-
2018 оны 1 сарын 10
<iframe src=”https://www.facebook.com/plugins/video.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fanbuleg%2Fvideos%2F1708176615887876%2F&show_text=0&width=560” width=”560” height=”315” style=”border:none;overflow:hidden” scrolling=”no” frameborder=”0” allowTransparency=”true” allowFullScreen=”true”></iframe>
-
2018 оны 1 сарын 10
Өвлийн өвөлд нүүгэлтсэн хар утаатай зууралддаг Улаанбаатарын маань амьдрал уйтгартай, хэдэн улстөрчид нь ч учраа олохгүй хэрүүл тэмцэл ихтэй байна. Үндсэндээ манай дээдсүүд угаартаад юу яасан улс орныг удирдаж авч явах байтугай хэлж байгаа үгнийхээ учрыг ч зарим нь олохоо больцгоож байх шиг байна. Дээдсүүд нь төрийн ордондоо угаартаж суудлаа ч олохгүй дэнжигнэлдэж байх зуур доодчуудынх нь амьдрал доройтсоор л өдөр хоногууд нисэн одож байна. Ядаж байхад Утаанбаатарын харанхуй өдрүүд ойрын өдрүүдэд улам бүр түнэр болно. Учир нь хүйтний эрч эрс чангарч, хотын захын борчууд сурснаараа муур нохойн сэг зэмээ өрдөж эхэллээ. Тэдгээр нь амьтны сэг зэм гэсэндээ шатахаараа тос нь нэвчиж лавтай таваас зургаан цаг цогшин шатдаг гэж уугай. Ийнхүү гэр хорооллын иргэд амьтны гаралтай хорт утаагаар бүх биеэ хордуулж байхад Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Н.Цэрэнбат “Утаа ихэссэн ч хортой үзүүлэлт нь багассан” хэмээн хэнэг ч үгүй яриад сууж байгаа юм.
Гэр хорооллоос жаахан хөндийрөөд хотын төв рүү ойртоод хаашаа л харна түгжирсэн зам дээр хөмсөг зангидсан жолооч нар машинаа хаазалж, тэдгээрийн яндангаас олгойдох утаа хоолой боочих шахна. Машинаа эцэст нь тултал хаазалж олгойдсон саарал утаа шидлэх ууртай жолооч нарын тэдний аясыг харж дайруулчих шахан гүйлдэх явган зорчигчид хий дэмий л ороолтоороо амаа баглана. Автобусны буудал болгон дээр овоорч бужигналдсан бөөн хүмүүс утаатай Улаанбаатарынхаа өвлийг бушуухан шувтарч урин хавар ирээсэй хэмээн дотор сэтгэлдээ залбирцгаана. Дайрч унагачих шахан уралдан давхилдах автобус дараа дараагаараа шахцалдан ирэвч дотор нь хөл гишгэх газаргүй уурлаж бухимдсан зорчигчид дүүрэн. Нударгацлах нь холгүй байж арай чүү автобусанд орж амжвал авч давхих хөөргөн жолооч нарынх нь арагш, урагш нь түс хийтэл тормослож нугас тасалчихмаар явдал суудал нь аймшигтай. Багтах зайгүй автобусны ая тух, амгалан тайванг бол ярих ч юм биш. Бачимдсан сэтгэл дээрээ бөөн бухимдал нэмж үүрээд бушуухан л буухын мөрөөс болно. Арай гэж нэг юм автобуснаас буувал зам засварчдын зунжингаа овоолж хаясан элдэв хог новшинд таварцаглаж ойчих гээд, ухсан нүхэнд нь унаж үхчих гээд ээ дээ мөн ч яггүй. Урьд нь явган хүний зам байсан өнөөдрийн там дээгүүр дэгэнцэн догонцон харайлгаж явсаар гэртээ ороход замын тоос шороо, утаа тортогт дарагдсан малгай толгой зэвхий саарал, өмссөн хувцаснаас тортог ханхийнэ. Өдрийн бүх л бухимдал, утаатай Улаанбаатарын нэг өдрийн хир буртагаасаа бушуухан салъя хэмээж цэмбийтэл усанд орж, хоолоо идчихээд сэтгэл сэргээд зурагт харахаар УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Хаянхярваа “Бид үлдсэн нэг сарын хугацаанд утааны эсрэг дорвитой ажил хийж чадахгүй. Тийм боломж ч байхгүй. Харин утааг бууруулах тал дээр цогц арга хэмжээ авч ажиллахаар болж, нэгдсэн ойлголтод хүрлээ” хэмээж ялимгүй амарч байсан бие сэтгэл рүү хорт утаа тургилах нь дахиад л угаартаж унамаар.
