Нийслэлийн Засаг дарга Э.Бат-Үүлийн хүү Чулуудайгийн оффшор бүс дэхь компани олон нийтэд ил болсон. Шуугиан тариад буй уг мэдээлэлд Э.Чулуудай албан ёсны тайлбар өгөхдөө “Аавыг хотын дарга болохоос өмнө 2011 онд байгуулагдсан компани шүү дээ. Үйл ажиллагаа явуулахгүй байж байгаад хаагдчихсан. Данс нээгээгүй учраас нэг ч долларын гүйлгээ хийгдээгүй. Ерөөсөө данс нээгээгүй, дансгүй учраас мөнгө ч орж гараагүй” гэсэн билээ.

Түүний эл мэдэгдлийг уншсан хүмүүсийн сэтгэгдэл гэж авах юм алга. "Чулуудай орон гаран юм уу, гаран гаран юм уу" гэсэн үг нэг л ойр тусчих шиг болсон. Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн нэгдэл огт дансгүй, бүртгэлгүй хүний нэрийг зарлана гэж огт үгүй. Гэтэл баатар аавын хүү сандрахдаа "Ерөөсөө данс нээгээгүй, дансгүй учраас мөнгө ч орж гараагүй" гээд хий алдчихав. Харин баатар аав нь "Хүүгээ оффшорт данстай байсныг хэвлэлийн буянаар олж мэдлээ" гэх нь энэ оффшорт оффшоргүй болох жүжгийн өрнөл төгсгөл хоёр нэг л таарч өгөхгүй зөрөлдөх болов.

Харин хотын дарга Э.Бат-Үүл хүүгийнхээ ганц ч удаа ашиглаагүй бараг мартчихсан компанийн талаар яаран, сандран тайлбар өгөхдөө “Сайдын цаг”-ыг ашиглаадхав. Түүнийг сайд биш гэдгийг Монголын ард түмэн, цаашилбал дэлхий нийтээр мэдэх байлгүй. Яагаад гэвэл онгоц төөрдөг утаатай Улаанбаатарын дарга болохоор мэдээд байгаа хэрэг. Тэрбээр "Сайдын цаг"-ийг "хумслан" мэдээлэл хийхдээ "Цаг үеийн болон оффшор зэрэг асуудлаар чөлөөтэй хариулт өгнө, сэтгүүлчид ирнэ үү" гэсэн зар тараасан л даа. Тэгээд л “Чөлөөт хэвлэлийн буянаар би хүүгээ оффшор данстай байсныг мэдлээ. Ингээд хүүгээсээ энэ талаар тодруулж асуусан. Хүү маань хэлэхдээ “2011 онд хэсэг найзуудтайгаа нийлж, бизнес эрхлэх зорилгоор тэр дансыг нээлгэсэн” гэсэн. Мөн тухайн үед хамтрах гэж байсан компани нь оффшорт данстай, бүртгэлтэй байхыг шаардсан юм билээ. Би хүүдээ хандаж, ямар ч үйл ажиллагаа хийсэн заавал хуулийн хүрээнд байх ёстой шүү гэдгийг сануулсан. Миний хүү шударга, ил тод, нээлттэй хүн. Түүний бүхий л үйл ажиллагаа олны өмнө ил байдаг” гэсэн юм даа.

Баатар Засаг дарга маань зогсоолын асуудлаа төгс шийдээгүй байж иргэдийнхээ машиныг ачуулах, татвар авах зэрэг асуудлыг нэг нэгээр нь нэмж, төсөвт хөөрхөн хөрөнгө төвлөрүүлээд л байдаг. Гэтэл өөрийнх нь хүү оффшорт данс нээсэн байдаг. Энэ хоёр асуудал тэгээд байх л асуудал, мөн үү.

Тэгэхээр түүний шударга хүү ухаан муутай, муу хүү болж таарах нь. Улс төрч аавтай хүн оффшорт компани байгуулахаасаа өмнө хожим хойно гарах үр дагаварыг яагаад тооцоолсонгүй вэ?. Нөгөө "Хятадын" С.Баярцогтын гашуун сургамжыг Үүл баатар мартаагүй л байлтай. Ер нь улс төрийнх нь карьер дуусаагүй байгаа нөхцөлд энэ талаар хойдох урдахдаа захиж "Хол яваарай" гэж хэлсэн л баймаар. Гэхдээ хэн дуртай нь, захын нэг нусгай бацаан очоод нээчихдэггүй энэ оффшорын талаар Баатар аавдаа хэлэлгүйгээр хуруу дүрж, данс нээнэ гэж байх уу. 

