Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаанаар Өршөөлийн хуульд тавьсан Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээж авах эсэхийг хэлэлцлээ. Санал хураах мөчид МАХН-МҮАН-ын "Шударга ёс" эвслийн бүлэг ажлын тав хоногийн завсарлага авснаар уг асуудал хойшлогдов.
Хуралдааны үеэр гишүүд асуулт асууж саналаа хэлэв. Энэ үеэр гишүүдийн олонх нь "Өршөөлийн хуулийг улс төржүүлж болохгүй. УИХ уг асуудлыг улс төржүүлснээс болж нийгэм хоёр талцаж, зунжингаа хэрэлдлээ. Одоо үүнийгээ засч, залруулах ёстой" гэсэн юм.
Мөн Ерөнхийлөгчийн хоригийг УИХ хүлээн авсан нөхцөлд дараа нь яаж энгийн иргэддээ төр өршөөл үзүүлэх тэр боломжийг хадгалж, хуулиа эвдэхгүй авч үлдэх вэ гэсэн саналыг олон гишүүн гаргав.
Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Ө.Энхтүвшин “Өршөөлийн хуульд тавьсан хоригийг нээлттэй хэлэлцэж байгаа учраас битүү хатуугаар ярьж нууцлах шаардлага байхгүй. Ардчилсан нам, МАН-аас хэн нь хэрэгт буруутгагдаад байгаа, түүнийгээ хууль хяналтын байгууллагууд зарла. Нууц байхгүй болсон” гэх шаардлагыг тавилаа.
Түүний асуултад АТГ-ын ажилтан хариулахдаа "УИХ-ын гишүүн Б.Болд, УИХ-ын гишүүн Ё.Отгонбаяр нарын хэрэг мөрдөн байцаалтад явж байгаа. Уг хэргийг шалгаад прокурорт шилжүүлсэн" гэлээ. Энэ хэрэг хамтарсан Засгийн газрын үед ажиллаж байх үед буюу Л.Болд гишүүн Батлан хамгаалахын сайдаар, Ё.Отгонбаяр гишүүн Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдаар ажиллаж байх үед хамаарах юм байна.
Энэхүү тайлбарыг сонссон УИХ-ын гишүүн З.Баянсэлэнгэ “Улсад 350 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан 100 гаруй хүнийхээ нэрийг зарла. Нийтэд ил болго. Тэгсний дараа Өршөөлийн хуулийн хоригийг хэлэлцэх нь зүйтэй. Эхнээс нь дээрх хоёр гишүүний нэрийг зарлачихлаа шүү дээ. Бусдыг нь ч бас зарлаач” гэсэн юм.
УИХ-ын гишүүн Ё.Отгонбаяр болон Л.Болд нар тайлбар хийв. Тэд "Бидний хэрэг шийдэгдсэн. Хэрэгт холбогдуулж олон нийтэд зарласан шигээ хэрэг шийдэгдсэн гэж зарлах хэрэгтэй. Биднийг ямар ч үндэслэлгүй, хохирогч байхгүй асуудлаар шалгаж эхэлсэн. Хэргийг даруй нэг тийш нь шийдэж чадахгүй байна. Бид нарын буруугүй нь тодорхой болчихоод байхад хэргийг удаашруулж байгаа нь улс төрийн зорилготой. Сонгуулийн үеэр уг асуудлыг хөндөж эдгээр гишүүд ийм хэрэгт холбогдож байгаа гэсэн яриаг гаргаж ирэх зорилготой байх гэж хардаж байна" гэсэн юм.
