“Монгол Гамп” Ч.Бэлгүүтээ Улаанбаатар хотоос Эрдэнэт хот хүртэлх Ногоон хөгжлийг дэмжиж Энх тайвны алхаа хийхээр 5 сарын 26-ны өдөр хөдөлсөн. Анх удаа Эрүүл-эко аялал эхлүүлэн алхаж байгаа билээ. Яг өнөөдөр тэр Сэлэнгэ аймгийн хөтөл суманд очсон байна. Улаанбаатар хотоос Эрдэнэт орох замдаа Дархан хот болон бусад сум суурин газруудад очиж залуустаа санал бодлоо хуваалцаж, Байгаль дэлхийгээ хайрлах, Ногоон үзэл баримтлалыг амьдралдаа хэвшүүлэх, мод тарих нь, хогоо хаяхгүй байх нь бидний амьдралд ямар ямар чухал өөрчлөлтийг дагуулж болох талаар үеийн залуустаагаа санал бодлоо хуваалцан алхаж байгаа залуу юм. Барууны орнуудад хүмүүс тайван замаар алхаж үзэл санаагаа илэрхийлдэг. Миний хувьд ч алхаж Ногоон хөгжлийг дэмжиж, үзэл санаагаа илэрхийлж байгаа юм. Анх намайг аялалдаа гарах гэж байхад найзуудаас эхлээд хүмүүс чи 50км ч алхаж чадахгүй гэж хэлж байсан. Өнөөдөр би бараг 300 гаруй км алхаад байна. Төлөвлөсөн хугацаандаа Эрдэнэт орно гэж бодож байгаа гэж Ч.Бэлгүүтээ ярьсан юм. Түүнтэй цөөн хором утсаар ярилцлаа.
-Та ийм хол замыг явганаар туулах санаа хэрхэн төрсөн бэ?
-Би хөдөө өссөн, өглөө малдаа явна, өдөржин хонио хариулж алхаж яваад орой л гэртээ ирнэ, ер нь хөдөөний бүх л хүүхдүүд ингэж өсдөг. Оюутан болж хотод ирээд маш их алхдаг байсан. Ерөнхийдөө, алхах гэдэг бол надад хэвийн үзэгдэл байсан. Намайг алхах ордонд төрсөн хүн гэж нэг найз минь хошигнон хэлж байсан. Тийм учраас энэ санааг олсон юм. Би байгаль орчны чиглэлээр ажилладаг учраас энэ тал руугаа илүү холбогдолтой байсан. Залуу хүн зорилго тавиад түүндээ хүрэхийг хүссэн.
-Та ямар мэргэжилтэй вэ, Байгаль орчны чиглэлээр ажилладаг уу?
-“Эко-Ази” дээд сургуулийг Байгаль хамгаалал, Экологийн мэргэжлээр 2012 онд төгссөн. “Монголын байгаль орчныг хамгаалах оюутан залуучуудын холбоо”-ны тэргүүлэгч, удирдах зөвлөлийн гишүүнээр ажилладаг.
-Таны бидэнтэй аялалын хөгжилтэй явдлаасаа хуваалцана уу, сонирхолтой аялал болж байна уу ?
- Улаанбаатар хотоос Эрдэнэт хот орох зам бол дэд бүтэц сайн хөгжсөн. Би авто замаа дагаж алхаж байгаа. Ингэснээр аюулгүй байдал, төөрөхгүй байхад хэрэгтэй байгаа . Замаа дагаад явж байгаа болохоор машинтай хүмүүс зогсоод “Суугаад явчих”, “Хаа хүрэх вэ”, “Машинд суучих” гэдэг. Би хүмүүст “Үгүй ээ, алхаж байна аа” гээд хэлдэг. Мөн л дараагийн машин ирээд дахиад л “Суучих” гэдэг. Би бүр санаа зовоод сүүлдээ замаасаа хол, дөлж яваад байгаа. Энэ л хөгтэй юм даа. Мөн байгаль дэлхийн энэ сайхан байдлыг үр хойчдоо өвлүүлэн үлдээх, хадгалж хамгаалж үлдэх нь хамгийн чухал юм гэдгийг ойлгож байна. Монгол орон ийм сайхан уудам газар нутгаараа маш их бахархаж явна.
