
- Үндэсний статистикийн хорооноос гаргасан судалгаанаас үзвэл 2013 онд хүн амын хамгийн чинээлэг 20 хувийн хэрэглээ нь нийт хүн амын 60 хувийг эзэлж буй орлого багатай бүлгийн хэрэглээнээс 5,7 пунктээр илүү байна. Хамгийн өндөр орлоготой нэг хүний сарын дундаж хэрэглээ хамгийн бага орлоготой нэг хүний сарын дундаж хэрэглээнээс 8,3 дахин өндөр байна. Ийнхүү баян хоосны ялгаа нэмэгдэж, бага орлоготой өрхийн хэрэглээ хумигдаж байхад Засгийн газар энэ талаар тодорхой арга хэмжээ авахгүй, Нийгмийн халамжийн тухай хуульд заасан нийгмийн дэмжлэг туслалцаа зайлшгүй шаардлагатай өрхийн гишүүдэд тэтгэмж олгох арга хэмжээг хэрэгжүүлэлгүй хоёр жил шахам болж байна. Эдийн засгийн байдал хүндэрч буй нөхцөл байдалд дүн шинжилгээ хийхэд гадаад байдлаас гэвэл зарим нэг экспортын бүтээгдэхүүний үнийн өөрчлөлттэй холбоотой бага зэргийн л нөлөөлөл байна. Хөрш орнуудад эдийн засгийн байдал хямралын байдал орчихсон, тэр нь нөлөөлөөд байгаа зүйл алга. Тэгвэл төр засгийн алдаатай бодлогын уршгаар эдийн засаг ийм байдалтай болсон гэж дүгнэхээс өөр шалтгаан алга. Жишээ нь, үнэ тогтворжуулах нэрийдлээр улсын жилийн төсвийн 50 хувьтай тэнцэх хэмжээний мөнгийг цөөхөн хэдэн компанид гаргаж олгосон. Хөтөлбөр төсөл нь бэлэн болоогүй байхад гадаадаас их хэмжээний өр зээл авсан, дотоодын нийт бүтээгдэхүүнийхээ 60 гаруй хувьтай тэнцэх хэмжээний гадаад өр төлбөрт орчихсон байдалтай байна. Эдгээр засгийн газрын бодлогын үр дүн нь өнөөдрийн эдийн засгийн өсөлтийг 11 хувь болгож байгаа, бараа материалын үнэ нэмэгдэж байгаа, валютын ханш өсч байгаа явдал юм. Валютын ханш сүүлийн таван жилд 1300 орчим төгрөгөнд тогтвортой байсан. Сүүлийн нэг жилийн хугацаанд 1780 болж гуч орчим хувиар өссөн байна. Валют ашигладаг бүхий л аж ахуй нэгжүүдэд хүндрэл бэрхшээл учирч байна.
- Цаашид ямар ажил хийх шаардлагатай гэж та бодож байна вэ? - Тогтвортой хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн хууль, эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх ёстой. Мөн ойрын хугацаанд хүндрэлээс гарахын тулд “Оюутолгой”, “Таван толгой” зэрэг стратегийн ач холбогдол бүхий эдийн засгийн томоохон төслүүдийг идэвхжүүлэх шаардлагатай. Ард иргэдийнхээ амьдралыг өөд нь татахын тулд цалин хөлс, тэтгэвэр тэтгэмжийг 30 хүртэл хувиар нэмэгдүүлэх талаар өмнө тавьж байсан санал шаардлагаа хэрэгжүүлэх хэрэгтэй бодож байна. Нэн тэргүүнд эдийн засгийн хүндрэл нь иргэдийн ажлын байр орлогод сөргөөр нөлөөлж буйг УИХ-д суудал бүхий улс төрийн намууд хүлээн зөвшөөрч үүнээс гарах арга замыг тодорхойлох ёстой байх.
- Танай нам сөрөг хүчний хувьд эдийн засгийг хүндрүүлэхгүй байх тал дээр хэрхэн ажилласан бэ?
- Бид эдийн засагт нөлөө үзүүлэх зүйлсийг болж байгаа үед нь хэлж, сануулж байсан. Сөрөг хүчин дуугүй суусан гэж хэлж болохгүй. 2012 оны арванхоёрдугаар сарын 6-ны өдрийн УИХ-ын чуулган дээр энэ 1,5 тэрбум ам. долларын бонд арилжаалан оруулж ирж байгаа чинь эдийн засгийн тооцоо судалгааны хувьд зөв үү. Үүнд ямар нэг болгоомжлол алга уу гэдгийг нь Эдийн засгийн сайдаас өөрийн биеэр асууж байсан. Монгол Улсад Эгийн голын усан цахилгаан станцаас өөр дэлхийн хэмжээний түвшинд хүлээн зөвшөөрөгдсөн өөр төсөл хөтөлбөр байхгүй шүү дээ. Энэ их мөнгөөр юу хийх гээд байгаа юм бэ гэж асууж байсан. Гурван их наяд төгрөгийн үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийн хэрэгжүүлэх үндсэн чиглэл нь УИХ-аас гарсан боловч ийм их хэмжээний мөнгийг зарцуулна гэдгийг нь хэрэгжүүлж эхэлсэн хойно нь л мэдсэн. Бид хэлж сануулж явсан. Харамсалтай нь эрх баригчид олонхиороо түрий барьж, сөрөг хүчний хэлж зөвлөсөн зүйлийг ойшоогоогүй. Сүүлийн үед засгийн эрхийг барьж буй нөхөд эдийн засаг хэвийн, иргэдийн амьдрал сайн байна гэх байдлаар тайлбар хийж байна. Иймд бид өнөөдөр иргэдийн хэлэлцүүлгээр нөхцөл байдал ямар байгааг хүргэхийг зорьж байна.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (10)