Улс төрчид болон түүний эргэн тойрны хүмүүс оффшортой нэр холбогдвол ямар сөрөг үр дагавар гарч яаж нэр хүнд нь унадагийг Э.Чулуудай мэдэж байж л компани байгуулсан байгаа. Гэтэл аавынхаа нэр хүндийг шалбаагтай хутгах үйлдлийг хүү хийжээ. Гэхдээ аав нь заачихаад үгүйсгэж байгаа ч юм бил үү хэн мэдэхэв. Магадгүй оффшор дахь дансаа  хэзээ ч илрэхгүй байх гэж аав хүү хоёр бодсон байх магадлал тун өндөр шүү. 

Эсвэл эсрэгээрээ оффшорт компани байгуулахдаа аавтайгаа зөвлөлдсөн байж ч болно шүү дээ. Олон нийт түүнийг оффшор бүсэд компани байгуулах хэмжээний туршлагатай хүн мөн үү, ингэж ажиллахад эцгийнх нь зөвлөгөө, тусламж нөлөөлсөн юм биш биз. Цаашилбал оффшорт компани байгуулах хэмжээний хөрөнгийнх нь эх үүсвэр юу байв гэх мэтчилэнгээр хардаж байгаа юм. Түүний хувьд "Strategic Mines Inc" гэх уул, уурхайн компанийн хувьцаа эзэмшигчээр оффшор бүсэд данс нээлгэсэн байдаг. Бүртгүүлсэн компани нь Хонконгийн хамгийн үнэтэй байрлалд оршдог “OCEAN CENTRE” оффисын наймдугаар давхарт байрладаг юм байна. Уг барилгад өрөө худалдаж авах, түрээслэхийн аль, аль нь хэт үнэтэйд тооцогдох бөгөөд дэлхийн хэмжээний баячууд л эндхийг зорьдог аж. Харин насаараа төрийн албанд ажилласан аавтай дөнгөж 30 гаруй настай залуу ийм үнэтэй оффис түрээсэлж, мөн оффшорд компани байгуулах их хэмжээний хөрөнгийг хаанаасаа гаргаад ирэв гэдэг нь хүмүүсийн анхаарлыг хамгийн ихээр татаж байгаа юм.

УИХ-ын гишүүн асан, Хотын захирагч Э.Бат-Үүлийн өөрийнх нь нэр гарч ирээгүй ч үр хүүхэд нь ийнхүү оффшор бүст данстай байх нь хэр ёс зүйтэй вэ. Баатар Засаг дарга маань зогсоолын асуудлаа төгс шийдээгүй байж иргэдийнхээ машиныг ачуулах, татвар авах зэрэг асуудлыг нэг нэгээр нь нэмж, төсөвт хөөрхөн хөрөнгө төвлөрүүлээд л байдаг. Гэтэл өөрийнх нь хүү оффшорт данс нээсэн байдаг. Энэ хоёр асуудал тэгээд байх л асуудал, мөн үү. Мөнгөний эх сурвалжийг хууль хяналтын байгууллага шалгахгүй байлаа гэж бодоход энэ хэр ёс зүйтэй алхам бэ?. Тэр уг асуудалд улс төрчийн ёс зүйгээр хандаж уучлал гуйн албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөх болов уу гэж харж байсан ч Э.Бат-Үүлийн өчигдрийн тайлбараар бол албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөх нь битгий хэл уучлалт ч гуйхгүй бололтойдог юм. АНУ, Франц, Испани, Австри, Австрали, Энэтхэг, Бельги зэрэг орны төрийн удирдлага, хууль хяналтын байгууллагууд нь "Panama Papers"-с илэрсэн оффшор данстай улстөрч, байгууллагуудад хариуцлага тооцох, шалгах тухайгаа аль хэдийнээ мэдэгдээд байна.

24tsag.mn