
Монгол улсад 40 дээш насны ажил идэвхтэй хайж байгаа 12 мянган иргэн байгаа аж. Тэднээс эхний ээлжинд дор хаяж 3000 гаруй иргэнийг ажил, орлоготой болгохоор 3.1 тэрбум төгрөгийг төсөвлөжээ.
Мөн аймгуудын Засаг дарга болон яамдуудын Төрийн нарийн бичгийн дарга нартай уулзалт хийж өнгөрсөн хоёр сарын ажлын дүгнэлт ирэх саруудад хийх ажлын төлөвлөгөний талаар ярилцаж, тохирчээ. Ер нь хавар болж буй учир иргэдээ ажилтай болгох талаар түлхүү ажиллана гэдгийг Ерөнхий сайд хэллээ. Мөн Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд зориулсан хөтөлбөр болон оюутан залуучуудад зориулсан хөтөлбөрийг энэ онд хэрэгжүүлнэ гэлээ. Өнгөрсөн жил 1500 гаруй оюутнууд зуны ажилд хамрагдсан бол энэ жил 10 мянга гаруй оюутныг хамруулахаар бэлтгэх ажил хийж байгаа аж. Мөн оюутнууд сурахын хажуугаар ажил хийх боломжыг хангаж, цагийн ажлын асуудлыг гаргаж тавина гэлээ. Эл асуудлыг Чуулган эхлэхээр хуулинд нь өөрчлөлт оруулах аж. Ирэх сарын 4-нд Хөдөлмөрийн яамнаас Мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх чиглэлээр олон нийтийг хамарсан арга хэмжээг Чингисийн талбай дээр зохион байгуулах юм байна. Уулзалтын үеэр сэтгүүлчид Ерөнхий сайдаас зарим асуултад хариулт авлаа.
-Буянт-Ухаа хороололд орох хүсэлтэй иргэд ТҮЦ машинаар бүртгүүлнэ гэсэн. Иргэдийн бүртгэлийн ачааллыг даах ТҮЦ машин нийслэлд хэр олон байгаа вэ?
-Эхлээд онлайнаар бүртгэе гэж ярьсан. Гэтэл онлайнаар бүртгүүлэх хүн нь хэр олон ч байх юм билээ, иргэдэд чиргэдэл учруулж магадгүй гэж үзсэн. ТҮЦ машиныг иргэд нэлээд сайн мэддэг болчихсон. Тиймээс ТҮЦ машинаар бүртгэлээ хийе гэдэг санааг Төрийн Орон сууцны коропрациас гаргасан. Яагаад ТҮЦ машинаар бүртгэж байгаа вэ гэхээр орон сууцанд орох хүсэлтэй иргэд бүртүүлэхийн тулд олон материал бүрдүүлнэ шүү дээ. Тухайн иргэн хурууныхаа хээгээр ТҮЦ машиндаа бүртгүүлээд хэрвээ материал нь цахим хэлбэрт шилжсэн бол тухайн иргэн олон материал бүрдүүлэх шаадлагагүй болж байгаа юм. Материалыг нь шууд татаад авчихна. Улаанбаатар хотод үл хөдлөх хөрөнгийн 25 хувь цахимжаагүй байгаа. Тиймээс үл хөдлөх хөрөнгө нь цахижаагүй бол бодитоор нь материалаа өгөх ёстой. Бусад зүйлийг нь иргэдэд чиргэдэл учруулахгүйн үүднээс цахим хэлбэрийг сонгосон.
-Буянт-Ухаа орон сууцанд хэзээнээс захиалга авч эхлэх вэ. Хөдөө орон нутгийнхан хамрагдах боломжтой юу?
-Хөдөөнийхөнд тийм боломж байхгүй. Хөдөөнийхөнд хотод байр өгөөд эхэлвэл буруу болчихно. Тийм учраас хөдөөгийн иргэд хөдөөдөө байр авах боломжийг хангахын тулд аймгуудад нь орон сууц барих бодлого явуулж байна. Цаашдаа аймгуудад орон сууцанд ороход 8 хувь биш магадгүй 7 хувийн зээлэнд хамрагдах боломжийг судалж байна. Улаанбаатарт 8 хувийн зээлд хамрагдсанаас аймагтаа 7 хувийн хүүтэй зээлд хамрагдах боломжтой болно. 3 дугаар сарын 3-наас захиалгаа авья гэсэн чинь онлайн болсон, сүүлдээ ТҮЦ машинаар бүртгэхээр болсон байгаа. Үүнээс болж бага зэрэг хугацаа алдлаа. Одоо чиргэдэл учрахгүй байх. Сарын дотор захиалгын асуудал шийдэгдэнэ.
