Өнгөрсөн өдрүүдэд цаг агаар ширүүсч, салхи шуурга дэгдсэн нь барилга, байгууламжуудын үнэн нүүр царайг дэлгээд авах шиг боллоо.  Энд тэндгүй барилгын дээвэр хийсч, хана тааз нь нурж унасан талаарх таагүй мэдээлэл цацагдав.  Улмаар томоохон гэгдэх барилгын компаниудын хийлгэж буй харшаас ажилтан нь унаж амиа алдсан гэх  таагүй мэдээ ч олныг цочирдуулав.

Энэ бүхнээс болж иргэд баригдаж буй болон хуучин барилгын дэргэдүүр өнгөрөхөөс эмээдэг болов. Мөн  ирээдүйд амьдрахаар төлөвлөсөн орон сууцнууд нь хүнээр тахил өргөж байгаад ихэд шүүмжлэлтэй байна.

Тэгвэл энэ бүхэнд иргэд тухайн барилгуудын эзэн, ажилтнуудыг буруутгаад зогсохгүй мэргэжлийн хяналтыг ч давхар шүүмжилж эхэлсэн юм.

Гэвч энэ бүхэн  газар олголтоосоо эхлээд л хөдөлмөр аюулгүй байдлыг зөрчсөн байдаг гэдгийг МХЕГ-аас онцоллоо. Өөрөөр хэлбэл, Засаг даргын захирамжаар тухайн нутаг дэвсгэрт газар олгохдоо л хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг зөрчиж эхэлсэн байдгийн тэд онцолсон юм.

Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газрын хөдөлмөр аюулгүй байдлын хэлтсийн дарга Т.Энхтүвшингээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Өнгөрсөн өдрүүдэд барилгын хана тааз нурах, дээвэр хийсэн зэрэг зөрчлүүд ихээхэн илэрлээ. Энэ дээр хяналт тавьж ажиллаж байгаа юм уу?
-Чингэлтэй дүүрэгт 1992 онд ашиглалтанд орсон барилгын дээврийн төмөр машин дээр унасан. Энэ бол тухайн байгууллагын СӨХ-тэй холбоотой асуудал.  Өөрөөр хэлбэл, байрны эзэн, СӨХ тэр зүйлээ хянаад, сул байвал бэхлэх шаардлагатай.

-СУИС-ын хананы шавар нурсан асуудал бас байна?
-СУИС-ын хананаас шавар унасан асуудал бол борооны ус зайлуулагч хоолой нь байхгүйгээс үүдэлтэй. Өөрөөр хэлбэл, бороо орох бүрт ханаа дагаж урссаар байгаад гаднах шавар нь суларч хүчтэй салхинаар унасан байгаа юм. Улмаар дэргэдүүр нь явж байсан 55 настай хүнийг гэмтээсэн.

-“Аморе” зочид буудлын дээрээ юм унаж найман настай охиныг бэртээсэн гэсэн?
-“Аморе” зочид буудлын өргөтгөлийн барилгаас салхитай үед юм унаж хүүхэд бэртээсэн байгаа. Чухам юу унасан нь тодорхойгүй байгаа. Чулуу, хог, тоосго алийг нь мэдэхгүй.

Мөн хувийн гар аргаар хийсэн гаражны дээвэр унасан асуудал байна. Төмөр дээвэр нь салхинд хийсээд машинууд дээр унасан. Үүнийг ч мөн МХ-ын байгууллага шалгахгүй. Учир нь МХ-ын байгууллага зураг төсөл нь баталгаажсан, ажил үйлчилгээ эрхлэх зөвшөөрөл авч, улсын комисс хүлээж авсан газруудыг шалгах ёстой.

 Тэгэхээр эдгээр байгалийн хүчин зүйлээс, тухайн байрны элэгдлээс үүдэлтэй зүйлийг МХ-аас хариуцахгүй. Тухайн барилгыг хариуцаж байгаа, эсвэл инженер техник, СӨХ-тэй холбоотой. Учир нь энэ бүгд гаднах  талбай буюу нийтийн эзэмшил унасан шүү дээ.

-“Хүннү” хорооллын барилгаас хүн унаж амиа алдсан хэрэгт хяналт, шинжилгээг хийж байгаа биз дээ?

