Чуулганы үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан үргэлжилж байна. Хуралдаанаар хэлэлцэх ээлжит асуудал нь Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэг байлаа. Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай хуулийн төслийг Ерөнхийлөгч өнгөрөгч 2014 оны 10 дугаар сард мэдүүлсэн бөгөөд найман бүлэг, 17 зүйлтэй юм.
Хуулийн төслийг хэлэлцэж эхлэх үед байнгын хорооны хуралдааны үеэр УИХ дахь МАН-ын бүлэг уг хуулийн төслөөс завсарлага авч үүнийг нь УИХ дахь эмэгтэй гишүүд эсэргүүцэж намраас өмнө олон мянган хүүхдийг цэцэрлэггүй үлдэхээс өмнө хуулийн төслийг яаралтай хэлэлцэх хэрэгтэй гэсэн байр суурьтай байгаа. Тодруулбал, БСШУ-ны яамнаас гаргасан судалгаагаар 2020 он гэхэд сургууль, цэцэрлэг, дотуур байрны нийт 1750 обьект хэрэгтэй байгаа аж. Үүнийг таван жилийн дотор барих ямар ч бололцоогүй учраас Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай хуулийг батлах ёстой гэсэн юм.
Хуулийн төслийн хэлэлцүүлгийн үеэр
УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга С.Бямбацогт “Бид энэ хуулийн төслийг эсэргүүцээгүй, нийгэмд ийм мэдээлэл тараад байна. Одоо өргөн барьсан хуулийн төсөлд хүүхдийн амь нас, хоол ундтай холбоотой гээд олон асуудал дутуу байгаа учраас илүү сайжруулах хэрэгтэй гэж үзэж байгаа” гэлээ.
УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатар Хүүхэд харах үйлчилгээний төслийг одоо өргөн барьсан хэлбэрээр нь батлах юм бол хүүхдүүдийн аюулгүй байдлаас эхлээд олон алдаа үүснэ. Хуулийн хугацааны хувьд ирэх есдүгээр сараас эхлээд хэрэгжих боломж мөн төсөвт Хүүхэд харах үйлчилгээний төв байгуулахад зарцуулагдах 66 тэрбум төгрөгийг шууд гаргах боломж байгаа эсэх талаар сайтар судлах хэрэгтэй. Тиймээс яаруу сандруу нэг хууль гаргаад, хүүхэдтэй холбоотой хуулийн төслөөр улс төр хийх хэрэггүй гэв.
Ажлын хэсгийн ахлагч Ц.Оюунгэрэл хэлэхдээ Сангийн яамнаас энэ хууль батлагдсанаар хүүхэд харах үйлчилгээнд 56 мянган хүүхэд хамруулахад 66 тэрбум төгрөг зарцуулагдана гэж тооцсон байна. Харин эдгээр 56 мянган хүүхдийг цэцэрлэгт хамруулах юм бол нийт 600 гаруй тэрбум төгрөгийн зардал гарна. Харин эцэг, эхэд нь цалинг нь өгөөд харуулах юм бол 130 гаруй тэрбум төгрөг шаардагдах тооцоо гаргажээ. Тэгэхээр Хүүхэд харах үйлчилгээний төв байгуулах нь хамгийн хямд зардлаар хүүхдүүдийг харах боломжтой хувилбар гэж тооцсон байна.
УИХ-ын гишүүн Д.Хаянхярваа энэ хуулийг шууд хэрэгжүүлж эхлэхэд шаардлагатай арга хэмжээг авахад цаг хугацааны хувьд боломжтой эсэхийг тооцож үзэх хэрэгтэй гэсэн бол Г.Баярсайхан гишүүн хуулийн төслийг дэмжиж байгаа гэдгээ хэлсэн. Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны дарга Д.Батцогт энэ хуулийн төсөл анх гишүүд, Засгийн газраас өргөн барьж буцаагдаад бараг хоёр жил орчим болчихсон учраас ард иргэдийн дунд хүлээлт үүсчихсэн байгаа учраас яаралтай батлах хэрэгтэй. Түүнээс биш Ардчилсан нам үүнийг сонгууль руу чиглүүлээгүй гэлээ.
Түүнчлэн байнгын хорооны дарга болон ажлын хэсгийн гишүүдийн тайлбарласнаар хүүхэд харах үйлчилгээнд нэг бүлэгт дээд тал нь 15 хүүхэд хамрагдах бөгөөд төлбөрийн дээд хэмжээг Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын яам тогтоох юм байна. Мөн ямар нэг аж ахуйн нэгжүүд хүүхэд харах үйлчилгээ эрхлэхгүй бөгөөд зөвхөн иргэд хамрагдана. Түүнчлэн одоо ажиллаж байгаа өдөр өнжүүлэх төвүүд ч мөн энд хамрагдахгүй ажээ. Я.Содбаатар гишүүн хуулийн төсөлд тусгасан явуулын хүүхэд харах үйлчилгээний талаарх заалтыг хүүхдийн амь нас, эрүүл мэндтэй холбоотой учраас эсэргүүцэж байгаа гэсэн бөгөөд нөгөө талаасаа үүнийг сонгуульд чиглэсэн үйл ажиллагаа болгон ашиглах гэж байна гэсэн юм.
УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан: Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг нас харгалзахгүй харна. Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдэд зориулсан хүмүүжлийн арга барил өөр байдаг. Хөгжлийн бэрхшээлтэй 10 настай хүүхдийг 2 настай хүүхэдтэй хамт харж болохгүй шүү дээ?
УИХ-ын гишүүн Ц.Оюунгэрэл: Хүүхдийн насны хэмжээнээс хамаараад тоо батална.
УИХ-ын гишүүн З.Баянсэлэнгэ: Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг нийгэмшүүлэх, хөгжүүлэхээр төрийн бус байгууллагууд үйл ажиллагаа эрхлээд явж байгаа. Тэдэнд сургуулийн өмнө боловсролд хамрагдаж чадахгүй явдал байдаг. Хөгжлийн бэрхшээлийн онцлогоос болоод насандаа сургуульд орж чаддаггүй.
УИХ-ын гишүүн Ц.Оюунгэрэл: Тодорхой хугацаанд үйл ажиллагаанд явуулж байгаа зөвшөөрлийг эцэг эх хянах эрхтэй
УИХ-ын дарга З.Энхболд: Өөрийнхөө таван хүүхдийг харж байгаа мөртлөө хүүхэд харах үйлчилгээ явуулж байна гээд хувьсах зардал авбал яах вэ гэсэн үг үү?
УИХ-ын гишүүн Д.Батцогт: Өөрөө 15 хүүхэд хараад тэр дотор нь өөрийнх нь 5 хүүхэд байвал асуудалгүй. Харин өөрийнхөө таван хүүхдийг хараад мөнгө авч болохгүй гэсэн үг.
УИХ-ын гишүүн З.Энхболд: Хувийн цэцэрлэг цэцэрлэгээрээ үлдэнэ. Энэ бол тусдаа зүйл.
Ингээд Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн талаар зарчмын зөрүүтэй асуудлаар санал хурааж эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороонд шилжүүлснээр чуулганы үдээс өмнөх хуралдаан завсарлав.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (3)