-Ураны асуудал дээр Засгийн газрын тэргүүн ямар байр суурьтай байна вэ. Монгол Улс цаашдаа Ураны салбарт ямар бодлого баримтлах вэ?
-Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт урантай холбоотой хоёр өгүүлбэр байгаа. Нэг нь цөмийн хог хаягдлыг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт булшлахгүй, нөгөө нь ураныг шар нунтаг хүртэл нь ашиглана. Өнөөдөр Монгол Улсад уран олборлох эрхтэй ашиглалтын лиценц авсан ганц ч компани байхгүй.
-Манай улсад 40-өөс дээш насны ажил идэвхитэй хайж байгаа 12 мянган иргэн байна гэсэн судалгаа гарчээ. Үүнээс эхний ээлжинд 3000 гаруй иргэнийг ажилтай болгоно гэсэн. Хэдий хугацаанд ажлын байраар хангах вэ?
-Бүх хүмүүийг ажилтай болгоно гэж хэлээгүй. Хэн ажил хийе, хэн жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэе гэж байгаа хүмүүсийг ажилтай болгоно гэсэн.
- Шүлхий дээр тэмцэж байгаа ажлын хувьд Улсын онцгой комисс ямар байр суурьтай байгаа вэ?
- Шүлхий энэ жил гарч байгаа юм биш. Өмнө ч олон удаа гарсан. Бид нарын шийдэж чадахгүй байгаа асуудал мөн. Учир нь энэ салбарынхан үүнээс өөр арга алга гэдэг юм. Гэхдээ бид салбарын сайд Х.Баттулгад үүрэг өгсөн байгаа. Ер нь цаашид шүлхий өвчинтэй яаж тэмцэх юм бэ гэдэг дээр бодлогоо гаргаад өөрчилж, шинэчилээд олон нийтэд танилцуулъя гэсэн. Тэгэхээр тусгайлан хөтөлбөр гарна гэсэн үг. Малчид малаа шүлхийнхий вакцинд хамруулаагүй хүний үхэр өвчилөхөд улс нөхөн олговор өгөхгүй. Ер нь цаашид хариуцлагыг тал талд нь хүлээлгэхгүй бол бүх зүйл улсын нуруун дээр байна. Одоо 3000 гаруй мал устгаад байгаа. Давхар зардал нь 20 гаруй тэрбум төгрөг болоод байна. Тэгэхээр энэ талаар нарийн ярихгүй бол болохгүй.
-Хүнсний ногооноос хорт хавдар илэрсэн гэсэн мэдээлэл гарсан. Засгийн гзар "Намрын ногоон өдрүүд" гэсэн дотоодынхоо ногоогоор иргэддээ үйлчлэх арга хэмжээг зохион байгуулсан. Үүнд ямар дүгнэлт хийж байгаа вэ?
-Хүнсний ногооны хувьд их харамсалтай зүйл гарсан. Мэргэжлийн хяналтын газарт үнэнийг тогтоохыг үүрэг болгосон. Мэргэжлийн хяналтын газар худал мэдээлэл гэж хэлсэн. Тэгэхээр олон нийтийг цочроосон худал мэдээлэл цацаж болохгүй санагдаж байна. Монгол улсад хэрэглэгдэж байгаа бүх ногоон хэн шинжилсэн юм. Үүнийг шалгах нь зүйтэй. Бодлоготой ч зүйл байж болно. Арай хийж дотоодынхоо бүтээгдэхүүнийг хэрэглэж эхэлсэн чинь "Наадах чинь хортой" гээд хэлчих юм. Энэ яг л сурагчийн дүрэмтэй холбоотой үүссэн асуудалтай адил.
-Импортыг орлох экспортыг дэмжих 888 төсөл, хөтөлбөр сонгосон байгаа. Яагаад заавал 888 төсөл юм бэ? Арай өөр тоо байж болоогүй юм уу?
-888 тоог би мэдэхгүй. 1453 төсөл бидэнд ирсэн. Түүнээс импорт, экспортыг нь ангилаад зарим нь хасчихаар цаана нь ийм тоо үлдсэн юм байлгүй дээ.
-Та өнгөрсөн долоо хоногт "Чихэр, жимсийг гаднаас авах хэрэггүй" гэж хэлсэн. Хэрвээ гаднаас чихэр, жимс авахгүй гэвэл дотоодоо юу үйлдвэрлэх боломжтой гэж та харж байгаа вэ?
-Чихэрийг бол манайх дотооддоо үйлдвэрлэж л байгаа шүү дээ. Түүнийг гаднаас авч яах юм. Дотоод зах зээлээ дэмжил дээ. Хүнсний ногоог хүртэл тарьж л байгаа. Гэтэл түүнийг нь хортой гээд ярьчих юм.
Т.Хулан