Монгол улс гурилын хэрэгцээгээ дотооддоо хангаж чадахгүй болсон гэх утгатай үгийг улс төрчид, ялангуяа салбарын сайд нь унагах боллоо. С.Баярын, С.Батболдын Засгийн газрын үед “Атрын гуравдугаар аян”-г хэрэгжүүлж гурилаа дотооддоо 100 хувь хангаж байгаа хэмээн рекламдаж байсан. Харин Х.Баттулга сайд болоод гурилын үнийг тогтворжуулан хэмээн 300 сая төгрөг зарцууллаа. Одоо харин “дотоодын гурилын үйлдвэрлэлийн хэвийн ажиллагааг хангаж гурилын үнийг нэмэгдүүлэхгүйн тулд” гэсэн тайлбартайгаар 100 мянган тонн буудай оруулж ирэхээр болоод байна.

   Энэ нь олон жил гурилын хэрэгцээг хангаж ирсэн тариаланчдад хүнд цохилт болж, эсэргүүцэлтэй тулгарлаа. Манай улс 2009-2012 онд манай улс 355-479 мянган тонн улаан буудай хурааж авсан. Жил бүр 100 гаруй мянган тонн гурил үйлдвэрлэдэг. Энэ жил гэхэд монголчуудын хэрэгцээг хангах 280-аад мянган тонн гурил байгаа аж. Өөрөөр хэлбэл 2014 онд дотоодын гурилын хэрэгцээг хангахад ердөө 20-30 мянган тонн буудай дутна гэдгийг Монголын тариаланчдын холбооны Ерөнхийлөгч Ч.Пэрэнлэй хэлж байна. Тойм тооноос харахад 100 мянган тонн буудай авах шаардлага манайд алга. Гэтэл улс төрчид үүнээс гурав, дөрөв дахин их буудай гаднаас оруулж ирэхээр улайран зүтгэж байгаа нь сөрөг хүчин хийгээд тариаланчдын дунд хардлага төрүүлээд эхэллээ. Ялангуяа татваргүйгээр оруулж ирэхээр ярьж байгаа нь эрх баригчдын мөнгө угаах гэсэн үйлдэл хэмээн хардаж байна.

   Энэ талаар Хөдөө аж ахуй, хүнсний үйлдвэрийн яамны нэгдүгээр орлогч сайд асан Г.Эрдэнэжав “Тариаланчдад үрийн буудай ав гэж худалдана. Тэгж худалдахаар овоо ашиг гарна. Улаан буудай худалдсан авсан үнэ дээрээ өөрсдийнхөө төлөөгүй гаалийн болон НӨАТ-ыг нэмээд худалдчихна. Том хэмжээний мөнгө угаалт л хүнийг ийм үндэслэлгүй зүйлд зүтгэхэд хүргэнэ” гэжээ. Хэрэв үнэхээр гурил дутагдаад байгаа бол импортын гурилын татварыг чөлөөлөхөд болох асуудал аж. Мөн үнэхээр буудай хэрэгтэй байгаад, 100 мянган тонныг худалдаж авлаа ч манайд ийм их буудайг хадгалах сав, агуулах байхгүйг АН-ынхан дурсах ч үгүй байна. Буудай, тариагаараа алдартай Сэлэнгэ аймгаас сонгогдсон гишүүд тариаланчдын эрх ашгийг ярих нь байтугай 100 мянган тонн буудайг оруулж ирэхээр улайран зүтгээд байдаг. Тиймээс тариаланчид хэрэгцээгүй буудай оруулж ирэхээр зүтгэж байгаа улс төрчдийг шалгуулахаар зэхэж эхэлжээ. Хэрэгцээнээс давсан буудай оруулж ирэх нь хэнд ашигтай вэ гэвэл тариаланчдад биш, хэрэглэгчдэд ч биш, зөвхөн улс төрчдөд ашигтайгаар эргэхээр байгаа аж. Тиймээс энэ асуудлыг АТГ-аар шалгуулж, хуулийн байгууллагаар явахаар тариаланчид бэлгтэж эхэлсэн байна.