
Тус хуралдаанаар хамгийн эхэнд Тавантолгойд хөрөнгө оруулагчийн сонгон шалгаруулалтын асуудлыг хэлэлцсэн байна. Энэ талаар Монгол улсын сайд М.Энхсайхан мэдээлэл хийжээ. Тавантолгойн орд нь коксжих нүүрсний асар их нөөцтэй юм. Гэхдээ энэ дэлхийд өрсөлдөх хэмжээ биш гэдгийг онцоллоо. Учир нь нүүрсний асар их нөөцтэй ордууд дэлхийн бусад оронд илэрсээр байгаа аж. Нүүрсний нөөцөөр дэлхийд Хятад, ОХУ, Австрали, Энэтхэг улсууд тэргүүлж байгаа бол Монгол Улс 15 дугаар байрт жагсчээ. Энэ нь Монголын нүүрсгүйгээр дэлхий нүүрсний хэрэгцээний хомсдолд орно гэдэг өрөөсгөл ойлголт болохыг харуулж байгаа гэж Ц.Мөнхтөр онцоллоо. Тухайлбал Австрали улс 155-160 сая тонн нүүрсний нөөцтэйн дээр нүүрсээ дамжуулан тээвэрлэх дэд бүтэц өндөр хөгжсөн, өрсөлдөхөд хүнд гэдгийг олон улсад хүлээн зөвшөөрч байгаа аж. Шинэ өрсөлдөгч гэвэл ОХУ 2.2 тэрбум тонн нүүрс зах зээлд гаргахаар их хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийжээ. Тэгэхээр манай улсын нүүрсээ ашиглах гадаад хүчин зүйлд дээрх байдлууд нөлөөлж байгаа юм байна. Харин дотоод хүчин зүйлд эдийн засгийн нөхцөл байдал нөлөөлж байгаа аж. Тиймээс Тавантолгойн ордыг ашиглаж мөнгө олох зайлшгүй шаардлага гарч ирж байгаа гэж үзсэн байна. Өмнөх Засгийн газрын үед тус ордод хөрөнгө оруулагчаар шалгарсан гурван компани байгаа юм. Тодруулбал, Япон улсын Сүмитомо корпораци, Хятадын Шиньхуа болон Монголын “Энержи Ресурс” компани байгаа.
Засгийн газрын зүгээс эдгээр компаниудад хамгийн эхэнд 4 тэрбум хүртэлх долларын хөрөнгө оруулалтыг Тавантолгойн ордод хийхийг санал болгосон байна. Мөн өмнө нь хийгдсэн ажлуудыг хүлээн авч хийгдсэн ажлуудын хөлсийг нь өгөх болон 30 сая долларын нүүрс боловсруулах үйлдвэр барихыг санал болгожээ. Мөн 150 сая долларын хөрөнгө оруулалтыг зээлийн шугамаар урьдчилж олгох саналыг тавьж байгаа юм байна.
Уг асуудлаар хэлэлцээр үргэлжилж байгаа бөгөөд зарим асуудлаар хүндрэл гарч байгаа гэв.
Манай нүүрс Хятадаар дамжиж дэлхийн зах зээлд гарах учир төмөр замын асуудлаар М.Энхсайхан сайд тодорхой мэдээлэл өгсөн байна. Хятадын дотоодын төмөр зам нь өргөн сүлжээтэй ачаалал ихтэй байдаг учраас төвөөс гарч байгаа нүүрсүүдийг далайн эргийн гангийн үйлдвэрүүд рүү явуулж тэндээс их газар руу түгээдэг аж. Тэгэхээр Хятадаар нүүрс дамжуулахад их хүндрэл тулгардаг байна. Харин Шиньхуа группийг уг төсөлд татан оруулснаар тус компанийн Хятад дахь төмөр замын сүлжээг ашиглахаар болжээ. Тэгэхээр нүүрс тээвэрлэхэд асуудал үүсэхгүй гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа юм байна.
Уг асуудлаар Монгол улсын сайд М.Энхсайхан долоо хоног бүр мэдээлэл өгөх юм байна.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (7)