Өнгөрсөн сонгуулийн үр дүнгээр УИХ-д 65-уулаа орж ирсэн МАН-ынхан олонхи байгаа энэ удаагийн УИХ намрын гурав дахь чуулганы нээлтээ тун удахгүй хийнэ. Үндсэндээ энэ удаагийн УИХ бүрэн эрхийн хугацааныхаа яг хагасыг нь элээгээд байна. Үүнээс цааш ирэх сонгуулийн ээлжит пиар УИХ-ын шийдвэр бүрт хавчуулагдах гээд байдаг талтай. Бүр тодруулбал улстөржилгүйгээр ажил хийдэг хугацаа нь аль ч парламентын бүрэн эрхийн эхний хоёр жил л байдаг билээ. Энэ УИХ, энэ намрын чуулган ч энэ жимээс гадуур алхахгүй биз ээ.
Намрын чуулган бүрийн хамгийн эхний хэлэлцэх асуудал ирэх оны Төсвийн тухай хуулийн төсөл байдаг. Ирэх оны Төсвийн тухай хууль дээр хэлсэнчлэн сонгогчдод таалагдах амлалтуудад зориулагдах нь тодорхой байх. Дахиад л сануулахад 2019 он гэдэг бол ерөнхийдөө сонгууль эхлэх жил. Нэгэнт л ирэх сонгуулийг одоогийн Сонгуулийн тухай хуулиар буюу жижиг мажоритар тойргоор явуулах нь үнэн бол ирэх оны төсвийн хуулийн хөрөнгө оруулалтын дийлэнх нь сумын сургууль, соёлын төв, багийн барилга, дүүргүүдийн дундахь явган хүний зам талбайд зарцуулагдах нь бас л үнэн. Түүнээс гадна сонгуулийн санал авах, сонгогчдод таалагдах санал ирэх оны Төсвийн тухай хуульд суух нь гарцаагүй. Тэр нь яамдын дэд сайд нар, агентлагуудын орлогч дарга нарын цомхотгол байж мэдэх юм. Учир нь дэд сайд нарыг дэмий мөнгөний хүүдийнүүд гэх олны дургүйцэл их байдаг. Тиймээс МАН уг асуудлыг шийдчихвэл сонгогчдын загатнасан газрыг маажиж, ирэх сонгуулийн нэмэх оноо болж болох юм. Сонгууль хаяанд ирсэн ирэх төсвийн жилээс энэ ажлыг хэрэгжүүлбэл МАН-ын уруудаж яваа нэр хүндэд өчүүхэн ч атугай тус болох магадлалтай учир 64 гишүүнтэй МАН 13 дэд сайдад “баяртай” гэж хэлж мэднэ.
Өнгөрсөн жил гэхэд л УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү ийм санал гаргаад тавхан гишүүний зөрүүтэйгээр унаж байлаа. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга ч мөн л ийм санал УИХ-д тавьж байсан. Энэ удаа Ерөнхийлөгч Х.Баттулга мөн л дэд сайд нарыг цомхотгох талд “бооцоо” тавьжээ. Өнгөрсөн баасан гарагт Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхэд хүргүүлсэн Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболдын шаардлагаас харвал шүү дээ. Уг шаардлагад “Ерөнхийдөгч Х.Баттулга 2017 оны төсөвт тодотгол хийх, 2018 оны төсвийг батлах явцад үр ашиггүй зардлуудаа танаж, дэд сайд, орлогч дарга гэх мэт эрхлэх асуудал нь тодорхойгүй, чиг үүрэг нь давхардмал албан тушаалуудыг цомхотгох байдлаар төсвийн зардлыг үлэмж хэмжээгээр хэмнэн, багасгах шаардлагатай байгааг анхааруулж хориг тавьсан боловч үр дүнд хүрээгүй. 2014-2016 оны хооронд Монгол Улсын Засгийн газар дэд сайдгүй ажиллаж, өнөөдрийнхөөс илүү бүтээлч үр дүн гаргасан байдаг. Иймд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн өмнө хүргүүлж байсан санал, зөвлөмжийг эргэн харж, төрийн болон төрийн өмчит компаниудын тансаглал, үр ашиггүй зардлуудыг танах, шаардлагагүй албан тушаалуудыг цомхотгох, баялгийн хуваарилалтыг тэгш хүртээмжтэй болгох зэрэгт онцгойлон анхаарч, Монголын боловсрол, шинжлэх ухааны үйлдвэрчний эвлэлийн холбоо болон багш, ажилчдын төлөөллийн шаардлага, санал дүгнэлтийг Засгийн газрын хуралдаанаар нэн даруй хэлэлцэн шийдвэрлэхийг Танаас хүсч байна” гэсэн байсан юм.
Б.Цэрэнлхам
Сэтгэгдэл (9)