Д.Хаянхярваа даргын урамгүй яриатай залгаад захын гэр хорооллууд орчмоор зарагдаж байгаа түлээ нүүрсний үнэ ханшийг мэдээлж байна. Ноднин өдийд 150 мянган төгрөг байсан портер нүүрс 300 мянга боллоо л гэнэ. Шуудай биш ээ, уут мод 2000 төгрөг болсон л гэнэ. Ганцхан өдөрт 17 хүн цаг бусаар хорвоог орхилоо гэнэ. Ургийн гажиг 30% нэмэгдлээ гэж байна. Жирэмслэлт 40% буурлаа гэнэ. 15-17 насны хүүхдүүд элдэв цавуу, ахуйн хэрэглээний газ үнэртэж мансуурах нь сүүлийн хоёрхон сард 21 удаа бүртгэгдэж тэднээс 4 нь амиа алдлаа л гэнэ. Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох нь эрс нэмэгдэж амралтын өдөр 48 жолооч энэ төрлийн зөрчил гаргажээ л гэнэ. Аймшигтай. Аргаа бараад зурагтынхаа сувгийг дээрээс нь доош дуустал гүйлгэсэн ч ихэнх сувгаар Монголын амьдралын аймшигтай дүр зураг, ухаж сэндийчсэн уурхайн хаягдал, хогон дунд босгосон овоохойдоо нүд шүд нь гялалзаж суугаа орон гэргүйчүүд, үгүй бол жагсаж тэмцэж сандал суудлаа булаацалдсан дарга нар л харагдана.
Амьдрал үргэжилсээр хэдий ч гялтайж гялайлгах юм тун ч ховор байна. Ядаж байхад энэ өвөл айхтар хүйтэрч эхэллээ. Уг нь хоёр гурван жилийн өмнөхөн дэлхий шилгээж аймшигтай осол болвол тэсч үлдэх ганцхан авралын сууц нь Монгол гэр гэж хаа сайгүй ярьсансан. Нээрээ бодоод байхнээ галав юүлж газар хөдөлж байхад гэрийн маань унь л толгой дээрээс унахаас өөр сүйдтэй шийтгэлийг монголчууд бид амсахгүй шиг байгаа юм. Тэгэхээр өвлийн энэ тэсгим хүйтэнд Улаанбаатарын гэр хорооллынхон нүүрсээ түлж, бөмбөгөр гэртээ бүлээн дулаан амьдрахаас ч өөр яах вэ. Гэтэл энэ муусайн нүүрс түлээний ченжүүд үнэ ханшаа тэнгэрт тултал нь хөөрөгдөж байгаа нь бухимдаж тарчилсан сэтгэлийг минь бас л дахин зовооно. Орон сууцанд амьдардаг мань мэтэд түлээ, нүүрсний үнэ огтхон ч хамаагүй санагдавч зуухандаа хийх тэвэр түлээ, түмпэн нүүрсгүй, хөлдүү гэрт ходоод нь хонхолзон уйлж суугаа халтархан жаалууд нүдэнд харагдаж хоолой дээр дахиад л бөөн хар юм тээглэнэ. Орон сууцныханд ч ялгаагүй бөөн зовлон байж л байна. Өглөөнөөс орой болтол байн байн цахилгаан тасрах нь өнгөрсөн зун, намрын хувьд жирийн үзэгдэл болсон.
