
Уг нь нэг их айхтар нууцлаад байхаар том адал явдал, улс төрийн аймшигт хуйвалдаан болоогүй л дээ. Өнөө цагийн Монголын улс төрд хаа сайгүй л байдаг болсон бас нэгэн заваарал, новшрол болсон гэхэд болно. Гэхдээ би энэ бүхнийг сонгуулийн цагаар хэлж яриад, хэвлэлийнхний сэдэв болгоод хэрэггүй гэж бодсон юм. Яагаад гэвэл ИЗНН-д шударга гишүүд олон байдаг, тэдний сонгуулийн ажилд миний үг саад болчих гээд байсан учир.
Гол учрыг нь товчхоон хэлье. Сонгуулийн өмнөх нэг жилийн турш бидний хэсэг нөхөд өнөөгийн Монголын төр, хууль шүүхийнхэн ямар их айхтар ялзарч доройтсоныг өөрсдийн биеээр мэдэрч туулж ирсэн. ИЗН, МНН-ын нэгдлийг Дээд шүүхийнхэн улс төрчдийн захиалгаар нурааж, нөгөө хамтдаа тэмцэж, улс төрийн нэг хүчин болно гээд байсан хэсэг нөхөд маань ямар хурдан урваж, буцаж байгааг бид үзэж харж ирсэн. Зарим хүмүүс мөнгөний төлөө яаж арчаагаа алддагийг ч сайн ойлголоо гэж бодож байсан. Гэтэл бас л болоогүй байж.
Сонгуулийн өмнөх хэдэн сард ИЗНН дотор ч нөгөө новшрол үргэлжлэв. Тийм хүмүүст нам жижигддэггүй юм байна. Мөнгөөр бүхнийг худалдаж авч болно гэсэн тэдний “үзэл баримтлал” манай Монголын том жижиг бүх намуудыг бүгдийг нь нурааж байна.
Улс төрийн намууд сонгуульд нэр дэвшигчдээ “тодруулдаг” тэр өдрүүдэд намуудын доторх хуйвалдаан ил далд өрнөж, ёстой л завтайсан бол “Нам” гэсэн нэртэй сайхан роман бичээд, олон ангит кино хийчихээр үйл явдал өрнөж байсан. Тэр үед манай намын жагсаалтын эхний 5-6-д нэрээ бичүүлэх хүсэлтэй зарим хүмүүс намд их хэмжээний мөнгө санал болгосон юм. Шуудхан хэлбэл, хүн бүр 600 саяыг намд хандивлая, хариуд нь намын жагсаалтын эхэнд нэрээ бичүүлье гэж тэд санал тавьсан. Энэ бол 3 тэрбум төгрөгийн тухай яриа байсан. МАН, АН шиг том намуудын хувьд энэ нь тэдний инээдийг хүргэх жижиг мөнгөний тоо байх. Харин ИЗНН шиг намын хувьд түүний улс төрийн “сүнсийг” худалдаж авахад хангалттай мөнгө байлаа.
Харамсалтай нь манай намын удирдлагын олонх энэ мөнгийг авья гэж шийдвэрээ гаргасан. Эхэндээ энэ саналыг эсэргүүцсэн хүмүүс намын удирдлагад нэлээд байсан ч тэдний сонгуулийн ажилд ч энэ бүхнээсээ “хувь хүртээнэ”, хандивлана гэж тэднийг ятгаж чадсан юм. Тийм ч учраас олон хүн өнгөн дээрээ энэ саналыг эсэргүүцэж буй мэт дүр үзүүлж байсан ч сонгуульд нэр дэвшүүлэх яг эцсийн тэр мөчид нөгөө мөнгө санал болгож намыг хоёр гурван сарын турш хагаралдуулсан нөхдүүдийг баталж гаргаж ирсэн.
Хурал болж намын жагсаалтын 1-т С.Оюун, 2-т би 100 орчим хувийн саналаар бичигдэж, харин нөгөө мөнгө амлагчид маань удаалав. Энэ бүх үйл явдлыг би илт эсэргүүцэж байсан учир миний сонгуулийн мөнгийг ч даах санал тэд надад тавьж үзлээ.
Би сонголтоо хийсээн. Мөнгөөр бүхнийг худалдаж авч болно гэж үздэг тэр нөхдүүдийн “түшиг” болж, тэднийг УИХ-д оруулах ажилд зүтгэхгүй гэж би шийдсэн. Баянгол дүүрэгтээ нэрээ дэвшүүлээд сайн ажиллаж чадвал өөрийгөө аваад гарчих боломж надад байсан байх. Гэхдээ би намынхаа жагсаалтад орж тэдэнтэй сөргөлдөе гэж шийдвэрлэснээс хойш түүгээрээ л хийсэн. Өөрөөрөө үлдэх нь УИХ-ын гишүүн болохоос надад илүү үнэтэй.
Маш товчоор хэлбэл ийм л үйл явдал боллоо.
Төгсгөлд нь хэлэхэд, улс төрийн ямар ч сонгуульд мөнгө их хэрэгтэй гэдгийг би сайн мэднэ. Мөн улс төрийн эрүүл хүчин сонгуульд “сойх” гишүүдээ тодруулаад, харин тэр хүмүүс нь сонгуулийнхаа мөнгийг босгохоор хамтран ажилладаг байж нам авлига, завхралаас хол байж чаддаг гэдгийг ч би бас гадарлана. Эс бөгөөс, бид ядуу учраас л … гээд намын жагсаалтаа зараад, авлига аваад явах юм бол олон түмэн авлига, завхралын бас нэг “гуравдагч” хүчнээр яах ч юм билээ.
P.S. Итгэл үнэмшлээ гээлгүй хэцүүг туулж хамт явж ирсэн нөхөддөө баярлалаа!
http://www.enkhbat.mn