
УИХ-ын нэгдсэн чуулганы хуралдааны үргэлжилж байна. Хуралдаанаар аж ахуй нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулийг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцэж гишүүд байр сууриа илэрхийлж байна. Татварын хуульд өөрчлөлт оруулах замаар арилжааны банкы орлогын татварыг багасгах санал орж ирсэн нь гишүүдийн дунд багагүй маргаан дэгдээсэн бөгөөд УИХ-ын гишүүн Ж.Энхбаяр “Ам.Долларын ханшийн зөрүүнээс хамгийн их ашиг олж байгаа газар бол банк” гэж эгдүүцлээ илэрхийлсэн бол УИХ-ын гишүүн Ё.Отгонбаяр “Энэ бол цөөн хэдэн банкны лоббинд автсан хууль. Ингэж татвар хөнгөлснөөр зээлийн хүү яаж буурах нь тодорхой байвал дэмжиж болно. Гэтэл тийм тодорхой зүйл алга” гэж байр сууриа илэрхийлэв. Харин хууль санаачлагч, ажлын хэсгийг ахлан ажиллаж байгаа УИХ-ын гишүүн Д.Зоригт “Зээлийн хүүг нэг оронтой тоонд оруулах дунд хугацааны хөтөлбөр гаргахаар ажиллаж байгаа. Тийм боломж байгаа. Зээлийн хүү яагаад ийм өндөр байгаад хэд хэдэн хүчин зүйл нөлөөлж байгаа. Зээлийн эх үүсвэрийн зардал маш өндөр байгаа нь гол нөлөө үзүүлдэг. Зээлийн эх үүсвэрийн зардлыг нэмж байгаа нэг субьект нь төр юм. Банкны үйл ажиллагаанд эргэлдэж байгаа бэлэн мөнгөний 40% нь төрийн мэдлийн мөнгө байдаг. Төр энэ мөнгөө жилийн 12-14 хувийн хүүтэйгээр арилжааны банкуудаар дамжуулж зах зээлтэй харьцдаг. Зээлийн барьцаанаас банкинд шилжих үл хөдлөх хөрөнгө дээр Шүүхийн шийдвэр биелүүлэх газар 10 хувийн шимтгэл авдаг. Мөн дээрээс нь төр НӨАТ гэж 10 хувийг нь авдаг. Үл хөдлөх хөрөнгийн татвар гэж 2 хувийг авдаг. Гадаадын арилжааны банкуудаас жилийн 8-10 хувийн хүүтэй эх үүсвэр татдаг. Буцаагаад гадаадруу төлбөр барагдуулахад 20 хувийн татвар авч байна. Ингэж зээлийн эх үүсвэр дээр алхам тутамд нэмэлт зардал өртөг бий болгож байгаа нь бизнес эрхлэгч, ард иргэдэд олгогдож байгаа зээлийн хүү өндөр байх нөхцлийг бүрдүүлж байгаа юм. Мөн хадгаламжийн хүү өндөр байна. Банкны нийт хадгаламжийн 80 хувь нь цөөхөн хүний мэдэлд байна. Цөөхөн хүн дээр төвлөрсөн бизнес хийдэггүй, зүгээр мөнгө хүүлсэн ийм тогтолцоотой байна” гэж тайлбарлаад банкны секторт татварын хөнгөлөлт үзүүлснээр зээлийн эх үүсвэрийн зардал буурна. Үүний үр дүнд аж ахуй нэгж бизнес эрхлэгчдэд шууд хүрч байгаа зээлийн хүү буурах, хүртээмж дээшлэх давуу талтай, татвар хураамж нэрээр төвлөрүүлж байгаа тийм хэмжээний мөнгө бизнес болоод зах зээлд эргэлдэнэ” гэсэн утгатай тайлбарыг хийлээ.
Сэтгэгдэл (1)