
Үйл явдлыг эргэн саная. 2003 онд Францаас Дамирангийн Энхбатыг талийгаач С.Зоригийн хэрэгт сэжигтнээр татаж авчирахаар явсан тагнуулынханы паян “Өнөөдөр” сонины шарлаагүй хуудсанд үлджээ. Тухайн үеийн сэжигтэн Д.Энхбат 2002 онд Францад очсон байдаг. Тэр үед С.Зоригийн хэрэгтэй холбогдуулан Батаа, Оюунаа гэсэн нэртэй бүх хүнээс эхлээд олон ардыг, албан тушаалтныг ч шалгаж эхэлжээ. Тэгээд Д.Энхбатыг сэжигтэн гэж үзэн Францаас авчирахаар Б.Хурц тэргүүнийг явуулжээ. Томилолт, даалгавар авсан тагнуулынхан “онц ноцтой хэрэгтэн”-ийг авчирахаар эхлээд Канн хотод очжээ. Тэгээд Д.Энхбат агсан Канн хотод биш Каенд амьдардаг гэдгийг мэдсэн аж. Тэдэнд Цэрэнчимэд гэх монгол эмэгтэй газарчилж Д.Энхбатыг яг хаана байгааг зааж өгчээ. Тухайн үед Д.Энхбатад тагнуулынхан ирчихсэн, өөрийг чинь хайгаад байна гэдгийг монголчууд нь дуулгахад “би хэрэг хийгээгүй” гээд тоохгүй байжээ. Тагнуулынхан үйл нь ирсэн Д.Энхбатыг дуудаж гаргаж ирээд зодож, ухаан алдуулаад дипломат дугаартай машинд хийн гурван улсын хил дамнуулан эх орондоо авчирсан байна. Д.Энхбатыг тагнуулынхан нууц байранд байлгаж байгаад эцэстээ С.Зоригийг хөнөөсөн алуурчин болгох гэж оролдсон. Харин Д.Энхбат удаан хугацаанд тамлуулсан учир таалал төгссөн гэдэг. Энэ үйл явдлыг Европын орнууд, олон улсын хүний эрхийн байгууллагууд мэдээд манай Засгийн газрыг хүн хулгайлсан хэмээн буруутгасан. Түүгээр ч зогсохгүй энэ үйл явдлаас болж тухайн үед ХБНГУ-д элчин сайдаар ажиллаж байсан Д.Тэрбишдагвыг Монгол руу бараг л хөөж явуулсан гэж хэвлэлийнхэн бичдэг. Үйл явдал үүгээр төгссөнгүй, Д.Энхбатыг хулгайлах ажиллагааг явуулсан хүмүүсийг Европын орнууд хайж байгаад нэг л өдөр Б.Хурцыг Англид айлчлах гээд очиход нь онгоцон дотроос нь бариад хорьчихсон. Ингэж л монголчууд Б.Хурцыг хүн хулгайлахад оролцсон гэж мэдсэн юм. Тэрээр бүтэн жил орчим Англид хоригдож, монголчуудын төдийгүй олон улсын анхаарлыг татсан. Монголын төрийн ихээхэн хичээл зүтгэлийн үр дүнд Б.Хурц суллагдаж ирээд Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлдөө буцаж ороод дараа нь АТГ-ын дэд дарга болсон юм. Тэгээд л авлигатай тэмцэнэ хэмээн Н.Энхбаярыг бариад хорьчихлоо. Ер нь сүүлийн үед Н.Энхбаярыг хэн хорьсон бэ гэдэгт олон хүн хариу өгөх гэж оролдож байна. Харин Н.Энхбаяр өөрөө энэ асуултад “Д.Дорлигжав, Л.Хурц нар нь хуулийн дагуу биш харин хуулийг уландаа гишгэж ажилладаг, үнэнийг хэлэхэд өширхөн, хуулийн байгууллагыг эзэндээ үйлчилдэг хэрэгсэл болгосон хуулийн алуурчид болжээ. Монгол Улс маань гадаадын эдийн засгийн алуурчид дотоодын хуулийн алуурчдын гарт оржээ. Эд нарын дэглэм хараахан бэхжээгүй дээр нь хамтын хүчээр түлхэн унагаах хэрэгтэй” хэмээн ард түмэндээ хандан бичсэн захидалдаа дурдсан байдаг.
Магадгүй АТГ-ын дэд дарга Б.Хурц жирийн ажилтан байхдаа Н.Энхбаяраас болж үүргээ гүйцэтгэж яваад хожим түүнээсээ болж шоронд хоригдсон гэж боддог байж болох юм. Тиймээс л Н.Энхбаярыг баривчлах ажиллагаанд идэвхитэй оролцсон гэж таамаглах хүмүүс байна. Мөн Н.Энхбаярыг МИАТ-ын онгоцоор БНСУ-д хэвлүүлсэн алдарт “Найман шарга” номоо хөнгөлөлттэй үнээр тээвэрэлсэн гэдэг нь түүнийг шалгах нэг үндэслэл болсон. Үүнд нь эгдүүцсэн О.Цолмон тэргүүтэй олон хүмүүс “Б.Хурц МИАТ-ийн онгоцоор цэцэгнээс эхлээд байнга л бараа бүтээгдэхүүнээ үнэ төлбөргүй зөөдөгөө хэлэхгүй байж Н.Энхбаярыг номоо зөөлөө гэж шалгах нь шударга бус явдал” хэмээн заргалдаж эхэллээ.
Ийнхүү Н.Энхбаяр нэгэн цагт үүрэг чиглэл өгч явсан хүнийхээ заавраар “аав”-ынд мориллоо. Хувь заяаны эрхээр өөр нэгэн өдөр Н.Энхбаяр Засгийн эрхэнд гарч Б.Хурц “аав”-ынд суух цаг ирэхийг ч үгүйсгэх аргагүй юм. Ийм гунигтай үйл явдлын тухай яруу найрагч О.Дашбалбар нэгэнтээ “Өнөөдөр чи инээж, нөгөөдөх уйлдаг ч Өөр нэг өдөр чи гуньж, цаадахь чинь дуулна” гэж бичсэн байдаг шүү дээ. Монголчууд бас “Давахгүй гэсэн даваагаар гурав давна”, “өстэй хүн өлийн даваан дээр уулзана” гэж ярьдаг нь чухамдаа Н.Энхбаяр, Б.Хурц хоёртой хамаатай болоод байх шиг.
24tsag.mn