Ерөнхийлөгч өнгөрсөн мягмар гарагт Монгол Улсын 2020 оны төсвийн тухай хууль болон түүнийг дагалдан батлагдсан зарим хуульд хориг тавьсан. Тодруулбал, УИХ-аас НДШ нийгмийн даатгалын шимтгэлийг ирэх оноос эхлэн хоёр хувиар нэмж 174 тэрбумаар орлого нэмэгдүүлэх 2020 оны төсөвт хэсэгчлэн хориг тавьсан юм. Энэ талаар болон бусад асуудлаар УИХ-ын дэд дарга Л.Энх-Амгалангаас тодрууллаа.
-Ерөнхийлөгч НДШ-ийг хоёр хувиар нэмэгдүүлэх ирэх оны төсөвт хэсэгчлэн хориг тавьсан. Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээн авах боломжой юу?
-Манай улс 2016 онд ОУВС-ийн хөтөлбөрт орсон. Хөтөлбөрт орсноор нийгмийн даатгалын шимтгэлийг үе шаттайгаар таван хувь нэмэхээр болсон юм. 2018 онд хоёр хувиар нэмэгдүүлсэн. Энэ онд нэг хувиар нэмэгдүүлсэн. Ирэх оннд хоёр хувь нэмнэ. Ийм л асуудал. Энэ нь татвар нэмж байгаа асуудал биш. Нийгмийн даатгалын шимтгэл нь хувь хүн хувийн тэтгэврийн сандаа хуримтлал үүсгэж байна гэж ойлгох хэрэгтэй. Хоёрдугаарт, 2009 он хүртэл манай улс нийгмийн даатгалын 19 хувийн тогтоцоотой байсан юм билээ. 2009 онд таван хувь буулгасан юм билээ. Буулгасан босгоо үе шаттайгаар нэмэгдүүлж байгаа юм. Хэрэв Ерөннхийлөгч ингэж хориг тавьж байгаа бол ОУВС-ийн хөтөлбөрт л хориг тавьж байгаа гэсэн үг. Тиймээс хоригийг хүлээн авах боломжгүй гэж харж байна. Нийгмийн даатгалын сан алдагдал хүлээж болохгүй биз дээ.
-Хэрэв ОУВС-тай тохиролцчихвол хоригийг хүлээн авах боломжтой юу?
-Уг нь ОУВС-ийн асуудал биш. Монгол Улс цаашид нийгмийн даатгалын тэтгэврийн сан тогтвортой байх уу гэдэг асуудал. Нийгмийн даатгалын сан улсын төсвөөс жил бүр 600 гаруй тэрбум төгрөг батлуулж ахмадуудынхаа тэтгэврийг өгч байна. Тэтгэврийн сан алдагдалд орно гэдэг ирээдүйд тэтгэвэр авах хүмүүс эрсдэл хүлээж байна гэсэн үг.
-26 мажоритар жагсаалтыг хэрхэн тооцоолж гаргасан юм бэ. Иргэдийн зүгээс насаараа төрд суусан нэр бүхий хэдэн хүмүүст зориулж хууль баталж байна гэж үзэж байна?
-Улс төрийн нам хамгийн өнпөр рейтингтэй байгаа хүмүүсээ жагсааж байж ялалт байгуулна. Түүнээс биш иргэдийн хүсээгүй хүмүүсийг жагсаавал ялагдал хүлээн шүү дээ. Үүдээр хөөгөөд гарсан хүн тооноор ороод ирлээ гэсэн үг хүртэл гарсан. Хуучин жагсаадаг байсан тогтолцоо бол хаалттай тогтолцоо байсан. Улс төрийн нам өөрөө жаагсаадаг байсан. Одоо ард түмнээр эрэмбэлүүлнэ.
-Тухайлбал, МАН-аас ннэр дэвшигчдээс нэг л хүнийг сонгоно гэсэн үг үү?
-Тийм. Нэг л хүнийг сонгоно. Нийт 26 хүний нийлбэр дүнгээ гаргаад суудлаа хуваарилна. Энэ жагсаалтад хамгийн өндөр санал авсан хүмүүс л эрэмбэлэгдэж орно.
-26 жагсаалтад орох хүмүүсийн хэн тогтоох юм бэ?
-Сонгуульд ялъя л гэвэл ард түмний дунд хамгийн өндөр рейтинтэй хүмүүсийг л гаргана. Улс орны хэмжээний депутат болох учраас өндөр шалгууртай байна.
-Энэ ххүмүс юу хийх юм бэ. Нийт ард иргэдээс сонгогдоно гэдэг ерөнхийлөгчийн дайтай гарч ирэх нь байна шүү дээ?
-Улс орны хөгжлийн асуудал ярина. Улсын төсөв батлахад 76 тойрогт хуваадаг. Гэтэл улс орны хэмжээнд шийдэх ёстой асуудал байгаа биз дээ.Тухайлбал, газрын тос, төмөр зам, цахилгаан станц, утаа, түгжрэл зэрэг улс оронд тулгараад байгаа асуудлыг ярьж, ийм эрх ашгийг төлөө байх юм.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (11)