-“Хүннү 2222” төслөөр барьж буй “Дөрвөн уулын цэцэрлэг” барилгын асуудлыг бол шалгаж байгаа. Тодруулбал, “Мон Юми” компанийн барьж байсан уг барилгаас 25 настай иргэн Н.Төгөлдөр бэхэлгээний боолт мултарсаны улмаас тавцан дээрээс унасан байгаа. Юутай ч энэ осол юунаас шалтгаалсаныг шалгаад явж байгаа. Урьдчилсан байдлаар бэхэлгээ тасарсан гэсэн зүйл байхгүй. Харин давцангийн бэхэлгээний боолт мултарсаны улмаас тавцан дээрээс унасан гэж үзэж байгаа. Тухайн үед цагдаа хамгаалалтанд авч, цагдаагийн байгууллагаас манайх руу шинжээчийн дүгнэлт гаргаж өгөөч хэмээн асуудал тавьж ирүүлсэн. Үүний дагуу манай газраас шинжээчээр ажиллаж байгаа.

-“Хурд” группийн зүгээс удаа дараа хөдөлмөрийн аюулгүй байдал зөрчсөн үйлдлүүд гаргаж байсан. Энэ удаад захиалагч компани хэдий ч  ямар нэг хариуцлага хүлээнэ биз дээ?
-Өнгөрсөн жилд гаргасан НИТХ-ын 75 дугаар тогтоол дээр захиалагч, гүйцэтгэгч ямар хариуцлага хүлээх вэ гэсэн зүйл гаргасан. Тэгэхээр “Хурд” грүпп ч гэсэн тухайн барилгын ажилд хяналт тавьж ажиллах хэрэгтэй байсан. Тиймээс захиалагчийн хариуцлагын асуудал яригдана.

-Шинэ гаргасан журмынхаа талаар тодруулахгүй юу. Манай хөдөлмөр аюулгүй байдлын хууль хэтэрхий дутуу дулимаг санагддаг?
- Одоо энэ журмаар бүх барилгууд гаднах зохион байгуулалтынхаа зургийг Ерөнхий төлөвлөгөөний газраар батлуулдаг болж байгаа. Тухайлбал, барилгын зөвшөөрөл авах гэж буй ямарваа газар гаднах талбай, барилгын материал хураах цэг, кран байрлуулах газар, ажилчдын байрлах байршил зэргийг баталгаажуулсаны дараа барилгын ажил эхлүүлэх, үргэлжүүлэх зөвшөөрлийг Ерөнхий төлөвлөгөөний газар өгөөд явж байгаа.
Ер нь нийт газрын 30 хүртэлх хувь нь ногоон байгууламж, зам талбай байх ёстой. Гэтэл одоо бол олгосон газрынхаа хэмжээнд тааруулаад орон сууц барьдаг болсон.  Хуулиар зохцуулагдаагүй барилгын талбайн зохион байгуулалт, хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн шаардлага зэргийг энэ журмаар тогтоосон.
Мөн барилгын гаднах хашаан дээр баригдах барилгын мэдээлэл, барилга захиалагч, ерөнхий гүйцэтгэгч компанийн нэр холбоо барих утас, хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй хариуцсан ажилтаны нэр, холбоо барих утас байхыг нарийвчлаад заахыг журманд тусгасан. Түүнчлэн, үйлдвэрийн талбайн хамгаалалт нь 3 метрээс дээш өндөртэй байна. Мөн хүн зорчих хэсгийн хамгаалалт нь үргэлжилсэн саравч байх ёстой ба саравч нь гадны ачааллыг даахаар хийгдсэн байна.
Аюулгүй ажиллагаатай холбоотой юу хийх ёстой бүх зүйлийг журманд тусгасан. Барилгын 2-3 давхар тутамд уналтаас хамгаалах 3.5 метрээс багагүй өргөнтэй хамгаалалтын төхөөрөмж, дэвсгэр, банз, тор саравч гэх мэтийг 3.5 метрээс багагүй өргөнтэйгээр 2- дээш давхарт хийгээд явна. Журмыг мөрдөхгүй бол холбогдох арга хэмжээг ч авна.

Дашрамд хэлэхэд, хаа хаанаа хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг нэгдүгээрт тавьж ажиллаж цаг хэдийнэ болсоныг сүүлийн үед гараад байгаа хэргүүд анхааруулаад ч байх шиг. Мөн захиалагч компаниуд  гүйцэтгэгч компанийн хөдөлмөрийн аюулгүй байдалд анхаарч,  хөрөнгө мөнгийг ч харамгүй гаргах хэрэгтэй гэдгийг албаныхан ч, ард иргэд ч хэлж  байна. Угаасаа хуулиндаа захиалагч компаниас хөдөлмөрийн аюулгүй байдалд шаардлагатай бүх хэрэгсэл, ажилчдын аюулгүй байдалд ашиглах төсвийн гаргуулахыг заасан байдаг аж.