Цэвэр агаар төслийг 30 тэрбум төгрөгөөр санхүүжүүлж Улаанбаатарын утааг 25% буурууллаа гэж бахиралдаад байсан хотын хуучин удирдлагуудтай хатуухан ярих цаг болсон мэт. Улаанбаатарын утаагаар бизнес хийж түрүүвчээ түнтийлгэсэн дарга нар, улстөрчидтэй хатуухан тооцоо бодууштай. Утааны эсрэг мөнгөөр бизнес хийж хагартлаа баяжсан дарга нараас залхсан Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх “Сүүлийн 10 жилд 147 тэрбум төгрөгийг утааны эсрэг зарцуулсан ч утаа арилаагүй, улам л өтгөрлөө. Манай Засгийн газрын үед 17.5 тэрбум төгрөгийг утааг бууруулахад төсөвлөсөн. Энэ мөнгө зөвхөн утааг бууруулахад л зарцуулагдах ёстой. Хэн ч ашиг хонжоо хайх ёсгүй. Хэрвээ тийм үйлдэл илэрдэг л юм бол хатуу хариуцлага тооцно” хэмээн аргаа барсан хүний үгийг хэлж зогсоно. Улаанбаатарын утаа улстөр хоёр ийнхүү өтгөрөн замхарч байна.
Монголын улстөрчид Улаанбаатарын утааны өмнө хоёр гараа өргөсөн энэ үед Ерөнхийлөгч Х.Баттулга “Хэрэв утааны асуудлыг шийдэж чадахгүй бол УИХ-ыг тараах тал дээр санаачилгатай ажиллана” хэмээн эцсийнхээ үгийг хэллээ. Улс эх орон маань хөгжөөд байна уу хөлхөөд байна уу. Хүн ард нь дэвжээд байна уу дордоод байна уу. Хот хөдөөгүй суугаад л хөгшин залуугүй уугаад л. Зон олон маань нэг л зовсон шинжтэй харагдахгүй байна уу эрхэм дарга нар аа. Та нарыг эрх ямба, алба тушаалаа булаацалдан хэдэн хэсэг болчихоод архиралдаж байх хооронд Монгол түмэн уруудаж, Улаанбаатарчууд угаартаж, хордож гүйцлээ. Өвөл улам ч хахир хүйтэн боллоо.
-
2018 оны 1 сарын 10
Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд “Өгөөж-Чихэр боов”, “Үлэмж органик” ХХК, “Сүү” ХК-ийн үйл ажиллагаатай өнөөдөр (2018.01.09) танилцлаа.
Хүнсний бүтээгдэхүүний болон үндэсний үйлдвэрлэлийн талаарх төрийн бодлого, хуулийн хэрэгжилттэй газар дээр нь танилцах, уламжлалт цагаан идээний нэр төрөл, нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлэх, үйлдвэрлэл инноваци, дэвшилт техник, технологи нэвтрүүлэх чиглэлээрх төрийн бодлогод үйлдвэрлэгчдийн саналыг тусгах зорилгоор энэ арга хэмжээг зохион байгуулсан юм.
Монгол Улсын хүнсний ууган, манлай үйлдвэрүүд болох “Өгөөж-Чихэр боов” ХХК-ийн ерөнхий захирал С.Түмэнгэрэл, “Сүү” ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Гантулга, “Үлэмж органик” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Р.Цогтбуян нар үйлдвэрлэлийнхээ өнөөгийн байдал, үйл ажиллагааны талаар УИХ-ын даргад товч танилцуулав.
