Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг өнгөрсөн долоо хоногт Сангийн сайд Б.Болортой уулзаж, эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах асуудлаар санал зөвлөлдсөн. Тэд энэ үеэр улс орны эдийн засаг хүндэрсэн гэдгийг албан ёсоор хүлээн зөвшөөрсөн юм.

Өнөөдрийн байдлаар манай улсын төсөв 600 орчим тэрбум төгрөгөөр тасраад байгаа бөгөөд оны эцэст 900 тэрбум төгрөг болж нэмэгдэх тооцоог Сангийн яамнаас гаргаад байна. Гадны хөрөнгө оруулалт ч суга буурч, гадаад өр 21 тэрбум гаруй төгрөг болоод байна. Энэ бол эдийн засаг улам хүндэрсний илрэл.

Нөхцөл байдал хүндэрсэн учраас Ерөнхий сайд эдийн засгийг сэргээж болох хэд, хэдэн саналыг энэ үеэр хэлсэн. Тодруулбал, тэрбээр улс болон хувийн хэвшлийнхнийг бүсээ чангалахыг уриалсан юм. Мөн шатахууны татварыг нэмж, төрийн өндөр албан тушаалтнуудын цалинг 30 хувиар бууруулах санал гаргаж тооцоо судалгааг ойрын хугацаанд хийхийг Сангийн сайдад үүрэгдээд байна.  

Үүнээс хамгийн эхэнд тэрбээр шатахууны татварыг нэмж, төрийн өндөр албан тушаалтнуудын цалинг 30 хувиар бууруулах ажлыг хэрэгжүүлэх гэнэ. Ерөнхий сайдыг уг мэдээллийг хийсний дараагаар олон нийтийн дунд “Төрийн албан хаагчдын цалинг 30 хувиар бууруулах нь” гэсэн ойлголт төрсөн. Тэгвэл төрийн энгийн албан хаагчдын цалинг бууруулахгүй бөгөөд зөвхөн өндөр албан тушаалтнуудад уг шийдвэр нь хамаатай юм. Гэхдээ ирэх 12 дугаар сар буюу гурван сарын хугацаанд л энэ шийдвэр хэрэгжих аж. Харин томчуудын цалинг хасч танах ажлыг Сангийн яам гардан гүйцэтгэх бөгөөд одоогоор ажлын хэсгийг байгуулаад судалгааны ажилдаа оржээ.

Сангийн сайд С.Болор энэ талаар ярихдаа “Төрийн өндөр албан тушаалтнуудын цалинг хассанаар улсын төсөвт 2 тэрбум төгрөг төвлөрөхөөр байна. Энэ бол эдийн засаг хүндэрсэн үед их мөнгө” гэсэн юм.

Тэгэхээр төрийн өндөр албан тушаалтнуудын цалингаас 2 тэрбумыг ч болтугай авах нь өнөөдрийн амь тариа болох нь.

Харин хэний цалинг хасах вэ гэдэг асуулт иргэдийн дунд байна. Тэгвэл төрийн өндөр албан тушаалтанд Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, УИХ-ын даргаас гадна гишүүд, нийслэлийн болон аймгийн Засаг дарга нар, орлогч нарын хамт, ИТХ-ын дарга зэрэг багтдаг аж. Тодруулбал, улс төрийн томилгоогоор төрийн өндөр албан тушаалд очсон бүх хүн цалингийнхаа 30 хувийг төсөвт өгнө гэсэн үг.

Төрийн албаны хуульд зааснаар төрийн өндөр албан тушаалтан 224 хүн байна.

Үүнд:

ТӨ- I Ерөнхийлөгч

ТӨ- II УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд,

ТӨ- III УИХ-ын дэд дарга, Үндсэн хуулийн Цэцийн дарга, Улсын дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч

ТӨ- IV /99/

УИХ-ын гишүүд, Засгийн газрын сайд нар, Улсын Ерөнхий прокурор, нийслэлийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн дарга, нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга, Монгол Улсын Ерөнхий аудитор, АТГ-ын дарга,

ТӨ- V /68/

Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга, УИХ-ын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн /ес/, Улсын дээд шүүхийн шүүгч, аймгийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн дарга /21/, аймгийн Засаг дарга /21/, Төрийн албаны зөвлөлийн дарга, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүн /дөрөв/, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн бичгийн дарга, Монголбанкны Ерөнхийлөгч, Санхүүгийн зохицуулах хорооны дарга, Үндэсний статистикийн газрын дарга, Монгол Улсын Ерөнхий прокурорын орлогч, ХЭҮК-ын дарга, СЕХ-ны дарга, АТГ-ын дэд дарга

ТӨ-VI /50/

Дэд сайд /17/, Ерөнхийлөгчийн зөвлөх /найм/, УИХ-ын даргын зөвлөх /дөрөв/, Ерөнхий сайдын зөвлөх /долоо/, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга, Төрийн албаны зөвлөлийн орон тооны гишүүн /хоёр/, Монголбанкны дэд ерөнхийлөгч, Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогч, Үндэсний статистикийн газрын дэд дарга, ХЭҮК-ын гишүүн /гурав/, Санхүүгийн зохицуулах хорооны орон тооны гишүүн /дөрөв/,

Сонгуулийн ерөнхий хорооны нарийн бичгийн дарга зэрэг багтаж байна. ТӨ-I-VI-д заасан төрийн өндөр албан тушаалтны цалинг ТЗ-14 /төрийн захиргаа/ буюу Төрийн нарийн бичгийн даргын цалинд суурилан, тооцож боддог юм байна.

Харин Сургуулийн захирал болон төрийн үйлчилгээний албан тушаалтнууд цалингаа хасуулахгүй гэж ойлгож болно. Энэ шийдвэрийн талаар зарим УИХ-ын гишүүд санал, бодлоо илэрхийлсэн байна.

Тухайлбал Хүн, амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд С.Эрдэнэ:-  Улс орны нөхцөл байдал ийм хүнд хэцүү үед уг шийдвэрийг буруутгаад байх хүн гарч ирэхгүй байх гэж хэлээ.

 УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү:- Төрийн өндөр, намхан албан тушаалтан гэж байдаггүй юм. Төрийн албан хаагч л гэж байгаа. Улс төрчид ч ялгаагүй. Цалин бол хүмүүсийн орлогын эх үүсвэр. Үүнийг дагаад тэр хүмүүсийн үр хүүхэд хоол, унд идэж тэжээгддэг мөнгө. Түүнээс биш цалинг баяжуулдаг зүйл биш” гэсэн юм.

Харин иргэдийн хувьд төрийн өндөр албан тушаалтнуудад цалин нь чухал биш байдаг биз. Тэд албан тушаалынхаа ачаар маш их хэмжээний мөнгийг янз бүрийн замаар олж авдаг. Тиймээс  тэдний цалинг хасах хэрэгтэй гэж ярьж байгаа юм.

Т.Энхэлээ