"Уран ба газар дор уусган олборлолт" сэдэвт сургалт өнөөдөр Холидэй Инн зочид буудалд боллоо. Энэ үеэр Фикикийн ухааны доктор Н.Тэгшбаяр мэдээлэл өглөө.
Тэрбээр "Монгол Улс 180,000 орчим тонн ураны нөөцтэй. Энэхүү тогтоосон нөөцийн хэмжээгээр дэлхийд эхний аравт жагсаж байгаа. Ирээдүйд тогтоогдох буюу таамаг нөөцөөр дэлхийд тэргүүлэх боломжтой. Манай улсын ураны нөөц жил ирэх тусам өсөж байгааг судлаачид онцолж байна. "Уран олборлох гурван арга бий. Үүнд,
- Ил олборлох арга
- Далд уурхайн арга
- Газар дор уусган баяжуулах арга
Ураныг газар дор уусган баяжуулах аргыг АНУ-д анх ашиглаж эхэлсэн. Сүүлийн үед дэлхийн улс орнууд уран олборлохдоо 66 хувь ба түүнээс дээш хувийг нь газар дор уусган баяжуулах аргаар олборлож байна. Энэ нь хамгийн өргөн тархсан, цацрагийн аюулгүй байдлыг хангахад илүү зохимжтой, хүлээн зөвшөөрөхүйц арга мөн.
Уран бол цацраг идэвхт ашигт малтмал. Үелэх системд байдаг бусад элементтэй л адил. Гэхдээ бусад элементээс хэд хэдэн ялгаатай. Нэг талаас химийн хувьд хоруу чанартай. Нөгөө талаас цацрагийн хувьд эрсдэлтэй элемент юм.
Орчин үед уран олборлолтыг газар дор уусган баяжуулж хийдэг болсон нь хамгийн шилдэг арга. Битүү системээр олборлодог учраас цацрагийн эрсдэлийг хянах боломжтой. Үүний зэрэгцээ химийн хоруу чанараас сэргийлэх давуу талтай.
Ураны уусган баяжуулах аргын туршилтын олборлолт Дорноговь аймагт хийгдэж буй. Үүний дараа үндсэн олборлолтдоо орох юм. Уран олборлож, экспортлох чадамжтай болсноор бид дэлхийд стратеги, геополитик төдийгүй шинжлэх ухааны хувьд өрсөлдөхүйц улс болж чадах юм. Уран олборлож чаддаг болсноор дараагийн шат нь цөмийн энергийг ашиглахад нэг алхам ойртож байна гэсэн үг. Цөмийн технологийн салбарын ноён оргил руу ойртож явна хэмээн ойлгох хэрэгтэй. Эдийн засгийн ач холбогдол бүхий ураны нөөцтэй орон дэлхий дээр тун цөөн байдаг. Энэ нөөц манай улсад байгаа нь гайхамшиг. Харин одоо бид аливаад шинжлэх ухаанчаар хандах цаг болсон. Аливааг мухар сохроор, сургаар эсэргүүцдэг бус ойлгож, судалдаг болох ёстой" гэв.
Сэтгэгдэл (1)