
1. УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар яалт ч аргагүй жагсагчдын эгнээг тэргүүлэх байх. Учир нь тэрбээр МҮЭХ-ны Ерөнхийлөгч байхдаа олон жагсаалыг зохион байгуулж, халуун хүйтнийг ажралгүй Сүхийн талбай дээр хуурай өлсгөлөн олон ч удаа зарлаж байсан. Гэхдээ түүний хувьд улсртөрийн жагсаал зохион байгуулж байгаагаагүй юм.
2. Удаах хүн бол мэдээж Амлалт нэхэх ард түмний холбооны тэргүүн, УИХ-ын гишүүн Г.Уянга. Тэрбээр 2008-2012 оны хооронд олон ч жагсаалд оролцож, заримыг нь өөрөө зохион байгуулсан нэгэн. Цагаан хоолой барьсаар
3. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж тууштай тэмцэгч, жагсагчдын нэг байсан. 1989 оны ардчилсан хувьсгалын жагсаалыг зохион байгуулж байсан тэрбээр 2008 оны сонгуулийн дараа буюу долдугаар сарын нэгний эсэргүүцлийн жагсаалд оролцож, дуу хоолой хүчээ нэмэрлэж байв.
4. Өвөрхангайн тойрогт АН-аас нэр дэвшигч Г.Батхүү, Д.Зоригт нараар УИХ-ын тангараг өргүүлэх гэсэн үйл ажиллагаанаас улбаатай МАН-ын эрхэм гишүүд суулт зарласан. Түүний дотор Хууль зүйн сайд асан Ц.Нямдорж байгаа. Үүнийг сонссон нэгэн гайхаж, зарим нь “бидний байр солигджээ” хэмээн ёжлож байсан. Өмнө нь тэрбээр жагсаал цуглааныг үзэн ядагч байсан бөгөөд энэ удаагийн УИХ-д өөрөө жагсагч болон хувирлаа. Гэхдээ тэрбээр буйдантай жагсаал хийсэн юм.

1. УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар яалт ч аргагүй жагсагчдын эгнээг тэргүүлэх байх. Учир нь тэрбээр МҮЭХ-ны Ерөнхийлөгч байхдаа олон жагсаалыг зохион байгуулж, халуун хүйтнийг ажралгүй Сүхийн талбай дээр хуурай өлсгөлөн олон ч удаа зарлаж байсан. Гэхдээ түүний хувьд улсртөрийн жагсаал зохион байгуулж байгаагаагүй юм.

3. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж тууштай тэмцэгч, жагсагчдын нэг байсан. 1989 оны ардчилсан хувьсгалын жагсаалыг зохион байгуулж байсан тэрбээр 2008 оны сонгуулийн дараа буюу долдугаар сарын нэгний эсэргүүцлийн жагсаалд оролцож, дуу хоолой хүчээ нэмэрлэж байв.
4. Өвөрхангайн тойрогт АН-аас нэр дэвшигч Г.Батхүү, Д.Зоригт нараар УИХ-ын тангараг өргүүлэх гэсэн үйл ажиллагаанаас улбаатай МАН-ын эрхэм гишүүд суулт зарласан. Түүний дотор Хууль зүйн сайд асан Ц.Нямдорж байгаа. Үүнийг сонссон нэгэн гайхаж, зарим нь “бидний байр солигджээ” хэмээн ёжлож байсан. Өмнө нь тэрбээр жагсаал цуглааныг үзэн ядагч байсан бөгөөд энэ удаагийн УИХ-д өөрөө жагсагч болон хувирлаа. Гэхдээ тэрбээр буйдантай жагсаал хийсэн юм.

5. УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан гишүүн болохоосоо өмнө Төрийн ордны гадаа 22 жагсаалыг зохион байгуулж, оролцож байжээ. Гэхдээ түүний хувьд ихэнх нь улс төрийн шинжтэй байсан юм. Өвлийн тэсгэм хүйтэнд Сүхбаатарын талбайд жагсаж байсныхаа хүчинд ийнхүү УИХ-ын гишүүн болсон.
6. Өвөрхангайн тойрогт АН-аас нэр дэвшигч Г.Батхүү, Д.Зоригт нараар УИХ-ын тангараг өргүүлэх гэсэн үйл ажиллагааг эсэргүүцэж, МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Г.Занданшатар Сүхбаатарын талбайд жагсаал цуглааныг зохион байгуулсан. Түүний хувьд жагсаалыг ганц ордны гадаа зохион байгуулаагүй юм. Учир нь тэрбээр Төрийн ордон суулт зарлуулж, өөрөө гадаа нь жагссан.

7. УИХ-ын гишүүн З.Баянсэлэнгэ. Тэрбээр 2008-2012 оны хооронд галтай тэмцэгч, жагсагчдын нэг байсан эмэгтэй. Халуун хүйтнийг үл тоон, МАХН болон намын дарга Н.Энхбаярын төлөө тууштай тэмцэж, Сүхийн талбай дээр олон жагсаалд оролцож, зохион байгуулж байсан. Тэр ч бүү хэл, жагсаал цуглаан зөвшөөрөлгүйгээр зохион байгуулсан хэргээр шүүхийн хаалга татаж байсан.
8. МАН-ын дарга, УИХ-ын гишүүн Ө.Энхтүвшин жагсагч боллоо. Тэрбээр Өвөрхангайн тойрогт АН-аас нэр дэвшигч Г.Батхүү, Д.Зоригт нараар УИХ-ын тангараг өргүүлэх гэсэн үйл ажиллагааг эсэргүүцэж, намын гишүүд дэмжигчдийн хамт жагслаа.
9. УИХ-ын гишүүн асан Л.Гүндалай 2002 оны УИХ-ын намрын ээлжит чуулган дээр лоозон барьж өөрийнхөө эсэргүүцлийг илэрхийлж байсан нэгэн.

