зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Ц.Элбэгдорж: Зарим үндэстэн түүх уншиж өнгөрдөг бол зарим үндэстэн түүхийг бүтээж өгдөг юм

2015-12-04
0
ЖИРГЭХ

        Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яам, ШУА, Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын ИТХ, Засаг даргын Тамгын газар хамтран өнөөдөр Төрийн ордонд  Их Монгол Улсын нийслэл Хархорум хотын 795 жилийн ойд зориулсан эрдэм шинжилгээний хурал зохион байгуулж байна. Эрдэм шинжилгээний хуралд оролцогчдод хандан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн илгээсэн мэндчилгээг Ерөнхийлөгчийн Хүний эрх, хуулийн бодлогын зөвлөх Ч.Өнөрбаяр уншиж сонордууллаа.

 

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч мэндчилгээндээ:

 “Эрхэм хүндэт эрдэмтэн судлаачид аа,

Хүндэт зочид оо,

Их эзэн Чингис хааны эрхшээн соёрхсон, Монголын эзэнт гүрний нийслэл Хархорум хотын 795 жилийн ойн баярын мэндчилгээг ард түмэндээ өргөн дэвшүүлье. Түүхийг бүтээсэн ухаант өвөг дээдэстээ мэхийж, алдар сууг нь бишрэн хүндэтгэе.

 

Хархорум хот холын газар, усны уртаас түмэн хэлийн хүн цугларсан дэлхийн их гүрний нийслэл байсан. Монголчууд морин өртөө, цаасан мөнгө, гүрэн улсыг холбосон их зам, төр цэргийн удирдлагын ид хавыг Хархорумаас дэлхийд түгээж байсан юм. Монголын эртний төрт улсуудын хаадын өргөө, нийслэл ч Орхоны хөндийд оршиж байсан түүхтэй. Хархорум бол Монголын Буддын шашин, соёлын тодрон гэрэлтсэн өлгий нутаг, ариун дагшин газар билээ.

 

Монголчууд түүхийн ээдрээ, нугачаатай урт замыг туулахдаа Хархорум хот  болон үндэсний монгол бичгээ гээж байсан удаагүй. Үүнийг бид машид анхаарч үзэх учиртай.

 

Дотоод, гадаад судлаачдын хүчээр эртний Хархорум хотын судалгаа, малтлагын ажил амжилттай өрнөж байна. Судалгаанд суурилсан төлөвлөгөө  хөгжлийн зөв замд биднийг хөтөлнө. Хархорум хотын 795 жилийн ойд зориулсан энэхүү эрдэм шинжилгээний хурал ч судалгааны салбарт шинэ санаа өгсөн, бүтээлч хүмүүст урам зориг хайрласан бодит ажил болно гэдэгт итгэж байна. Миний бие гадаад, дотоодын тэргүүлэх эрдэмтэн судлаачидтай хамтран Хархорум хотыг сэргээн байгуулах, Монгол Улсын жишиг хот болгон хөгжүүлэх тухай олон жилийн өмнөөс судалж, тодорхой ажлууд зохион байгуулж ирсэн. Хархорум хотыг сэргээн байгуулж монгол үндэстний өлгий нутаг Орхоны хөндийд XXI зууны хөгжлийн шинэ төв бий болгох нь бүс нутгийн болоод Монгол Улсын ирээдүйн хөгжилд асар их үүрэг гүйцэтгэнэ гэдгийг дахин тэмдэглэн хэлье.

 

Зарим үндэстэн түүх уншиж өнгөрдөг бол зарим үндэстэн түүхийг бүтээж өгдөг юм. Бахархах түүхээ бүтээх ирээдүйнхээ хүч болгон, илүү их хөдөлмөрлөж, илүү их амжилт гаргахыг хүсэн ерөөе.

 

Сайн үйлс бүхэн ашид дэлгэрэх болтугай” гэжээ.

 

Хурлыг нээж УИХ-ын гишүүн, Хархорум хотын 795 жилийн ойг тэмдэглэх ажлын хэсгийн дарга Я.Содбаатар хэлсэн үгэндээ “Тэртээх XIII зуунаас дэлхийн нийслэл, улс төр, соёл, эдийн засаг, гадаад харилцаа шашны төв гэгдэж ирсэн Их Монгол Улсын нийслэл Хархорум хотыг эзэн Чингис хааны зарлигаар Хархорум хот байгуулагдсны 795 жилийн ой энэ онд тохиож байгаа билээ.

Энэхүү ойн хүрээнд Улаанбаатар хот дахь Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын нутгийн зөвлөлийн хамт олны санаачлагаар “Хархорум-795” эрдэм шинжилгээний хурлыг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, БСШУЯ, ШУА, Хархорин сумын ИТХ, ЗДТГ хамтран Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулах зохион байгуулж байгаад баяртай байна” гэлээ.

