УИХ-ын дэд дарга Ц.Нямдорж яг одоо Төрийн ордонд цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл хийж байна. Тэрбээр С.Зоригийг  хөнөөсөн хэрэгтэй холбоотойгоор өөрийн байр суурийг илэрхийлж байгаа юм.

Тэрбээр "С.Зоригийн  амь насыг хөнөөсөн хэргээр гурван хүн 24-25 жилийн ялаар шийтгүүлсэн. Хоёр шатны шүүх хурал хаалттай явагдсан. Шүүх хурлын дараа прокурорууд зарим баримтыг задалж мэдээлэл хийсэн. Үүний дараа би ярилцлага өгсөн. Байдал их ээдрээтэй, эвгүй байгаа учраас хэдийгээр миний хариуцах ажил биш ч гэсэн монголын хууль хяналтьыг үйл ажиллагаа, хүний эрх, эрх чөлөө гэх мэт олон зүйл хөндөгдөж байгаа учраас мэдээлэл хийж байна.

Энэ хэрэгт холбогдож голлон ярьж байгаа Ц.Амгаланбаатар гэж хүн 2007 онд үерхэж байсан найзаа зодож, гэмтээсэн хэргээр шалгагдаж эхэлсэн. Үүнээс хойш 4 хүний амийг хөнөөсөн гэж худлаа мэдүүлэг өгч байж. Нэг хэрэгт холбогдуулж өөр хүнийг гүтгэсэн байна. Гэвч энэ хүн нь жил гаруй шалгагдаж байгаад сүүлд холбогдолгүй болсон байна. Харин өөрөө хийсэн гэдэг нь батлагдсан. Хэрэг хийсэн газраа, эд зүйл нуусан газраа зааж өгөөд 2009 онд цаазаар авах ялаар шийтгүүлсэн байна. Гэвч уучлаад 5 жил гянданд, 20 жил чанга дэглэмтэй хорих ангид ял эдлэхээр шийтгүүлж таслуулсан.

Энэ үедээ надад бас нэг хийсэн хэрэг байгаа. Та нар эргэлт оруул, хүнтэй уулзуул гэсэн байна... Самарт явж байхдаа Ганбат гэдэг хүнийг хөнөөсөн гэсэн мэдүүлэг өгсөн. Цагдаагийн байгууллага энэ хэргийг шалгасан ч өмгөөлөгчтэй байцаалт өгнө, намайг дарамталсан гэх мэтээр зайлхийсэн тул мөн мэдүүлэг нь зөрсөн тул энэ хэргийн түтгэлзүүлсэн юм байна.

Эрдэнэбаатар Амгаланбаатартай багадаа найзлаж байсан. Ганбат гэдэг хүний хөнөөсөн гэж мэдүүлэхдээ Балжинням, Доржсүрэн гэдэг хоёр хүний нэр хэлсэн. Өөрөөр хэлбэл эхний хэрэгтээ найзаа холбогдуулж гүтгэчихсэн. Дараагийн хэрэгтээ хойд эцгийнхээ таньдаг хүмүүсийг гэрчээр татчихсан.

Дараа нь 2003 онд Архангай аймгийн Цэнхэр суманд гурван хүний аминд хүрсэн гэж мэдүүлсэн. Цагдаагийнхан шалгасан ч холбогдолгүй болох нь тогтоогдож хэрэгсэхгүй болчихсон.

Ингээд 2014 оны 3 сараас Содномдаржаа руу 7 сараас Чимгээ рүү гар утаснаас мессеж бичсэн байна. 2015 оны 5 сарын 13-нд Чимгээгийн хашаан дотор шөнө нь нас барсан хүний цогцос аваачиж тавьсан байна лээ. Цогцсыг нас бараад 6 сараас 1 жилийн өмнө нас барсан гэж шинжээчид хэлсэн байна билээ.

Тэр үед Чимгээгийн нөхрөөс цагдаагийнхан тайлбар авсан. Тухай үед 2014 оны 7 сараас Амгаланбаатар Зоригийг алсан биздээ гэж мессеж бичсэн тухай ярьжээ. Чимгээ рүү 9598-.....  гэсэн утаснаас "Ямар хүн алсанаа мэдэж байгаа биз дээ, Чи, Жаагий /Содномдаржаа/ та хоёр том хүн нухаа биздээ. Паарыг /гэртэйгээ шатаж нас барсан / мэдэж байна уу. Чи алаа биздээ. Намайг эргэж ирээд 5 сая төгрөг өг, үгүй бол би дэлгэнэ шүү. Шаазан ваарны үйлдвэрийг санаж байгаа биз дээ. Чимгээ улс төрийн хэрэг хийснээ санахгүй байна уу. Жаагий та хоёр дээшээ гарсан биз дээ, би орцонд хүн харж байсан биз дээ, хэрэг хийсэн захиалсан хүнээ яриач. Чимгээг хийсэн хэргээ хэлэхгүй бол хүүхдийг чинь ална шүү " гэх зэргээр нийт 102 мессэж бичсэн байна.

