэсэн далд санаа байхгүй. Ёстой уучлаарай. Эрх баригч намын гишүүдэд хандаж хэлэхэд 25 хоног 09.00-22.00 цагт хүртэл ард иргэдтэй уулзаж, амьдралтай нь танилцаарай. Иргэд амьжиргаагаа яаж доройтсоныг хэлээд өгөх байх. Бизнес эрхлэгчидтэй мөн уулз. Эрхэлж байсан бизнес нь дампуурсан байна. Асуудлыг тавьж байгаа нь улс орны эдийн засаг өөдөө сэргээсэй, ард иргэдийн амьжиргаа сайжраасай гэсэн хүслийн үүднээс тавьсан. Эрх барьж байгаа юм бол улс орноо, ард иргэдийнхээ амьдралыг олигтойхон аваад яв л даа" гэсэн юм. Хуралдаан байнгын хороодын гишүүдийн олонх нь огцруулах хүсэлтийг дэмжилгүйгээр өндөрлөсөн юм.
УИХ-ын гишүүн Г.Уянга: Миний хувьд хоёр сайдын асуудлаар шийдвэрээ гаргаагүй байна. Гэхдээ энэ хоёр сайдыг өөрчилснөөр юу өөрчлөгдөх юм бэ. Монгол улсад ямар ашигтай юм бэ. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг ярихад МАН хойш нь чангаасан хэрнээ хүн хальж, солино гэхээр ийм хурдан ажиллаж байна. Ингэснээр юу сайжрах юм бэ.
С.Бямбацогт: Өнгөрсөн нэг жилийн хугацааны Засгийн газрын бодлогогүй үйлдлээс болж Монгол улсын эдийн засаг ухарсан. 2011 онд эдийн засгийн өсөлт 17 хувьтай байсан бол 2012 онд 14 хувь, 2013 онд 11 хувьтай болж буурсан байна. Зээлжих зэрэглэл -B боллоо. Монгол төгрөгийн ханш дэлхийд хамгийн хурдацтай унасан үндэсний мөнгөн тэмдэгт боллоо. Нэг хүнд ногдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 3400-2800 болж буурлаа. Энэ мэтээр буурсаар л байна. Хариуцлагатай, хуулиа барьдаг, олонх нь хүч түрдэггүй болгохын тулд МАН-ын бүлгээс энэ асуудлыг тавьж байгаа.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж: Шөнө телевиз үзээгүй гээд би огцрох шахаж байсан шүү дээ. Гадаадын хөрөнгө оруулалт 50 хувиар тасарсныг сайн үзэгдэл гэж үзэж байгаа хэрэг үү. Энэ Засгийн газар зээл авсаар байгаад бүрэн эрхийн хугацаагаа дуусгах зорилготой юмуу.
Уул уурхайн сайд Д.Ганхуяг Хариуцлага алдсан бол хариуцлагаа хүлээлгэх нь зөв. Хоёр сайдын хувьд огцруулах гэж байгаа шалтгаан нь хангалтгүй байна. Огцруулах үндэслэлийн дотор үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийг хууль зөрчсөн гэж байгаа. Бензин, мах, гурил зайлшгүй чухал бараа бүтээгдэхүүнд хамаардаг. Эдгээрийн үнийг харьцангуй тогтвортой байлгахаар хөнгөлөлттэй зээл олгосон л асуудал шүү дээ.
УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан: Огцруулах, хариуцлага тооцох асуудлыг улс төрийн шоу, намын акц мэтээр хүлээж авч байгаа нь харамсалтай. Огцруулах үндэслэл нь ард түмний захиалга. Өнөөдөр Монгол Улс эдийн засгийн бүх үзүүлэлтээр унасан. Энэ бодит тоо, бодит хямрал үндэслэл биш юмуу. Гадаад эдийн засаг нөлөөлсөн гэх юм. Гадаад орчин өнөөдөр тэгтлээ муудаагүй. Гагцхүү манай бүтээгдэхүүнүүд өрсөлдөх чадваргүй болсон. Энэ бол Засгийн газрын, салбар хариуцсан сайдын бодлогын алдаа.
УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатар Н.Батбаяр сайд бол АН-ын өмнөө барьдаг боловсон хүчин, чадварлаг эдийн засагч. Ийм хүн нь Эдийн засгийн хөгжлийн сайдын албаа хашаад бүх чадлаараа зүтгээд үр дүн нь муу байна. Эрх баригч нам ингэтлээ боловсон хүчний хомсдолд орсон юмуу. Огцрууллаа гээд оронд нь МАН-аас Эдийн засгийн хөгжлийн сайдад дэвшихгүй шүү дээ.
Одоо Ч.Улаан сайдын асуудлыг Төсвийн байнгын хорооны хурлаар хэлэлцэж байна.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (6)