“Өгөөж-Чихэр боов” ХХК 1958 онд байгуулагдсан, 450-иад ажиллагсадтай, 150 нэр төрлийн бүтээгдэхүүнийг хоногт 40 тонныг үйлдвэрлэдэг бол “Сүү” ХК мөн 1958 онд байгуулагдсан, хоногт 200 тонн сүү боловсруулах хүчин чадалтай, 70 гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг ажээ. Тус компани салбар 3 үйлдвэртэй, 5 аймгийн 2500 гаруй малчны бүлгээс газар дээрээс нь сүү авч бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэдэг юм байна. 2010 оноос сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл эрхэлж эхэлсэн харьцангуй залуу үйлдвэр “Үлэмж органик” ХХК-ийн хувьд тараг, ааруул, аарц, ээдэм, хайлмаг, зөөхий зэрэг ямар нэг консервант, амт үнэр сайжруулагч химийн бодис агуулаагүй бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг юм байна.
Тэдгээр компанийнхан үндэсний үйлдвэрүүдээ татварын бодлогоор дэмжих, зарим хөнгөлөлт үзүүлэх, өндөр ашиг шимт эрчимжсэн мал аж ахуйд шаардлагатай тэжээлийн үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, улаан буудайн урамшуулалтай адилаар сүүнд урамшуулал олгох, эрүүл ахуйн шаардлага хангадаггүй задгай сүүний борлуулалтыг хориглох, дунд сургуулийн сурагчдын “Үдийн цай” хөтөлбөрт үндэсний үйлдвэрлэлийн сүү, сүүн бүтээгдэхүүн түлхүү хэрэглэх зэрэг саналыг тавилаа.
УИХ-ын дарга М.Энхболд УИХ-аар “Хүнсний тухай”, “Баяжуулсан хүнсний тухай” хуулийн төслүүдийг хэлэлцэж батлахаар төлөвлөж байна. Эдгээр хуульд үйлдвэрлэгчид та бүхний санал чухал тул УИХ-ын холбогдох Байнгын хороод, Ажлын хэсгийн гишүүдтэй уулзаж, саналаа илэрхийлэн, идэвхтэй оролцоорой гэв.
Тэрбээр үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаатай танилцсаныхаа дараа хэвлэлд өгсөн ярилцлагадаа “Монгол хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж байгаа олон асуудал бий. Тэдний нэг нь хүнсний бүтээгдэхүүний стандарт, зохистой хэрэглээ юм. Тиймээс эдгээр үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаатай танилцаж байна. Хүнсний хэрэглээнээс шалтгаалсан, сэтгэл зовоосон асуудлууд ялангуяа хүүхэд, багачуудын дунд түгээмэл болж байна. Тухайлбал, бага насны хүүхдийн таргалалт, шүдний цооролт өвчнийг энд дурдаж болно. Өчигдөр уулзсан Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн мэргэжилтнүүдийн мэдээллээр Монгол Улс 37 орныг хамарсан бүс нутагтаа хүүхдийн хэт таргалалтын үзүүлэлтээр 2-р байранд орж байна. “Эрүүл хүүхэд” аяны хүрээнд 2012 онд хийсэн судалгаагаар шүдний өвчний тархалт 12 настнуудын хувьд 94 хувьтай байсан.
Ийм байдалд хүргэж байгаа нэг гол шалтгаан нь хэт чихэрлэг хүнс, хийжүүлсэн ундааны хэрэглээтэй холбоотой байна. Гаалийн ерөнхий газрын 2012-2017 оны мэдээгээр жилд дунджаар 21.3 сая ам.долларын үнэ бүхий 10.6 мянган тонн хатуу чихэр, чихэр орлуулагчаар хийсэн амттаныг импортоор авч хэрэглэжээ.
Тиймээс хэт чихэрлэг, хийжүүлсэн ундааны хэрэглээг бууруулж, сүү, цагаан идээгээ түлхүү хэрэглэж хэвших чиглэлд төр, хувийн хэвшил, олон нийтийн байгууллагууд хамтарч ажиллах шаардлагатай байна” гэж тэмдэглэв.