Мөн энэ үед Содномдаржаагаас тайлбар авсан байх юм. Тухай үед Амгаланбаатар надруу дарамталсан, хэсэг чимээгүй болсны дараа дахин дарамталсан гэж мэдүүлжээ. Түүний дотор “Зааны тугал та 2 Зоригийг алсан биздээ” гэжээ. Зааны тугал гэдэг нь цагдаагийн дэд хурандаа хүн. Содномдаржаа энэ хүнийг таньдаг байсан учраас гуйж байгаад уулзчих юм шиг байгаа юм. 

Содномдаржаа руу Амгаланбаатар “Зоригийг алсан хэрэг чинь шатаасан хэрэгтэй чинь хамт хэлнэ. Би олон жил нуусан нь буруудсан юм уу. Чи Паарыг гэр бүлээр нь шатааж алсан биздээ. Чи паарыг алсан гэдэг амьд гэрч байгаа шүү” гэсэн

Мессэж бичсэнээс хойш 2015 оны 3 сарын 21-нд Хуулийн байгууллагын нэр бүхий ажилтнууд Эрдэнэт хотод очсон. Тэгээд нэгэн худалдааны төвийн гадаа Содномдаржааг хуурай дүүтэйгээ явж байхад нь маргаан үүсгэж, зодоон болсноор 3 сарын 31-нд Содномдаржаад эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн. Үүнээс 2 сарын дараа Чимгээгийн хашаанд цогцос аваачиж хаясан. 3 сарын дараа Чимгээ, Содномдаржаа нарыг цагдаагийнхан баривчилсан байна. Ийм л юм болсон байна. Мессэж бичээд байсан байдлаар энэ хэргийн ажиллагаа шүүгдэж дууссан.

Яагаад цогцос аваачаад хашаан нь хаячихав, яагаад өмнө нь 5 хүнийг алсан гэж худал мэдүүлэв. Яагаад 5 жил шоронд хоригдсон хүн  тэр хоёрыг утсыг олж мессеж бичдэг юм. Яагаад шоронд байгаа хүн утастай болчихов. Яагаад өмгөөлөгчдөд нь өмгөөлөх бололцоо олгохгүй байгаа юм. Энэ хэрэгт холбогдсон хүмүүсийн амьдрал сүйрээд дуусч байна.

Чимгээгийн том охин Өнөрцэцэг Сэлэнгэд машинтай явж байгаад нас барсан. Нөхөр нь ярилцлага өгч байхдаа ээжийгээ хэрэгт холбогдсоны дараа сэтгэлээр унаж, лам хараар явдаг болсон. Тэгэж явж байхдаа осолд орж, нас барсан гэж ярьсан байна. Мөн Чимгээгийн ээж 75 настай эмгэн Дорноговь аймагт амьдарч байна. Надад охиныхоо утсыг өгөөд ярьж чадахгүй байна. Ингээд Чимгээгийн нөхөр Бямбасүрэнгийнх нь амьдрал ерөнхийдөө сүйрсэн.

Миний санаа зовж байгаа зүйл бол 1937 оны арга барил үнэртээд байна. Цаашид захиалагчийг илрүүлнэ гэх нэрийн дор хэчнээн хүний амьдралыг үрэн таран хийх юм. Хэргийн цорын ганц гэрчийг бүтэн жил хорьчихоод сэжигтэн ч биш, хохирогч ч биш, шүүх хуралд ч оруулдаггүй. Тэгсэн хэр нь тэр хүний ам зургаар яваад байдаг" гэлээ. 

Мөн тэрбээр Б.Булганыг “Гэрч биш хохирогч ч биш” гэсний учир болоод Булган гадаадын улс орнууд руу орогнол хүсээд гарах боломжтой эсхийг тодруулахад “Б.Булгантай холбоотой асуудлыг би мэдэхгүй. Гэрч хохирогчийн хамгаална гэдэг хэцүү дээ. Ерээд онд зохиолч Ж.Барамсай шоронгоос өшөө авагчдын тухай бичиж байсан. Тэр үед сэтгүүлчид та нарын зарим нь төрөө ч үгүй байсан. Өнөөдөр ч тийм явдал байсаар байна. Хэцүү дээ ер нь” гэсэн хариулт өглөө.

24tsag.mn