УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшигчдээ тодруулахаар Төрийн ордонд товлосон АН-ын Үндэсний зөвлөлдөх хорооны хурал нэлээд ширүүн уур амьсгал дунд өрнөжээ. Намын анхан шат байгууллагаасаа дэмжлэг хүлээж, С.Баярцогт, Д.Эрдэнэбат нарын хамт Сэлэнгэ аймгаас нэр дэвшихээр зэхэж байсан Монголын үр тариа эрхлэгчдийн Газар тариалан холбооны тэргүүн Л.Цандэлэг ҮЗХ-ныхоо дэмжлэгийг хүлээж чадалгүй унасан.
Сонирхолтой нь, түүнийг унагааж Сэлэнгээс нэр дэвших квотоо өвөртлөсөн хүн нь дуучин Г.Эрдэнэтунгалаг байв. Үүнд эгдүүцсэн тэрбээр намын дарга З.Энхболд руугаа хатуухан шүүмжлэл дайж, сонгуулиар эсрэг ажиллахаа мэдэгдэв. Намдаа ялангуяа АН-ын даргад гомдолтой байгаа гишүүн дан ганц Л.Цандэлэг биш бололтой. Чингэлтэй дүүрэгт нэр дэвшихээр зэхэж байсан Б.Батбаатарын зорилго ч бүтэлгүйтэв.
Намын эрх барих дээд байгууллагаасаа дэмжлэг хүлээж чадаагүй тэрбээр заалны микрофоноор “АН-ын төлөө олон жил зүтгэсэн. Нэр дэвших ёстой хүн. Гэтэл боломж олгосонгүй” хэмээн З.Энхболд дарга руу орилжээ.
Намын эрх барих дээд байгууллагаасаа дэмжлэг хүлээж чадаагүй тэрбээр заалны микрофоноор “АН-ын төлөө олон жил зүтгэсэн. Нэр дэвших ёстой хүн. Гэтэл боломж олгосонгүй” хэмээн З.Энхболд дарга руу орилжээ.
Улмаар З.Энхболд дарга түүний микрофоныг нь булааж авснаар хурлын танхимыг орхин гарсан байна. Түүний хувьд АН-ын отгон фракц “МоАН”-д харьяалалтай нэгэн. Тиймдээ ч танхимаас гарсан даруйдаа парламентад олон төлөөлөлтэй атлаа ҮЗХ-д дэмжсэнгүй хэмээх үгийг фракцынхаа гишүүд, Г.Батхүү рүү дайсан байна.
Орхон аймагт нэр дэвшихээр горилж байсан ч анхан шатны байгууллагаасаа дэмжлэг хүлээж чадаагүй М.Батчимэгт Р.Амаржаргал гишүүн зайгаа тавьж өгөв. Эмэгтэйчүүдийн квотыг нэмэгдүүлэхийн тулд гаргасан Р.Амаржаргал гишүүний шийдвэрийг намынхан нь ёсоор болгож М.Батчимэг гишүүн Сүхбаатар дүүрэг буюу 61 дүгээр тойрогт нэр дэвших эрхээ өвөртлөсөн нь юм.
Ингэснээр Худалдаа хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирал Б.Мэдрээг эс тооцвол Сүхбаатар дүүрэгт Х.Тэмүүжин, М.Батчимэг, Л.Гантөмөр гэсэн АН-ын “Нэг ардчилал” фракцынхан нэр дэвшихээр болж байна. Үүнээс гадна УИХ-ын гишүүн Ц.Баярсайхан Өмнөговь аймгийн Засаг дарга Б.Бадраад боломж олгож энэ удаагийн сонгуулийг өнжихөөр боллоо.
Сонгинохайрхан дүүрэгт Эрүүл мэнд, спортын дэд сайд асан Т.Болдбаатар унаж, УИХ-ын гишүүн Л.Эрдэнэчимэг түүний оронд нэр дэвшихээр болов. Л.Эрдэнэчимэг гишүүний хувьд дүүргийнхээ намын хорооноос дэмжлэг авч чадаагүй ч “МоАХ”-ны квотоор дахин нэр дэвшихээр болсон нь энэ.