10. УИХ-ын гишүүн Ё.Отгонбаяр өөрийн намын жагсаалд хүч нэмсэн. Тэрбээр өмнө БСШУ-ны сайдаар ажиллаж байхдаа салбарынхаа ҮЭ-ийн жагсагчдын эсэргүүцэлтэй тулгарч байсан.
11. УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг баривчлан хорих үеэр Сүхийн талбайд жагсаж байлаа. Н.Энхбаярын өмгөөлөгчөөр ажиллаж байсан нь ийнхүү түүнийг жагсагч болгосон юм.
12. Энэ удаагийн жагсаалд Төрийн ордонд суугаа МАН-ын бүх гишүүд оролцож, үүрэгт ажлаа гүйцэтгэж байсан. түүний дотор сондгойрч байгаа нэг бол яах аргагүй МАН-ын лидер эмэгтэйчүүдийн нэг бол Д.Оюунхорол юм.

13. Эрүүл мэндийн сайд Н.Удвал мөн л Н.Энхбаярын хэргээр өнгөрсөн тавдугаар сард жагсаал, цуглааныг зохион байгуулж, жагсаж байсан. Тухайн үед тэрбээр МАХН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргыг албыг хашиж байсан.

14. Өвөрхангайн тойрогт АН-аас нэр дэвшигч Г.Батхүү, Д.Зоригт нараар УИХ-ын тангараг өргүүлэх гэсэн үйл ажиллагаанаас улбаатай МАН-ын эрхэм гишүүд суулт зарласан. Түүний дотор УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт цогтой тэмцэгчдийн нэг болж, манлайлан оролцож байна. Тэрбээр Төрийн ордон дотор суулт зарлаж байгаа ч зав л гарвал гадаа жагсаж үзэж харагдсан.
15. Монголын Ардчилсан Холбоо нь 1989 оны ардчилсан хувьсгалыг удирдан зохион байгуулсан улс төрийн хөдөлгөөн юм. Түүнийг УИХ-ын гишүүн, Үйлдвэр, Хөдөө аж ахуйн сайд Х.Баттулга даргалж байжээ. Тэрбээр өнгөрсөн долоо хоногт болсон МАН-ын жагсаалын үеэр жиргээгээр “МАН-ын гаруудын жагсаалд зөвлөгөө өгнө… МоАХ… Зөвлөх багш Баасан, Түвдэн, Бат-Үүл, Уянга, Тавхай… Жич төлбөр бэлнээр. Мөн төв талбайд хэрхэн гэнэдүүлж гэр барих талаар үзүүлэх сургуулилт хийж өгнө… мэргэжилтэн багш УИХ-ын гишүүн Батзандан, босоо Ганбаа нар. МоАХ” хэмээн хошин үг чулуудаж байсан. Гэтэл өөрөө зөвлөгөө өгөх туршлагатай, амжилтад хүрч байсан жагсагч байжээ.

16. Н.Энхбаярыг баривчласныг эсэргүүцэж, тууштай тэмцэгчдийн нэг намын нарийн бичгийн дарга асан, УИХ-ын гишүүн Л.Цог байлаа. Тэрбээр ийнхүү нам, намынхаа даргын төлөө жагсаж байсны хүчинд УИХ-ын гишүүн болсон нэгэн.
17. Гадаад харилцааны дэд сайд асан Г.Тэнгэр шүгэлтэй жагсагч болов. Учир нь тэрбээр Өвөрхангайн хоёрыг эсэргүүцэж, Төрийн ордны гадаа шүгэлийн дуутай хамт жагсав.
18. Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн С.Батболд Төрийн ордонд лоозон барьж жагсагч байгаа нь олныг анхаарлыг татаад байгаа. Учир нь Ерөнхий сайд байхад нь Засгийн газрын үйл ажиллагааг эсэргүүцэн, олон хүн жагсаж байсан. Тэрбээр жагсаж байхын хажуугаар УИХ-ын гишүүн Ж.Банзандангаас хэрхэн жагсаал, цуглаан зохион байгуулах талаар зөвлөгөө авсан юм.
19. УИХ-ын гишүүн асан, БНН-ын намын дарга Б.Жаргалсайхан жагсагч тэмцэгчдийн эгнээг үргэлжлүүлж байна. Тэрбээр долдугаар сарын нэгний гэх тодотголтой жагсаал цуглаанд оролцож, дуу хоолойгоо өргөн уриалж байсан.
20. УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаяр жагсаж байна. Тэрбээр намынхаа нөхдийн хамт Өвөрхангайн хоёрыг эсэргүүцэж, жагссан.


22. Мөн МАН-ын залуу улстөрч Я.Содбаатар ч жагсаалд оролцож байлаа. Тэрбээр Төрийн ордонд чуулгын танхимын үүдэнд "Хаалга түг¬жээтэй байна. Зөвшилц¬лийн түлхүүрээр онгойх учиртай юм шүү дээ" гэж байсан.
23. УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан жагсагчдын цувааг үргэлжлүүлж байна. Тэрбээр ордонд суулт зарлаж, гадаа гарч шүгэлтэй жагсаалд нэгдэж байв.
24. МАН-ын нарийн бичгийн дарга, УИХ-ыг гишүүн асан Ж.Сүхбаатар жагсаалыг зохион байгуулагчдын нэг байлаа. Тэрбээр тууштай тэмцэгч гэдгээ харуулж, уриа лоозон барьсаар жагсаалыг удирдаж байлаа.
Б.Даваа
Сэтгэгдэл (16)