УИХ-ын Аюулгүй байдлын байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаар коронавирусын цар тахал, цаг үеийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан нэн яаралтай горимоор хэлэлцэх шаардлагатай хэд хэдэн хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлснийг хэлэлцлээ. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Ж.Энхбаяр, Х.Нямбаатар нар Коронавируст халдварын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцсэн юм.
Хуулийн төслийн талаар Ж.Энхбаяр "Хуулийн төслийг УИХ-ын үүрэг даалгаврын дагуу боловсруулсан. Дэлхий дахинд тархсан энэхүү цар тахлын улмаас Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдал, хүн амын эрүүл мэнд, нийгэм, эдийн засгийг тогтвортой байдалд үзүүлж байгаа сөрөг нөлөө, учруулах хохирол нь гамшгийн хэмжээнд хүрээд байна. Иймд Засгийн газраас өндөржүүлсэн болон бүх нийтийн бэлэн байдпын зэрэгт шилжүүлсэн хугацаанд өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх чиглэлээр нэг удаагийн буюу дөрвөн бүлэг 19 зүйлтэй хуулийн төсөл боловсрууллаа.
Уг хуулийн төсөлд өндөржүүлсэн болон бүх нийтийн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүлсэн хугацаанд Засгийн газар, Улсын онцгой комисс болон бусад байгууллагын шийдвэрлэх асуудал, чиг үүрэг зэрэг зохицуулалтыг тусгасан. Мөн эрүү шүүлт, хүнлэг бус, хэрцгий, доромж хандлагаас ангид байх туйлын эрхийг хүндэтгэх, ялгаварлан гадуурхахгүй байх шаардлагыг хангахтай холбоотой зохицуулалтуудыг тусгасан" гэлээ.
Ингээд гишүүд асуулт асуулаа.
Д.Лүндээжанцан: Гамшгаас хуулийг анх батлахдаа гэнэтийн аюулт үзэгдэл гэдгийг ерөнхий утгаар нь оруулсан. Гэхдээ олон улсын хөл хориотой үед иргэдийн эрхийг хангах асуудлыг тусгаагүй. Ер нь вирусний халдвар гарч эхлэх үед УОК-оос асуухад намайг философи ярилаа гэсэн. Үнэндээ гамшгаас хамгаалах тогтолцоо ямар байгааг харуулж байна. Шинжлэх ухааны үсрэнгүй хөгжилд хүрсэн ч гэлээ нийгмийн эрүүл мэндийг хамгаалах чиглэл манайд ямар байгааг харууллаа. Зарим улсад эмнэлэгт ажиллах эмч, ажилтан олдохгүй байна. Манайхан бол цаг наргүй ажиллаж байна. Албаныхан сайн зохион байгуулж байна. Үүнд хууль эрхзүйн орчин дутмаг байгаа. Үүнийг залруулахаар ажиллаж байгааг дэмжинэ.
Хоёр зүйл хэлье. Цар тахлын үед үүрэг гүйцэтгэж байгаа алба хаагчдын цалин хөлс, нэн хөнгөлөлттэй зээл олгох зэргийг дэмжин. Гэхдээ цар тахлын үед орон гэргүй иргэдийг хоол унд, орон байраар хангах, халдвараас сэргийлэх гэдэг заалт орсон. Гэхдээ хэдэн айл хоолгүй хонож байна вэ. Хоолны талон тараадаг. Үүнийгээ нүдийг нь олж тараагаарай. Бидэнд тайвшрах эрх байхгүй. Маск авахтай манатай хоолгүй хонож байна гэдэг асуудал яригдаж байна лээ шүү.
Ж.Энхбаяр: Засгийн газар түрүүлж хөдөлснөөрөө цар тахлыг дотооддоо дэгдээсэнгүй. Өнгөрсөн хоёр сарын хугацаанд тусгай чиг үүргийн байгууллагын сургамж, салбар хоорондын уялдааг хангах, шаардлагатай эрхзүйн орчинг бүрдүүлэх, санхүүгийн эрх олгох, шийдвэр гаргах боломжийг бүрдүүлэх, иргэдийг хариуцлагажуулах, хариуцлагыг чангаруулах зэрэг асуудлыг хамарсан хууль. Нэг удаагийн хуулиас гадна Гамшгаас хамгаалах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл бэлэн болсон. Одоо танилцуулна.
Сү.Батболд: Санаа нэмэрлэе. Олон улсын жишгийг харахад, тахлаас урьдчилан сэргийлэх ажлыг сайн зохион байгуулсан улс орнууд бага эрсдэл үүрч байна. Азийн улс орнуудын иргэд, төр нь хариуцлагатай байна. Гаднын улсын алдаа, онооноос сургамж авч тусгасан уу?. Мөн асуудалтай гол тэмцэж байгаа эрүүл мэнд болон тусгай чиг үүргийн алба хаагчдыг хамгаалах, дэмжих, тоног төхөөрөмжөөр хангах асуудал энэ хуультай хамт яригдах уу, эсвэл тусдаа яригдах уу?. Дэлхийн улс орнуудын зүгээс цар тахалтай зэрэгцээд эдийн засгийн уналт эрчимтэй явж байна. Засгийн газраас ажлын байрыг хамгаалах, иргэдийн орлогыг хамгаалах чиглэлээр ажил хийж байна. Гэхдээ эрсдэлийг зөөллөх чиглэлээр арга хэмжээ авах асуудал яригдаж байна уу?.
Ж.Энхбаяр: Монгол Улс цар тахалтай тэмцэх арга барилаараа дэлхийд үлгэр жишээ болж байна. Дотооддоо халдвар халдаагүй, хяналтад барьж чадаж байна. Гэсэн ч нийгэм, эдийн засаг болон улс төрийн томоохон сорилтыг даван туулах хэрэгтэй болж байна. Үүнд төр бэлэн байх ёстой. Тиймээс ил тод байх, зохион байгуулалттай байх ёстой. Зарим улсад шашин шүтлэг, арьс өнгөөр ялгаварлах, халдвар авсан нэгнээ шатааж, буудсан асуудал гарсан. Бид энэ бүхнийг зөв үйлдлээр даван туулах ёстой. Энэ утгаараа хариуцлагыг чангаруулна. Эрүү, Зөрчлийн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулна. Зарим улсад санаатайгаар өвчин тараасан хэрэг гарсан. Жагсаал цуглаан зохион байгуулж улстөржүүлж байна. Бүр терроризмын зэвсэг гэж үзэж байна. Энэ бол тусгай чиг үүргийн байгууллагын чиг үүрэг нь тодорхой байх агууллагатай хууль.
Сэтгэгдэл (9)