Прокурорын хяналтад байгаа болон шүүхэд шилжүүлсэн, олны анхаарал татсан хэргүүдийн талаар Нийслэлийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Д.Эрдэнэсувдаас тодрууллаа.
-Салхитын мөнгөний ордтой холбоотой шүүгч нарын хэргийг шүүхэд шилжүүлсэн. Эд мөрийн баритмаар их хэмжээний ам.доллар хурааж авсан гэсэн. Энэ талаар мэдээлэл өгөх боломжтой юу?
-Уг хэрэгт Ш.Мөнгөншагай нарын 15 хүнийг эрүү, иргэний хэрэгт өөрт ашигтай шийдвэр гаргуулахаар хууль хяналтын байгууллагын албан тушаалтанд хээл, хахууль өгсөн, зуучилсан гэх хэрэгт холбогдуулан шалгаж Хан-Уул дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд шилжүүлсэн. Уг хэрэгт таван шүүгчийг холбогдуулан шалгаж байгаа бөгөөд хэрэгт эд мөрийн баримтаар 1 сая 445 мянга 200 ам.доллар хураан авсан.
-Оюу толгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээтэй холбоотой асуудлаар С.Баяр, С.Баярцогт, Ч.Сайханбилэг нарыг шалгаж байгаа. Хэргийг прокурор хянаж байгаа, шүүхэд шижлүүлэхэд бэлэн гэх боловч Ч.Сайханбилэг оргон зайлсан. Хэргийн шалгалтын явцын талаар мэдээлэл өгөх боломжтой юу?
-Тодорхой мэдээлэл өгөх боломжгүй. С.Баяр, С.Баярцогт, Ч.Сайханбилэг нарт холбогдох Монгол Улсын Засгийн газар, “Айвенхоу майнз монголиа инк” ХХК, “Айвенхоу майнз лимитед”, “Рио тинто интернешнл холдингс лимитед” компанийн хооронд байгуулсан хөрөнгө оруулалтын гэрээтэй холбоотой хэрэг прокурорын хяналтад байгаа.
-Хөгжлийн банкны хэргээр нэр бүхий хүмүүсийг шүүхэд шилжүүлсэн. Нийт хэдэн төгрөгийн хохирол учруулсан нөхцөл байдал тогтоогдсон бэ?
-Хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байсан Н.Мөнхбат, тус банкны Төлөөлөн Удирдах Зөвлөлийн даргаар ажиллаж байсан Б.Шинэбаатар нарт холбогдох хэргийг шүүхэд шилжүүлсэн.
Тэдний Худалдаа хөгжлийн банкинд давуу байдал бий болгосон гэмт үйлдлийн улмаас учирсан хор уршиг 5 тэрбум төгрөг, Хөгжлийн банкинд 37 тэрбум төгрөг, “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-т 11 тэрбум төгрөг, бусдад нийт 48 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан гэж үзэж байгаа.
- АТГ-аас үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн болон хахууль авсан гэх үндэслэлээр цөөнгүй хэргийг прокурорт шилжүүлсэн. Эдгээр хэргийн тухайд?
-Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газрын Санхүү төлөвлөлтийн хэлтсийн Худалдан авах ажиллагаа хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Б.Баярхүү, тус газрын дарга Ч.Алтанхуяг нарт холбогдох холбогдох хэрэг прокурорын хяналтад ирсэн.
Мөн Эрчим хүчний хөгжлийн төвийн захирлаар ажиллаж байсан Ч.Саранжав БНХАУ-н Засгийн газраас манай улсад олгох хөнгөлөлттэй зээлийн хүрээнд "Түлхүүр гардуулах нөхцөлтэй УБ-Мандалговь ЦДАШ, дэд станцын ажлын зураг төсөл боловсруулах, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх, барилга угсралтын ажил гүйцэтгэх" 118,999,676 ам.долларын хөрөнгө оруулалт бүхий төслийн гүйцэтгэгч "ТБЕА Энержи Монголиа" ХХК-тай гэрээ байгуулсан ажлын гүйцэтгэлийг баталгаажуулж, албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлэхийн тулд 50 сая төгрөгийн хахууль авсан ба үндэслэлгүйгээр хөрөнгөжсөн гэх хэргийг прокурор хянаж байна.
-Өчигдөр УЕП асан Д.Дорлигжавыг цагдан хорилоо гэх мэдээлэл цацагдсан. Энэ үнэн юм уу?
-Хэрэг мөрдөн шалгах ажиллагаанд байгаа. Цагдан хорьсон асуудал одоогоор гараагүй байна.