Төгсгөлд нь тэрбээр “УИХ-ын даргын хувьд иргэдийн язгуур эрх ашгийг хөндөж буй хүнсний аюулгүй байдaл, хүүхэд, өсвөр залуу үе, иргэдийнхээ эрүүл мэндийг хамгаалах цогц бодлогын хүрээнд үндэсний уламжлалт цагаан идээгээ тогтмол хэрэглэж хэвшихийг бүх нийтэд хандан уриалж байна” гэлээ. УИХ-ын даргыг дагалдан УИХ-ын гишүүн, ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзориг, УИХ-ын гишүүн БОХХАА-н байнгын хорооны дарга Л.Элдэв-Очир нар ажиллалаа гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.
-
2018 оны 1 сарын 10
УИХ-ын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны хуралдаанаар Донорын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ.
-
2018 оны 1 сарын 10
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан маргааш 13.00 цагт Засгийн газрын хуралдааны танхимд болно. Хуралдаанаар дараах асуудлуудыг хэлэлцэхээр болжээ.
№
Хэлэлцэх асуудал
Засгийн газрын гишүүн
1.
Өвөл, хаврын улиралд хурдан морины уралдааныг бүрэн хориглох тухай*
Ө.ЭНХТҮВШИН
2.
Төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн талаар авах арга хэмжээний тухай
Г.ЗАНДАНШАТАР
3.
Төрийн өмчит зарим хуулийн этгээдийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай
Г.ЗАНДАНШАТАР
4.
“Эрдэнэт үйлдвэр” ХХК-ийг нээлттэй хувьцаат компаний хэлбэрт шилжүүлж нийт хувьцааны тодорхой хэсгийг иргэдэд эзэмшүүлэх тухай*
Г.ЗАНДАНШАТАР
5.
Улсын нисэхийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл
Н.ЭНХБОЛД
6.
Журам шинэчлэн батлах тухай (Цэргийн гэрээт алба хаах)
Н.ЭНХБОЛД
7.
Консулын газар нээн ажиллуулах тухай
Д.ЦОГТБААТАР
8.
Монгол Улсын Засгийн газар ХБНГУ-ын Франкфурт хот дахь сэргээн босголтын банк хоорондын нэмэлт зээлийн хэлэлцээрийн тухай (Дарханы ДЦС)
Ч.ХҮРЭЛБААТАР
9.
“Монгол Улсад 2018-2020 онд цагаачлуулж болох гадаад иргэдийн тоо, бүтэц, байршилын тухай” УИХ-ын тогтоолын төсөл
Ц.НЯМДОРЖ
10.
УИХ-ын гишүүн Н.Учралын санаачлан боловсруулсан Төсвийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөлд Засгийн газраас өгөх санал, дүгнэлт
Ц.НЯМДОРЖ
11.
Улсын Их Хурлын гишүүн О.Баасанхүүгийн санаачлан боловсруулж Засгийн газрын санал, дүгнэлт авахаар ирүүлсэн Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл
Ц.НЯМДОРЖ
12.
Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Нямбаатарын санаачлан боловсруулсан Боловсролын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Бага, дунд боловсролын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүдэд Засгийн газраас өгөх санал, дүгнэлт
Ц.НЯМДОРЖ
13.
Хэлэлцээр соёрхон батлах тухай хуулийн төсөл (Азийн авто замын сүлжээгээр авто тээвэрлэлт гүйцэтгэх тухай)
Ж.БАТ-ЭРДЭНЭ
14.
Малын эрүүл мэнд үндэсний хөтөлбөр батлах тухай
Б.БАТЗОРИГ
15.
Тогтоолын хавсралтад нэмэлт оруулах тухай (Засгийн газрын 2003 оны 173 дугаар тогтоолын 3 дугаар хавсралт “Амьтан , ургамал, түүхий эд, бүтээгдэхүүнд экспортын гэрчилгээ олгох журам”)
Б.БАТЗОРИГ
16.