-Зам айл их таарч байна уу, айлд хонож байгаа юу ?
-Улаанбаатараас Эрдэнэт хүрэх зам бусад замыг бодвол дэд бүтэц багагүй хөгжсөн. Жишээлбэл, сум, суурин газрууд хоорондоо ойрхон зайтай байгаа. Гэхдээ зарим сум нь 60 км зайтай байгаа. “Twitter”, “Facebook”-ээр дамжуулаад “Одоо тэр сумаас, тэр сум хүрэх гэж байна. Тэр хооронд нэг юм уу, хоёр хононо. Тийм учраас таньдаг, мэддэг айл байвал туслаач ээ” гээд хандаад яваад байгаа. Мөн тухайн сум сууринд очиход намайг хүмүүс аль хэдийнэ мэдчихсэн, тэдэнтэй ярилцаад айлд хоночих тохиолдол байна. Зам дагуу зочид буудал тааралдвал хоноглочихож байна.
-Та Эрдэнэт хот ороод аялалаа зогсоох уу, дахин аялал хийх бодол байна уу ?
-Яг одоо ийм бодол алга. Ерөөсөө бодож байгаагүй юм байна. Гэхдээ миний өөрийн зорилго бол байгаль орчныхоо төлөө юм хийх. Үүний тулд ганцаараа яваад байх үр дүнгүй. Байгаль орчны төлөө юм хийнэ гэдэг багийн л ажил. Жишээлбэл, нэг хүн хэдэн мод, олон хүн хэдэн мод тарих билээ. Тиймээс байгаль орчин руу залуусын анхаарлыг хандуулаад, цаашлаад залуустайгаа хамтраад юу хийж болох вэ гэдэг санааг олох зорилготой юм. Цаашдаа олон залуус надтай нэгдээд дан ганц алхаад яваад байх бус олон үйл хэрэг хийх алсын төлөвлөгөө байгаа.
-Ийм хол явган аялж байна. Таны залуу хүний эрч хүчээр даван туулж байна уу, алхаад ядарч байна уу ?
-Биеийн байдлын хувьд харьцангуй гайгүй. Өмнө нь хэлсэнчлэн их алхаж байсан. Халуун нартай өдөр тохиолдож байна. Би анхны тусламжийн хэрэгсэл авч явж байгаа. Мөн ардын уламжлалт эмчилгээ гэж байдаг юм байна. Жишээлбэл, халуун наранд наршиж байгаа хүн гадаа аяганд ус хийж тавиад, нарны энергээр халсан усыг уувал хордлого нь тайлагддаг ч юм уу, иймэрхүү мэдүүштэй аргууд байдаг юм билээ.
Хол явган аялахаар боллоо гэхэд таныг хүмүүс хэр зэрэг дэмжсэн бэ ? Санхүүгийн асуудлаа хэрхэн шийдэв ?
-Намайг хүмүүс маш их дэмжсэн. Учир нь байгаль орчин, ногоон хөгжлийн төлөө гэхээр хүмүүст шууд ойлгогдсон. Тиймээс намайг байгаль орчны талаар сэтгэлтэй юм гэж хүмүүс надад хэлж байсан. Найз нөхөд маань миний энэ санааг их сонин байдлаар хүлээж авсан л даа. “Заавал алхдаг нь ямар учиртай юм бэ” гэх зэргээр. Ногоон хөгжлийн төлөө хүмүүсийн анхаарлыг хандуулах нь л миний зорилго юм. Харин надад санхүүгийн талаар дэмжсэн хүн байхгүй. Угаасаа алхаж яваа болохоор нэг л санхүү мөнгөний шаардлага байхгүй.
-Баярлалаа, таны аян зам өлзийтэй байх болтугай, амжилт хүсье!
-Баярлалаа.