УИХ-ын гишүүн Л.Болд “Би хохирсон хүний хувьд хэлмээр байна. Би өнөөдөр байнгын хорооны хуралдаан дээр тараасан материал дээрээс 2014 оны 10 сарын 28-нд намайг сэжигтнээр татаад, 2014 оны 11 сарын 16-нд хэрэг нээсэн юм байна. 2015 оны 1-р сарын 26-нд хэргийг түдгэлзүүлсэн гэсэн байна. Би өнөөдөр л энэ талаар уншиж мэдлээ. Ийм байж болох уу. Надад нээсэн хэрэг намайг сэжигтнээр татаж, хэрэг нээсэн байхад өнөөдөр би байнгын хорооны хурал дээрээс олж мэдэх гэж. Энэ хүний эрхийг зөрчсөн асуудал биш гэж үү. Тиймээс үүнд би албан ёсны тайлбар өгмөөр байна. Гишүүдийн нэр иймэрхүү асуудалтай холбогдсон байгаа учраас байнгын хорооноос ажлын хэсэг гаргаж дүгнэлт гаргаж өгөөч ээ. Хамгийн сонин нь хэрэг түдгэлзүүлсэн үндэслэл нь их сонин байгаа юм. “Түүний димпломат дархан эрхийг хязгаарлаагүй учраас хэрэг түдгэлзсэн” гэсэн байна. Надад дипломат дархан эрх байхгүй. Би энэ яриад байгаа асуудалд гомдолтой байна. Л.Болдтой холбоотой хэрэг гэх зэргээр олон хүнийг хохироож, олон хүнийг шахалт, хавчлага дор байлгалаа.
Тэдний ар, гэр амьдрал нь сүйрээд байна. АТГ газар 100 тэрбумын төсөвтэй юм байна. 10 жилийн дотор 10 тэрбумыг олсон юм байна. Батлан хамгаалахын яам намайг очиход 50 тэрбумын төсөвтэй байсан. Бүх юм нь алган дээрээ дэлгээтэй байдаг. Цэргийн хүмүүс чинь шударга байдаг юм. Ийм балиар заваан зүйлстэй орооцолддоггүй юм” гэв.
Мөн энэ үеэр зарим гишүүн Ерөнхийлөгчийн хориг ойлгомжгүй байгаа. Хоригийг хүлээгээд авсан нөхцөлд хууль бүхэлдээ хэрэгжих боломж алдагдана. Гаргалгааг нь яаж харж байгаа юм бэ гэдэг асуудлыг дахин, дахин хөндөж байв.
Дээрх асуултад Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Ц.Өнөрбаяр “Хөнгөн, хүнд, онц ноцтой гэмт хэрэг, авлигын хэрэг энэ бүгдийг нэг уутанд хийж, өршөөл үзүүлэхээр заасан нь бэрхшээлтэй байгаа. Тийм учраас Ерөнхийлөгч хориг тавихдаа зүйл заалт бүрээр нэг бүрчлэн тасалж тавьсан. Бичиг үсэг тайлагдсан хүнд ойлгомжтой” гэв.
Үүнд УИХ-ын гишүүн З.Баянсэлэнгэ гишүүн бухимдаж “Гишүүдийг доромжилдог хэн юм чи. Том зантай амьтан. Бичиг үсэгт тайлагдаагүй хүн хэн байгаа юм. Ийм нөхдүүдийг яах гэж танхимд байлгаад байгаа юм, гаргаач... Талцуулаад, хэрэлдүүлээд суулгаж байдаг” гэв.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж “Чи хэнийг хамгаалаад байгаа юм бэ, та нар хэн юм бэ.” гэх үгийг З.Баянсэлэнгэ гишүүнд хаягласанд тэрээр “Юунаас нь айгаад байгаа юм бэ, Нямдорж гишүүн ээ. Суугаад яриач...” гэхчлэн маргалдав.
Мөн УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж "АН-ынхан ахиж битгий ийм заваан зүйл хийгээрэй" гэлээ.
Харин УИХ-ын дарга З.Энхболд "Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээж аваад заалт тус бүр дээр нь санал хураана. Эрүүгийн хуулийг хэлэлцсэний дараагаар Өршөөлийн хуульд тавьсан хоригийг хэлэлцвэл яасан юм бэ. Тэгэхээр хоригийг хойшлуулвал..." гэсэн юм.
Харин зарим гишүүд хоригийг хэлэлцэх хугацааг хойшлуулж болохгүй гэсэн саналыг хэлж байлаа.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (9)