
Тухайн үед гарсан мэдээллийг эргэн санавал 2012 онд "Орос хэл дээрх нэгэн сайтад “Казахстаны тагнуулын “Барлау” албаны “В” газрын туршуулуудын талаархи нууц мэдээлэл” гэсэн нэртэй материал тавигдсан. Өөрөөр хэлбэл, тэрхүү материалд Казахстанаас гадны улс орнуудад байх нууц албаны ажилтнуудын овог нэр, аль улсын иргэн болох, ямар чиглэлд ажилладаг гэхчлэн товч анкет нь бичигдсэн байсан юм. Нууц ажилтнуудын тухай тодорхойлолтыг Бүгд найрамдах Казахстан улсын КНБ-ийн “Барлау” албаны “В” газрын орлогч дарга, дэд хурандаа Е.Тастанбеков гэгч гаргаж, гарын үсэг зурсан байжээ. Тэрхүү материалд дурдагдсан дөрвөн туршуулын нэгнийг нь овог нэр, төрсөн газар усаар нь хөөж үзвэл Монголын Элчин сайд К.Сайран болж таарсан гэнэ. Уг тодорхойлолтод “Нууц нэр нь Алтай. Жинхэнэ нэр нь Сайраан Кадыр. 1955 онд төрсөн, Монгол Улсын иргэн, Казак. Кувейт Улсад суух Элчин сайд” хэмээн бичсэн байв. Тус мэдээлэл гарсан даруйд манай улсын ТЕГ-ынхан түүнийг шалгаж эхэлсэн.
Энэ мэт К.Сайрантай холбогдсон хэрэг явдал намжаагүй байтал Баян-Өлгий аймгаас хоёр ч удаа УИХ-д сонгогдож байсан Х.Жекейг Казакстанд урвасан гэх мэдээлэл гарах боллоо. Түүний хувьд казак түмнээс төрсөн цорын ганц бригадын генерал хүн юм. Хил хамгаалах албатай амьдралаа холбож, ХХЕГ-ын дэд дарга болтлоо дэвшин, бригадын генерал цол хүртсэн энэ эрхэм УИХ-ын гишүүний суудлаасаа буугаад нэг их удаагүй байгаа. Х.Жекейгийн хувьд УИХ-д сууж байхдаа Хууль зүйн байнгын хорооны даргаар хүртэл ажиллаж байсан нэгэн.
Харин тэрбээр яагаад иргэншлээ солих болсон нь одоогоор тодорхойгүй байна. Ямартай ч албан ёсоор Казакстаны иргэн болсон гэж ойрын эх сурвалжууд нь мэдээллээ. Хамгийн ноцтой нь ХХЕГ-ын дэд дарга, УИХ-ын гишүүн гээд нэлээд өндөр алба хашиж тэр дундаа Монголын хилийн нууцтай холбоотой зүйлийг мэдэж байсан түүнийг Монгол улсын харьяатаас гарахыг нь төрийн тэргүүн яагаад зөвшөөрөв. Манай хууль тогтоомжид харьяатаас гарах нээлттэй байдаг. Гэхдээ Харьяатын тухай хуульд “Үндэсний болон нийгмийн аюулгүй байдалд хохирол учруулахаар бол харьяатаас гаргахаас татгалзана” гэж заасан байна. Тэгэхээр Төрийн нууцад ойр байсан Х.Жекей генералыг харьяатаас гарахад Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийнхөн мэдээгүй өнгөрсөн баймааргүй юм.
К.Сайран тагнуулаар ажиллаж байсан гэх баримт өмнө нь олдсон байхад Х.Жекей генералын асуудалд уг нь нухацтай хандах ёстойсон. Гэтэл эрх барих, хууль тогтоох байгууллагад олон жил ажиллаж байсан хүнээ зүгээр л Казакстаны иргэн болгож орхисон байна. Энэ бол Монголын төр дархлаагүй болж байгаагийн илрэл гэхээс өөрөөр юу гэж хэлэлтэй билээ.
Х.Жекейгийн хувьд Казакстаны иргэн болсон даруйдаа тус улсын Хилийн тагнуулын албанд нилээнд дээгүүр алба хашиж эхэлжээ. Эх сурвалжуудын мэдээлж буйгаар тэрбээр “Баян Монгол” хороолол дахь орон сууцаа зарсан гэнэ. Мөн түүнийг Казакстанд очсон даруйд нь эдлэн газар өгсөн аж. Тэр газартаа хаус ч бариулж байгаа гэх мэдээлэл байна. Ямартай ч Баян-Өлгий аймгаас сонгогдож байгаа гишүүдийн асуудалд нухацтай хандах цаг нь болжээ. Учир нь тэдэнтэй холбоотой асуудлын цаана улс орны аюулгүй байдал, цаашлаад Монгол дахь үндэстэн ястнуудын асуудал хөндөгдөнө шүү дээ.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (160)