Бусад асуудал*
У.ХҮРЭЛСҮХ
Танилцуулах асуудал
17.
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын гадаад томилолтын тухай
Г.ЗАНДАНШАТАР
18.
Батлах хамгаалахын сайдын гадаад томилолтын дүнгийн талаар
Н.ЭНХБОЛД
19.
Гадаад харилцааны сайд Давосын чуулга уулзалтад оролцох талаар
Д.ЦОГТБААТАР
20.
“Улаанбаатар хотын олон улсын нисэх онгоцны шинэ буудлын менежмент төсөл”-ийг хэрэгжүүлэх этгээдтэй байгуулах гэрээний төслийн хэлэлцээний явцын тухай
Ж.БАТ-ЭРДЭНЭ
21.
Танилцуулга
Б.БАТЗОРИГ
-
2018 оны 1 сарын 10
УИХ дахь ажлын хэсэг болон байнгын хороод хуралдана. Хуралдаанаар дараах асуудлуудыг хэлэлцэнэ.
АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН
Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны гишүүд Соёлын тухай хууль, Соёлын өвийг хамгаалах тухай хуулийн хэрэгжилтийг шалгах, соёл, урлагийн байгууллагын үйл ажиллагаатай газар дээр нь танилцан соёл, урлагийн салбарын хууль, тогтоомжийг боловсронгуй болгох, санал, дүгнэлт боловсруулах ажлын хүрээнд соёл, урлагийн салбарын төлөөлөлтэй уулзалт хийнэ. 10.00 цагаас Улсын Дуурь, Бүжгийн Эрдмийн театрт;
“Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай асуудал” сэдэвт Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хэлэлцүүлэг 14.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд;
Хөрөнгө оруулалтын банкны тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд.
БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН
1.Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Ө.Энхтүвшин нарын 10 гишүүн 2017.11.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
Үндэсний статистикийн хорооны зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг батлах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл.
2.Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Мал, амьтны эрүүл мэндийн тухай болон Малын генетик нөөцийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөний талаарх Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын мэдээлэл сонсох;
Дэд хорооны даргыг сонгох тухай /Агаарын бохирдлыг бууруулах асуудлын дэд хороо/;
Ажлын хэсгийг өөрчлөн байгуулах тухай /Баяжуулсан хүнсний тухай хуулийн төслийн/;
Ажлын хэсэг байгуулах тухай /Хүнсний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн/;
Бусад.
3.Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Г” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах тухай Улсын Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2018.01.04-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/.
-
2018 оны 1 сарын 09
Улсын Их Хурлын Төрийн байгуулалтын болон Хууль зүйн байнгын хороодын хамтарсан хуралдаан өнөөдөр (2018.01.09) 14 цаг 25 минутад 52.9 хувийн ирцтэй эхэллээ. Хамтарсан хуралдааныг Улсын Их Хурлын гишүүн, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга Д.Лүндээжанцан даргалав.
Байнгын хороодын хамтарсан хуралдаанаар Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгчдийг цагаатгах, тэдэнд нөхөх олговор олгох тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл-ийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ. Улсын Их Хурлын гишүүн Я.Санжмятав, Н.Энхболд, Д.Сарангэрэл нарын гишүүд санаачлан боловсруулж өргөн мэдүүлсэн уг хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг Улсын Их Хурлын чуулганы өнгөрсөн долоо хоногийн Баасан гарагийн нэгдсэн хуралдаанаар хийж, төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төрийн байгуулалтын болон Хууль зүйн байнгын хороодод шилжүүлсэн юм.
Хоёр Байнгын хорооноос байгуулагдсан хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Мөнхбаатар ахалж ажиллажээ. Мөн Улсын дээд шүүх, Улсын ерөнхий прокурорын газар, Тагнуулын ерөнхий газар, Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгчдийг цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах улсын комиссын ажлын алба, төрийн бус байгууллагын төлөөллүүд оролцсон ажлын дэд хэсэг байгуулж ажиллуулсан байна.
