
Харин засгийн эрхийг хамтран барилцаж байгаа “Шударга ёс” бүлгийнхэн дотооддоо хэл амаа олж чадахгүй бөөн зодоон үүсгэж энэ нь төрийн ажлыг гацаахад хүргээд байна. УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү “Ерөнхий сайдаа бүтцийн асуудлаа хурдлаач ээ, ямар уддаг юм бэ?” гэхэд Н.Алтанхуяг: “танайхныг хүлээгээд л удаад байгаа шүү дээ” гээд пал хийтэл үнэнийг хэлчихсэн. АН эрх биш хариуцлага хүлээж байгаа нам, унаж боссон түүхэн сургамжтай улс төрийн хүчний хувьд гишүүдийнхээ амбицийг дарахыг нь дарж, тохирохтой нь тохирч ямартай ч шинэ сайд нарынхаа нэрсийг тодорхой болгосон бол шударгууд харин тэгж чадахгүй тэмцэлдсээр байна.
Өнгөн талдаа шударга найрамдалтай дүр эсгээд байгаа тус эвслийнхэн үнэндээ задарч, замхраад удаж байгаа ажээ. Хэрвээ эвслийн дарга Н.Энхбаяр ах нь ирээгүйсэн бол шударгууд УИХ-д үүл манан татуулан замхрах нь гарцаагүй байсан ажээ. Учир иймээс л эрүүгийн хэрэгт дахин сэжиглэгдсэнээ эс тоон Н.Энхбаяр эх орондоо ирж нөхдийнхөө давж чадахгүй байгаа тетрисийн үеийг давуулахаар ирсэн байна.
Эвслийн дайны гол үндэс Н.Алтанхуягийн шинээр оруулсан бүтцээс улбаатай. Учир нь Н.Алтанхуягийн зурсан зургаар тэдэнд 4 биш 3 сайдын суудал оногдохоор болсон нь түмэн зодооны эхлэлийг тавьсан байна. Аль нам нь нэгийг, аль нь хоёрыг авах вэ? өнгөтэй өөдтэй бүхнийг МАХН хамсаар байх уу? гэсэн МҮАН-ны гомдлыг буруутгах аргагүй. Эвий минь найз минь гээд хоёр сайдаа өгөөд ганцыгаа тойруулж мөлжинө гэвэл МАХН онд орохгүй. Учир иймээс л хослон жаргахгүйн бол амьд яваад ч яадаг юм гэх хэрүүл гал авалцаадхав.
Эвслийнхэн анхны гэрээндээ үнэнч байж бидэнд 4 сайдын суудлаа хэвээр үлдээхгүй бол “гэрлэлтийн баталгаагаа шатаана” гэж соёлтойгоор хэд хэд сүрдүүлсэн ч энэ Н.Алтанхуягт огт цочроо өгөөгүй. Учир Н.Алтанхуягт МАНАН-тахгүйгээр цаашаа явах замын зураг бий. Угшил угсаа нэгтээ МҮАН-аас М.Энхсайхан, М.Сономпил нарыг сайд болгоод бие даагч гурвын бичил намд нэг яамыг эвтэйхэн хуваагаад өгчих хувилбар. Д.Батцогт АН-д хүчээ өгсөн цаг үеийг сайтар ажваас угшил нэгтгүүдийн хуучны найрамдал эргэж сэргэснийг илтгэнэ. АН-ын 35+ бичил намын 3+ ИЗН-ын 2+ МҮАН-ны 3 =43. Тэдний гүн бат найрамдал байхад МАХН-нд “чамтай чамгүй үүр цайна” гэдэг үгийг Н.Алтанхуяг хэлний үзүүрээр л хэлж дөнгөнө.
МАХН, МАН-тай нэгдэж хүчирхэг шинэ эвсэл байгуулна гэсэн О.Баасанхүүгийн жиргээг согтуугийнх биш. Гэвч сүрдүүлгээр асуудлыг шийдэхээс илүүтэй Н.Алтанхуягтай учраа олж тулгаа засах нь л тэдэнд өлзийтэй. Хэрвээ МҮАН биднийг жийх гэж байгаа бол өрсөөд тэднийг жийе гэсээр Д.Тэрбишдагва, Ц.Цолмон, Л.Жамбалжавын гурвалыг Н.Алтанхуягт сэм илгээсэн ч араас ч бөөн зодоон хөврөх нь тэр.
Эх сурвалжуудын мэдээллэж байгаагаар 1 сая ам.долларын өртэй МАХН-ын цагаан байраар хөл хөдөлгөөн ихтэй, хов хор нэвширсэн байдалтай байна. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч анхны эмэгтэй, шилдэг улстөрч Н.Удвалыгаа филипин явсан хойгуур нь төхөөрөх оролдлого МАХН-ны бага хурлын гишүүдийн эсэргүүцэлтэй тулж, ялангуяа түүний үнэнч фанат эмэгтэйчүүд намынхаа удирдлагуудыг урж тасдах шахсан гэнэ.
Засагт ямар ч төлөөлөгүй болох дээрээ тулбал МҮАН-ынхан АН-ын гомдогчдыг доргиож МАН-ынхантай нийлж аваад тэдний ган бат найрамдлыг тасдах аюултай. Нэг сайд гэж дуугарч байгаа дээр тохирч аваад цаашаа явах нь мөн өлзийтэй. Тиймээс эвслийн бүлгийн дарга Н.Батцэрэг гишүүнийг сайдаар томилох, Н.Удвалыг хэвээр нь үлдээх тохироонд хэл амгүй хүрч чадлаа.
Харин Д.Тэрбишдагвын оронд хэнийг томилох вэ? гэсэн асуудал дажин дэгдээж эхлэв. Эх сурвалжуудын хэлж байгаагаар МАХН-ны дотор хэд хэдэн Исламын улс бий болжээ. Экс тэргүүн хатагтай О.Цолмон өөрийн үнэнч дүү Г.Шийлэгдамбыгаа сойж байгаа бол хашир хандгай Ц.Шаравдоржид ч сайд болчих санаа байна. “Ертөнцийн эзэн минь миний суудал таных” хэмээн Н.Энхбаярт намжираа дэлгэн бөхөлзөж байсан Д.Тэрбишдагвын үг реклам байсан бололтой. Тэрээр суудлаасаа салах дургүй байгаа нь асуудлыг улам төвөгтэй болгоод байгаа гэнэ.
МАХН-ынханы хөнжлийн явдал нэг иймэрхүү. Тэдний тэмцлийн шантааж ерөөсөө л үхлийн цохилтоор яригдаж байна. Зөвхөн эрх ашгаар хэлхэлдсэн тэдэнд эх орноо бодох нь бүү хэл ядаж нөхөрхөлийн үнэт зүйл үгүй. Шударга гаруудын гарт Монголын төр үрэгдэж барашгүйеэ.
Сонирхуулахад хүний төрөлхтөний анхны мэргэжил бол янхан гэнэ. Дайнтай, тахалтай, дампууралтай ямар ч цаг үед янхан орлогоо олоод амьдарч чаддагаараа баталгаатай мэргэжилд тооцогддог байна.
Т.Цагариг
Сэтгэгдэл (10)