Өмнөговь аймгийн Овоот толгойн ордыг эзэмшдэг “Саусгоби Сэндс” компани тус ордыг Монголын Засгийн газрын зөвшөөрөлгүй Хятадын төрийн мэдлийн “Чалко” компанид зарахаар болсон нь олон нийтийг цочроов. Оюу толгой, Таван толгойг хэрхэн хуваах вэ гэж хэмлэлдэж байх зуур гадны хоёр компани Монголын баялагийг наймаалцаж байгаа нь гарцаагүй том асуудал. УИХ-ын зарим гишүүд үүнийг өлгөж аваад сонгуулийн шоундаа нэмэр болгож ч байх шиг. Засгийн газар болон УИХ-ын зарим гишүүд яаран мэдэгдэл хийж, “Саусгоби Сэндс” компаний лицензийг түдгэлзүүлсэн гэв. Гэсэн ч  “Саусгоби Сэндс”-ийн толгой компани болох “Саусгоби Ресурсиз”  лицензийг түдгэлзүүлэх тухай ямар нэгэн албан бичиг ирээгүй байгаа талаар өчигдөр мэдэгдлээ. Тэд мэдэгдэлдээ “Саусгоби Ресурсиз” компани албан ёсны мэдэгдэл аваагүй байгаа тул “Саусгоби сэндс” ХХК-ий нэр дээр бүртгэлтэй тусгай зөвшөөрлүүд түдгэлзсэн гэж үзэх үндэслэл байхгүй байна. Гэсэн хэдий ч албан ёсны мэдэгдэл ирсэн тохиолдолд компани үйл ажиллагаагаа зогсооход хүрч болзошгүйг анхааруулж байна” гэжээ.

   Дээрх мэдэгдлийг нарийн сонжвол “лицензийг түдгэлзүүлсэн тохиолдолд  ажил зогсоно, ажил зогсвол хариуцлагыг нь Монголын Засгийн газар хүлээнэ” гэсэн далд утга агуулж байх шиг. Монголчууд нөхөн төлбөр өгч чадахгүй тул лицензийг түдгэлзүүлж чадахгүй гэж басаад ч байх шиг.
   Уг нь Монголын Засгийн газрын оролцоогүй ашигт малтмалын ордыг наймаалцсан анхны тохиолдол энэ биш юм. Оюу толгой ордын ихэнхи хувийг Канадын “Айвенхоу Майнз” компани Австралийн “Рио Тинто”-д худалдсан бодит жишээ бидэнд бий. Ирээдүйд “Айвенхоу Майнз” бүх хувьцаагаа “Рио Тинто”-д өгч, “Рио Тинто” өөр орны компанид зарахыг үгүйсгэхгүй. Магадгүй “Саутгоби Сэндс”-ийн буянаар Оюутолгойг улс дамжин наймаалахыг зогсоож болох юм. Тиймээс энэ удаад “Саусгоби Сэндс”-ийн цаад эзэн Р.Фрийдландад том сургамж өгөх хэрэгтэй болжээ.

    Монголчууд урд хөршийнхөө аманд орчихгүйг хичээсээр ирсэн. Хятадын төрийн өмчит “Чайналко” ч зөрүүлэн Монголын нүүрсийг барж идэхээр санаархаж ирсэн.  Сүүлийн жилүүдэд Хятадын газар нутгаас нөөц ихтэй, том том ордууд илрэх болсон ч энэ нөөц нь олон тэрбум хүнд хүрэлцэхгүй гэдгийг хятадууд мэдэж байгаа учраас эхлээд Монголын баялагийг барж идэж байна. Монголын баялагаар дураараа дургиж болохгүй гэдгийг ноён Р.Фрийдландад ч тэр, хятадуудад ч сануулга болгох үүднээс “Соутгоби Сэндс”-ийн лицензийг түдгэлзүүлэх биш цуцлах хэрэгтэй гэж учир мэдэх хүмүүс үг дайж байна. 

   29 ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл эзэмшдэг “Саутгоби Сэндс”-ийн хувьд ч УИХ, Засгийн газар дотор том “харгалзагч”-тай гэдгийг эх сурвалжууд хэлж байгаа юм. Тиймээс “Саутгоби Сэндс” Овоот толгойн лицензүүдийг бусдад шилжүүлэхдээ Монголын Засгийн газарт мэдэгдэх шаардлагагүй гэж том дуугараад байна. Цаана нь Хятадын Засгийн газар ч Монголын нүүрсийг авахаар алгаа үрчин сууж байгаа.  Мөн “Саусгоби Сэндс”-ийн лицензийг цуцална гэвэл хэн энэ компаний эрх ашгийг хамгаалж дуугарах бол гэдэг сонин байна. АН-ын гишүүд эхнээсээ стратегийн орд болгох боломжтой гэж дуугараад эхэлсэн. УИХ-ын чуулганд хэлэлцүүлэхээр болсоод байгаа. Энэ удаа Оюутолгой, Овоот толгойгоор тоглож байгаа Р.Фрийдландад лиценз цуцалсан хохирлыг нь барагдуулаад нэг сануулга өгөх болжээ.