Уг нь Сонгинохайрхан дүүргийн 72 дугаар тойрогт Т.Болдбаатарыг нэр дэвшүүлэх тохироог хэдийнэ хийсэн байжээ. Гэвч Л.Эрдэнэчимэг гишүүн 73 дугаар тойрогт бүр тодруулбал, Д.Сумъяабазартай өрсөлдөхгүй, өөр хүнтэй өрсөлдөнө хэмээсэн нь эцэстээ Т.Болдбаатарын тойрог дээр буулгахад хүргэсэн байна. Л.Эрдэнэчимэг гишүүний эл үйлдлийг харж суусан Т.Болдбаатар ч нэрээ татахаас аргагүйд хүрсэн байна.
З.Энхболд АН-ын дарга болсноос хойш фракцуудынхаа эв нэгдлийг зангидаж чадалгүй сонгуультай золгож байна. Өнгөрсөн баасан гарагт болсон ҮЗХ-ны хурал ч товлосон цагаасаа нэлээд оройтож эхэлсэн. Харин АН-ын дарга З.Энхболд 22.00 цагийн орчимд фракцуудынхаа тэргүүнүүдийг өрөөндөө дуудаж уулзан зургаан мандаттай тойрогт хоёр, гурваас дөрвөн мандаттайд нь нэг эмэгтэй гишүүнээ нэр дэвшүүлэх тухай ярилцаж, тохиролцсон юм.
Улмаар ҮЗХ-ны хуралд дээрх саналаа оруулж, Дорнодын намын хорооноос дэмжлэг хүлээгээд байсан бригадын генарал Д.Энхбаатарын нэрийг татуулж, Б.Мөнхцэцэгийг, Увс аймагт Б.Сүрэнжавыг оруулж ирээд байв. Ингэж явсаар Баянхонгорт нэр дэвшүүлсэн олимпийн аварга Н.Түвшинбаярын буцаан татуулах гэсэн ч Х.Баттулга гишүүн манай хоёрыг хөндөхгүй гэжээ. З.Энхболд дарга ч түүний саналыг ёсоор болгосноор Баянхонгорт эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл багтаагүй байна.
Мөн С.Баярцогтыг УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшүүлэх эсэх асуудлыг ҮЗХ-ны хурлаар хэлэлцэх байсан ч Засгийн газраа унагахад гар бие оролцсон гишүүдэд хариуцлага тооцох Хяналтын ерөнхий хорооны шийдвэр гарсантай холбогдуулж хэлэлцээгүй байна. Төрийн ордонд хуралдсан АН-ын ҮЗХ-ны хурал иймэрхүү дүр төрхтэй өрнөсөн бол “Тусгаар тогтнол”-ын ордонд болсон МАН-ын Бага хурал харьцангуй тайван байдалтай өрнөжээ.
Ялгаатай нь, энэ удаагийн УИХ-ын сонгуульд МАН-аас Д.Дэмбэрэл, Ё.Отгонбаяр, Ц.Дашдорж, Су.Батболд, Ж.Батсуурь нарын таван гишүүн нэр дэвшихгүй гэдгээ илэрхийлсэн юм. Д.Дэмбэрэл гишүүний хувьд залуустаа боломж олгож нэрээ татсан бол Ё.Отгонбаяр гишүүн МАН-ын сонгуулийн штабыг Ерөнхий сайд асан С.Баярын хамт удирдан оролцох юм. Харин Ц.Дашдорж, Су.Батболд, Ж.Батсуурь нарын хувьд сонгуулийг ямар шалтгаанаар нэрээ татсан нь тодорхойгүй байна. Ингэснээр ирэх сонгуулийг МАН-аас тав, АН-аас хоёр гишүүн өнжихөөр болж байна.
С.ДӨЛ
Сэтгэгдэл (7)