-ЖДҮХС-тай нэр холбогдох УИХ-ын гишүүдэд холбогдох хэргийн хяналтын явцын талаар мэдээлэл өгнө үү?
-УИХ-ын гишүүн Б.Батзоригийн хэргээс тусгаарласан. ЖДҮХС-аас урт хугацааны хөнгөлөлттэй зээл олгохдоо албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж бусдад давуу байдал олгосон, ХХААХҮЯ-ны Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангийн захирлаар ажиллаж байсан С.Төгсбилэг, Яамны төрийн нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан Д.Энхбат, сангийн мэргэжилтнээр ажиллаж байсан Б.Мөнхтулга зэрэг албан тушаалтнуудад холбогдох хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэж, Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд шилжүүлж, хялбаршуулсан журмаар шийдсэн.
Харин УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаа албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, УИХ-ын гишүүн Б.Батзориг ХХААХҮ-ийн сайдаар ажиллаж байхдаа ЖДҮХС-аас 2018 оны наймдугаар сарын 24-ний өдрийн А-141 дугаар тушаалаар “Доктор мэйк” ХХК-д 800 сая төгрөгийн зээл олгох шийдвэр гаргахдаа албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, бусдад давуу байдал бий болгосон гэх хэргийг прокурор хянаж байгаа.
Мөн УИХ-ын гишүүн Б.Батзориг 2018 онд Төсөл сонгон шалгаруулах хорооны дарга, гишүүн нарт тухайн төслийг улс төрд нөлөө бүхий, нэр бүхий хүмүүстэй болон өөртэй нь холбоотой, хамаарал бүхий учраас шалгаруулахад анхаарах, заавал шалгаруулах, онцгой анхаарч шалгаруулах шаардлагатай гэж хэлж, хууль бус үүрэг чиглэл өгч, нөлөөлөх байдлаар гэмт хэрэг үйлдэхийг удирдаж, хийх ёсгүй үйлдэл хийж, нийт есөн аж ахуйн нэгжид 8.6 тэрбум төгрөгийн урт хугацаатай, хөнгөлөлттэй зээлийн санхүүжилт олгох шийдвэрийг гарган бусдад давуу байдал бий болгож, их хэмжээний хохирол учруулсан хэрэг прокурорын хяналтад байна.
УИХ-ын гишүүн Д.Дамба-Очирыг гишүүний эрх мэдлийг хувийн ашиг сонирхлоо гүйцэлдүүлэх зорилгод урвуулан ашиглаж, “Сапфир стоун” ХХК-д давуу байдал олгож, ЖДҮХС-аас хүссэн төслийг дэмжих талаар тус сангийн захирал С.Төгсбилэгт хууль бусаар нөлөөлж, барьцаа хөрөнгө тавилгүйгээр 2018 оны зургаадугаар сард 1.2 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг олгуулсан гэх хэрэг мөн прокурорын хяналтад ирсэн.
Прокурор хуульд заасан хугацаанд дээрх хэргүүдийг хянаад шийдвэрээ гаргана.
-С.Бямбацогт нарт холбогдох хэрэгт дахин яллах дүгнэлт үйлдэж шүүхэд шилжүүлсэн.
-Танхайн гэж хэлж болох “сэлэм” С.Бямбацогтод холбогдох хэргийг шүүхээс прокурорт буцаах шийдвэр гарсан. Дахин хянаж байгаа юу?
-2017 оны арваннэгдүгээр сарын 12-ны өдөр Баянгол дүүргийн 12 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Castle” үйлчилгээний төвийн гадаа зэвсгийн чанартай зүйл хэрэглэж нийтийн хэв журмыг зөрчиж, олон нийтийн амгалан тайван байдал алдагдуулсан үйлдэлд нь яллах дүгнэлд үйлдсэн.
-УИХ Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн төслийг баталсан. Ингэснээр хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан гэдэг үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болсон авлига, албан тушаалын гэмт хэргүүдийг сэргээн шалгах боломжтой болж байгааг хуульчид хэлж байгаа. Энэ заалтаар ямар ямар хэргүүдийг сэргээн шалгах вэ?
-Хууль хүчин төгөлдөр болж албажсаны дараа хуулийн үндэслэл шаардалагад хамааруулаад ямар ямар хэргийг сэргээн шалгахыг шийдвэрлэнэ. Нарийн хянаж байж шийдэх болохоор урьдчилаад одоо таамаглан мэдээлэл өгөх боломжгүй.
Г.Маргад
Сэтгэгдэл (14)