Хуулийн төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн талаар Ажлын хэсгийн ахлагч, Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Мөнхбаатар танилцуулга хийсэн юм. Байнгын хороодын хамтарсан Ажлын хэсэг хуулийн төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэх шатанд төслийн агуулга, зарчмыг алдагдуулахгүйгээр үг хэллэг, найруулгын чанартай зарим засвар хийж, хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгээр олонхийн дэмжлэг авсан саналуудыг төсөлд нэгтгэн тусгаж эцсийн хувилбарыг боловсруулжээ.
Ажлын хэсгийн танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Батзандан энэ хуулийн төсөл батлагдсанаар улс төрийн хилс хэргээр цаазлагдсан, шоронд хоригдож ял эдэлж байсан хэлмэгдэгчдийн үр хүүхэд 400-гаад хүн нөхөх олговор авах эрх зүйн боломж шинээр бүрдэх учраас завхрал, гомдол чирэгдэл учруулахгүйгээр энэ ажлыг хэрэгжүүлэхэд анхаарахыг сануулаад цаашид хэлмэгдэгчдийн дурсгалыг мөнхжүүлэх, ОХУ-д цаазлагдсан улс төрийн зүтгэлтнүүдийн шарилыг эх оронд нв авч ирж оршуулах, улс төрийн хэлмэгдлийн холбогдолтой архивын баримт материалыг татан авах чиглэлээр юу хийхээр төлөвлөж байгааг ажлын хэсгээс тодруулав.
Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах улсын комиссын ажлын албаны дарга Д.Ууганбаатар гишүүний асуултад өгсөн хариултдаа, Тагнуулын ерөнхий газрын бүрэн бус мэдээллээр 36 мянга орчим хүн улс төрийн хилс хэргээр хэлмэгдсэн гэсэн баримт байдгаас 30220 хүнийг цагаатгасан. Үлдсэн 5000 орчим хүний хэрэг материал нь олддоггүй, зарим хэрэг материалыг хэргийн зүйлчлэлийн дагуу эцсийн байдлаар тодруулах шаардлага гарч байгаа. Харин цагаатгагдсан боловч нөхөх олговор нэхэмжлээгүй 10 мянга орчим хүн бий гэлээ.
Харин Улсын Их Хурлын дэд дарга, Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах улсын комиссын дарга Я.Санжмятав улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгчдийг цагаатгах, тэдний гэр бүл, үр хүүхдэд учирсан хохирлыг барагдуулах, дурсгалыг нь мөнхжүүлэх, улс төрийн хэлмэгдүүлэлтийг дахин гаргуулахгүй байх үүднээс төр, засгаас тодорхой арга хэмжээ авч хэрэгжүүлсэн ирсэн. Гэхдээ улс орны эдийн засгийн чадавхиас шалтгаалж сүүлийн жилүүдэд дорвитой арга хэмжээ авч чадаагүй явж ирсэн тал бий. ОХУ-д хүсэлт тавьж, тэнд хэлмэгдэж цаазлагдсан улс төрийн зүтгэлтнүүдийн архивын хэрэг материалыг татаж авах, мөн цаазлагдсан иргэдийнхээ шарилыг эх оронд нь авч ирж хүн ёоор оршуулах, хэлмэгдүүлэлт болсон газруудыг дахин нягталж тогтоон хэлмэгдэгчдийн дурсгалыг мөнхжүүлэх багана, самбар, хөшөө дурсгал босгох зэрэг ажлыг хуулийн хугацаа сунгагдаж байгаа хоёр жилийн хугацаанд Засгийн газар, холбогдох байгууллагууд, олон нийтийн оролцоо, дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Мөн энэ хоёр жилийн хугацаанд хуулийн зохицуулалтад хамаарах 400 орчим хүний өргөдөл гомдлыг хүлээн авч шийдвэрлэн 2020 оны сүүлч гэхэд цагаатгах ажлыг үндсэнд нь дуусгавах болгоход гол анхаарлаа хандуулна гэсэн хариулт өгсөн юм.