 

Эрдэм шинжилгээний хурлын үеэр эрдэмтэн судлаачид, археологичид Хархорум хотын үүсэл, түүхийн дурсгалт олдворууд, Орхоны хөндийгөөс хэрхэн эртний хүн нүүдэллэн Америк тив, Уралын нуруу, Зүүн өмнөд Ази, Япон хүртэл тархсан талаар сонирхолтой илтгэлүүд сонордуулав. Одоогоос 40 мянгаас нэг сая жилийн тэртээ хүн тархан суурьшсан нэг том голомт нь Орхоны хөндий байжээ.

 

Илтгэлүүдэд дурдсанаар Хархорум нь Их Монгол Улсын улс төр, эдийн засаг, зам харилцаа, соёл, шашны том төв байсан бөгөөд Ази, Европын улстөрчид өнөөгийн ойлголтоор АСЕМ-ийн уулзалттай дүйх хурлыг тэнд цугларан хийж байсан түүхэн баримт олдсон байна. Хархорум нь Өгөөдэй, Гүег, Мөнх хаадын төрийн хэргээ явуулж байсан их хот байжээ.

 

Тэнд Бурхны болон Загалмайтан, Исламын шашны сүм хийдүүд зэрэгцэн оршиж, олон шашны, олон хэлийн хүмүүс эв найртай аж төрж байсныг гэрчлэх түүхийн олдворууд олдсоныг зураг, хөрөгтэй нь дэлгэн харуулж байлаа.

 

Энэ үйл явдалтай холбогдуулан Төрийн ордон дахь Төрийн түүхийн музейд “Хархорум-795” гэсэн үзэсгэлэн гаргаад байгаа юм.

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (7)

  • hn (103.57.95.96)
    Tolgoi holbood l mundag mundag tsetserhdeg boljee. Odoo unuuh ni hetreed nudnii bulai bolj bh shiv. Baahan Bagsh nart zaah arga zaagaad ch bh shig bsn. Odoo bur tuuhgui ard tumen bdg gd bgmu. Uuriiguu yamar ch uls undestent hamaaruuldaggui hund l tiim bodol turuh bhdaa
    2015 оны 12 сарын 05 | Хариулах
  • Зочин (103.26.194.146)
    Мао зедунг шиг л байна
    2015 оны 12 сарын 05 | Хариулах
  • Зочин (182.160.38.26)
    ХАР МАШИНААР СОНГОГДСОН
    2015 оны 12 сарын 05 | Хариулах
  • Зочин (182.160.38.124)
    Үхэр монголчуудын сонгосон мал .
    2015 оны 12 сарын 05 | Хариулах
  • Зочин (103.229.122.246)
    Манай аугаа удирдагч Элбэгдорж болбаас энэ Чингис Хаанаас илүү юм шүү мянга түм сая дүнчүүр живаа наслаг Ардчилализм мандтугай
    2015 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (202.126.91.103)
    hehe tuuxgui ard tumen bas bna aa.
    2015 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (182.160.32.7)
    ямар үндэстэн түүх уншаад байна. түүхгүй ард түмэн гэж хаана байна.
    2015 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    7 цаг 28 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    8 цаг 17 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    9 цаг 48 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    10 цаг 44 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    12 цаг 11 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    12 цаг 29 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    12 цаг 45 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    12 цаг 48 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    13 цаг 38 мин
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
    14 цаг 11 мин
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
    14 цаг 38 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван АЗАРГА
    16 цаг 17 мин
  • Баримт: Төрийн наадамд завсаргүй 4 түрүүлсэн Дархан мэргэн Х.Оюунчимэг
    16 цаг 25 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан
    16 цаг 56 мин
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    Уржигдар 23 цаг 11 мин
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
    Уржигдар 21 цаг 08 мин
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
    Уржигдар 19 цаг 29 мин
  • Наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ?
    Уржигдар 18 цаг 18 мин
  • Төв аймгийн Жаргалант сумын наадамд дүүргийн Алдарт уяач Н.Доржийн буурал азарга түрүүллээ
    Уржигдар 18 цаг 11 мин
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
    Уржигдар 17 цаг 31 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Монгол тогооч нар дэлхийн аваргын хагас шигшээд оролцох эрхээ авлаа
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • Улсын цолон ойрхон бөх #4: Аймгийн хурц, бадрангуй арслан Э.Мөнхбаатар
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг хоёр удаа тоглоно
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #4: Аймгийн хурц, бадрангуй арслан Э.Мөнхбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • “Монгол дархан: Өв, урлахуй” үзэсгэлэнгийн шилдгүүд тодорлоо
  • Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • 17 жилийн өмнөх 7 дугаар сарын 1-ний өдрийг сануулах хуучирч, мартагдахгүй 24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК