Дэлхий дээр байдаг сая сая төрөл, зүйлийн амьтдын дотор үхлийн хөнөөлтэй нь олон байдаг. Энэ удаа хүмүүсийн тэр болгон мэддэггүй хортой амьтдын тухай хүргэж байна. Тэд гаднаас нь харахад тун гэмгүй ч хэдхэн минутын дотор үхэлд хүргэх хор агуулж байдаг.
Усны үхэр. Усны үхрийг хүмүүс том биетэй номхон амьтан гэж боддог ч эсрэгээрээ байдаг. Мөн гадаад төрхөөрөө ч заримдаа өхөөрдөм харагддаг. Гэвч энэ 9000 паунд жинтэй амьтан өөрийн нутаг дэвсгэрээ арслангаас ч илүү хамгаалдаг. Жил ирэх тусам Африкт усны үхрийн хөлд үрэгдэж, амиа алдсан хүн, амьтдын тоо нэмэгдсээр байна. Сүүлийн жилүүдэд усны үхрийн нутаг дэвсгэрт анхааруулах тэмдэг тавьдаг болсон ч аялагчид үүнийг үл ойшоон амиа алдсаар байна. Сонирхолтой нь усны үхэр сэлж чаддаггүй ч таныг хөөж эхэлвэл усан дотор маш хурдан гүйдэг. Тэд яг л бух шиг улайрдаг тул баригдсан л бол амиа алдах болдог аж. Хамгийн сайн арга бол тэднээс хол явах.
Бөмбөлгөн загас. Хөгжилтэй ч юм шиг харагддаг бөмбөлгөн загасны тухай хүмүүс тэр болгон мэддэггүй. Зараа шиг үстэй энэ загасанд хүний амьсгалын замыг боодог үхэлд хүргэх хор байдаг. Одоо хүртэл эрдэмтэд түүний хорыг бүрэн тайлах арга олоогүй байна. Сонирхолтой нь бөмбөлгөн загас үхснийхээ дараа илүү хортой болдог гэнэ. Бөмбөлгөн загас амьд байхдаа хүнд ямар нэг хор учруулдаггүй. Харин бусад далайн амьтдад бол хамгийн аймшигтай хортон. Түүнээс аварга загас хүртэл холуур тойрч явдаг байна.
Цэнхэр судалтай наймаалж. Гоо үзэсгэлэн бол аюул гэдэгтэй зарим хүн санал нийлдэг. Далайн үзэсгэлэнт наймаалж содон өнгөөрөө бусдыг татддаг ч тэдэнд үхлийн аюул учруулдаг. Маш олон төрлийн хор холилдон байдаг тул амьтад түүнд өртсөн л бол аврал байхгүй. Түүний хор нь амьсгалын замыг боож, тархины үйл ажиллагаанд богино хугацаад нөлөөлдөг. Харин хүн төрөлхтний хувьд шинжлэх ухааны ачаар амьд гарах боломжтой.
Модны могой. Boomslang гэх энэ модны могой Өмнөд Африкаас олддог. Энэ могой хэд хэдэн шинжээрээ хортой төрөлд ордог. Ямар ч том биетэй амьтан байсан нэг хатгуулахад үхэх аюул түүнд бий. Модны могойг хурц хараатай бөгөөд энэ нь ангаа барихад хамгийн их үүрэг гүйцэтгэдэг. Түүнийг яг л хүн шиг өнгө ялгадаг гэдэг. Энэ могой хэзээ ч хүний өөдөөс дайрдаггүй, харин унтаж байх хооронд нь хатгадаг байна. Тэдний ихэнхи нь ногоон, бор өнгөтэй байдаг нь ой модонд нуугдахад тус болдог аж.
Алуурчин жаран хөлт. Шинжлэх ухаанд шинэхэн энэ амьтан өмнө нь олон хүний аминд хүрч байсан ч хэн ч мэддэггүй байжээ. Хэдхэн жилийн өмнө л эрдэмтэд могой шиг хортой хорхойг бүртгэсэн байна. Түүний өөрөөр нялцгай цус сорогч ч гэж нэрлэдэг. Хэрэв энэ амьтанд хүрэх л юм бол богино хугацаанд нүүр, гар хавдаж маш их өвдөлт өгдөг аж. Хамгийн аюултай нь энэ жаран хөлтийн хор хүний цусны эсд нөлөөлдөг. Дараа нь бүх биеэр тархдаг. Аз болоход энэ үл мэдэгдэх "алуурчин" Бразилийн нэг ойд л байдаг.
Шар судалт могой. Далайн эргээс олддог жижиг хэмжээтэй могой. Гэлээ ч кобрагаас илүү хөнөөлтэй. Энэ төрлийн могой бусдыгаа бодвол хүн рүү дайрдаггүй. Харин түүний үлдээсэн хор үхэлд хүргэдгийг аялагчид мэддэг. Хор нь гучин минутын дараагаас үйлчилж эхэлдэг бөгөөд булчинд нөлөөлж "үхсэн нь дээр юм байна" гэж бодтол өвддөг байна. Эмчилгээ хийлгэсэн ч хэдэн сарын турш өдөр, шөнөгүй өвдсөөр л байдаг гэнэ.
Конусан эмгэн хумс. Хэн ч эмгэн хумсыг хортой гэж төсөөлдөггүй. Ихэнхидээ удаан хөдөлгөөнтэй, тайван амьтан гэж боддог. Харин конусан эмгэн хумсны хуяг бусдаасаа үзэмжтэй, гоё харагддаг ч хамгийн холуур тойрох ёстой амьтан юм. Хясаа цуглуулагчмд үүнийг мэдэлгүй хатгуулсэн тохиолдол олон байдаг гэнэ. Хатгуулвал тэр дороо хүний бие ямар ч мэдээгүй болдог байна. Биеийнхээ цусыг солиулж байж л хорыг нь бүрэн гаргадаг гэнэ.
Жадтай мэлхий. Гадаад төрхөөрөө алдартай болсон мэлхий. Хүмүүс түүнийг гар дээрээ барьж үзэх сонирхолтой байдаг ч хамгаалалтын бээлийгүй хүрэхийг хориглодог. Түүний гадна арьс тэр чигээрээ хор гэдэг. Хор нь бага багаар үйлчилдэг тул хүмүүс эхэндээ мэддэггүй. Харин хэсэг хугацааны дараа арьсан дээр илэрч гардаг байна.
24tsag.mn
Сэтгэгдэл (6)