УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос томилогдсон Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн бэлтгэл ажлын явцтай танилцах ажлын хэсгийн гишүүд болох УИХ-ын дэд дарга М.Энхболд, УИХ-ын гишүүн Д.Батцогт нар өнөөдөр /2013.03.20/ Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар, Сонгуулийн ерөнхий хорооны удирдлагуудтай уулзлаа.
Насанд хүрсэн иргэдийн 97,7 хувь буюу 1,894,211 хүн иргэний цахим үнэмлэхээ авчээ
УБЕГ-ын Иргэний бүртгэлийн газрын дарга Д.Энхцэцэгийн танилцуулснаар 2010 оноос эхлэн иргэний шинэчилсэн бүртгэл хийсэн. Үүний үр дүнд мэдээллийн үндсэн санг бүрдүүлж чаджээ. 2012 оны УИХ-ын сонгуулиар 1,833,476 хүний, ИТХ-ын сонгуулиар 1,861,822 хүний нэрийн жагсаалтыг гаргасан. Энэ онд 28 мянган шинэ сонгогч бүртгэгдсэн байна. Нийт 1,894,211 хүн иргэний цахим үнэмлэхээ авсан нь насанд хүрсэн иргэдийн 97,9 хувийг эзэлж байгааг ч тэрээр дуулгасан юм. Харин 18-аас дээш насны 25,986 хүний цахим үнэмлэх бүртгэлийн зөрүүтэй байдлаас үүдэн хэвлэгдээгүй байгаа аж.
2013 оны Улсын төсөвт Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг явуулахтай холбогдуулан бүртгэлийн зардалд 2,8 тэрбум төгрөг баталжээ. Уг төсвийн тухайд бэлтгэл ажлыг хангахад хүрэлцээтэй гэж үзэж байгаагаа албаны хүмүүс мэдэгдлээ. УБЕГ-аас сонгуулийн бэлтгэл ажлыг хангахад 28 ажлыг хийж гүйцэтгэхээр төлөвлөсөн байна. УБЕГ-т Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар 2101 хэсгийн хороо байгуулах тухай мэдээг аймаг, нийслэл, сумдын удирдлагуудаас ирүүлсэн байна. Иргэдэд болон бүртгэлийн газарт тулгарах гол хүндрэлтэй асуудал нь шилжилт хөдөлгөөн ажээ. Тодруулбал, иргэн хүн шилжилт хөдөлгөөн хийлгэхдээ заавал цахим үнэмлэхээ солихоор хуульчилсан байна. Иргэний цахим үнэмлэх олгож эхэлснээр хойш өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд 42,376 иргэн шилжилт хөдөлгөөн хийсэн мэдээлэл УБЕГ-т байгаа. Ирэх зургадугаар сард болох Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр улс нэг тойрог болох учраас сонгогчийн шилжилт хөдөлгөөнийг хорихгүй, харин хаягийн шилжүүлгийг хуульд заасан хугацааны дагуу хориглох юм байна.
Асуултдаа хариулт авсны дараагаар УИХ-ын дэд дарга М.Энхболд, “УБЕГ сонгуулийн бэлтгэл ажлыг зохих түвшинд хийж байгаа ч бүртгэлтэй холбоотой олон асуудал үүсэх магадлалтай байгаа. Шат шатны байгууллагуудаас цагт нь мэдээллээ авч, эргэх холбоотой ажиллах нь чухал” хэмээгээд иргэдийн шинэчилсэн бүртгэлтэй холбоотой хийсэн болон хийж байгаа ажлуудынхаа талаарх тайланг Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд ойрын хугацаанд ирүүлэхийг үүрэг болголоо.
Сонгуулийн хэсгийн хороодын тоо 205-аар зөрж байна.
Өмнөх сонгуулиудаар ашигласан санал тоолох 2500 ширхэг автомат машин энэ удаагийн сонгуульд ч ашиглагдана. Сонгуулийн товыг зарлах болон сонгууль явуулах төсвийн задаргааны төслийг 4 дүгээр сарын 5-нд УИХ-ын хаврын чуулган эхлэхэд батлуулахад бэлэн болжээ. Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга Ч.Содномцэрэн Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар ажиллах 1896 хэсгийн хороо байгаа гэсэн нь УБЕГ-ынхны мэдээлсэн 2101 хэсгийн хорооноос даруй 205 хэсгийн хороогоор зөрүүтэй байлаа. СЕХ-ны ажлын албаны дарга Д.Баяндүүрэн, “ Манайд 1896 хэсгийн хороо байна гэсэн мэдээлэл байгаа. УИХ-ын сонгуулиар 1905, Орон нутгийн сонгуулиар 2010 хэсгийн хороо ажилласан. Буурна уу гэхээс өсөх магадлал байхгүй. Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хэсгийн хороод УИХ-ын сонгуультай ойролцоо байна” гэж хариулт өглөө. Энэ зөрүүтэй байдлыг түргэн хугацаанд тогтоож, ажлын уялдаа холбоогоо сайжруулах шаардлагатай байгааг УИХ-ын дэд дарга, ажлын хэсгийн ахлагч М.Энхболд, УИХ-ын гишүүн Д.Батцогт нар онцоллоо.
Мөн Сонгуулийн ерөнхий хорооноос хоёрдугаар сарын 22-ны өдрийн хуралдаанаараа нэр дэвшигчдийн зардлын хэмжээг баталжээ. Нэг нэр дэвшигч 3 хүртлэх тэрбум төгрөг, харин нэг нам, эвсэл 5,1 тэрбум хүртлэх тэрбум төгрөгний зардал гаргах боломжтой байхаар тусгажээ. Энэ мөнгөн дүнг өмнөх дөрвөн жилийн инфляци, намуудын сонгуулийн зардлын тайлан зэргийг баримжаа болгон тогтоосон байна. Өмнөх сонгуулиудаар нэг нам, эвсэл дунджаар 4 тэрбум төгрөгний зардал гаргадаг байжээ.
Иргэд болон улс төрийн намуудын дунд автомат машинд эргэлзэх, хардалт их байгаа. Энэ эргэлзээг тайлах ямар ажил хийж байгаа талаар ажлын хэсгийн гишүүд сонирхов. СЕХ-ны дарга Ч.Содномцэрэн, “Эргэлзээ байгаа нь үнэн. Гэхдээ автомат сиситем ашигласан ь өөрөө том дэвшил болж чадсан гэдгийг тэмдэглэмээр байна. БНСУ, Австрали, Япон, Канадын ажиглагч, сонгуулийн хорооныхонтой уулзахад автомат систем ашиглаж, сонгуулиа амжилттай явуулсан хэмээн сайшаасан. Бидэнд ирүүлсэн тайландаа ч тусгасан байсан. Бид сурталчилгаан дээрээ энэ асуудлыг түлхүү тусгаж ажиллана гэсэн чигтэй байгаа” гэв.