Ингээд Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгчдийг цагаатгах, тэдэнд нөхөх олговор олгох тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулж батлуулах санал хураалт явуулахад Байнгын хороодын хамтарсан хуралдаанд оролцсон 18 гишүүн санал нэгтэй дэмжлээ.
Уг хуулийн төсөл батлагдсанаар энэ хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.1-д заасны дагуу “улс төрийн хилс хэрэгт холбогдуулан цаазаар авах ялаар шийтгүүлсэн хэлмэгдэгчийн эхнэр /нөхөр/, эсхүл хэлмэгдэгчийн төрсөн болон үрчилж авсан хүүхэд, хэлмэгдэгчийг нас барснаас хойш 10 сараас илүүгүй хугацааны дотор төрсөн хүүхдэд 80 сая төгрөг”, харин “улс төрийн хилс хэрэгт холбогдуулан хорих ялаар шийтгүүлсэн хэлмэгдэгч, хэлмэгдэгч нас барсан бол түүний эхнэр /нөхөр/, эсхүл хэлмэгдэгчийн төрсөн болон үрчилж авсан хүүхэд, хэлмэгдэгчийг нас барснаас хойш 10 сараас илүүгүй хугацааны дотор төрсөн хүүхдэд 40 сая төгрөг” олгох, түүнчлэн энэхүү нөхөх олговор олгох ажлыг 2020 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн дотор дуусгавар болгох эрх зүйн зохицуулалт бүрдэх юм байна гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.
-
2018 оны 1 сарын 09
Өнгөрсөн оны 6 дугаар сарын 11-ны “гайт” өдөр баахан саундаж, шоудсон биш “Бандааш” гуншин хүртэж төдийгөөс өдий хүртэл гаднаас нь харахад толгой өндөр, царай тэнэгэр яваа ч дотор сэтгэлдээ гундуухан яваа УИХ-ын хамгийн залуухан гишүүн Д.Гантулга яг одоо төрийн ордонд Нийгмийн бодлого, боловсрол соёл шинжлэх ухааны байнгын хороогоор хэлэлцэгдэж байгаа Донорын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын Ажлын хэсгийн ахлагчаар ажиллаж бүр нэг эр хүн эрвэлзэж сууна. Донорын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад “25 насанд хүрсэн Монгол Улсын иргэн эрхтэнээ бусдад шилжүүлэх татгалзан шийдвэрийг бичгээр гарган, гарын үсгээр баталгаажуулан эрүүл мэндийн байгууллагад хүсэлтээ өгөх эрхтэй” гэсэн айхтар заалт оруулсан нь Байнгын хороодын гишүүдийг хоёр, гурав хувааж ширүүхэн маргаан өрнүүлсэн. Тус Байнгын хорооны гишүүн М.Оюунчимэг ширүүхэн сөргүү асуулт тавихад Ажлын хэсгийн ахлагч Д.Гантулга “Тухайн хүн татгалзах уу, зөвшөөрөх үү гэдэг асуудал дээр нас заасан юм. Татгалзах тухай бичгийг 25-наас дээш хүн бичих нь зөв юм гэж үзсэн. Залуучууд сэтгэл хөөрлөөр хандах вий гэж бодсон. Монгол Улсын иргэний үнэмлэх 2 дахь удаагаа авдаг үе 25 нас дээр байдаг. Тиймээс энэ үеэр асуулт, хариулт явуулах юм” гэж байгаа юм.
Ингээд энэ асуудлаар эхний санал хураалт явуултал Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи нь дэмжээгүй. Харин Ажлын хэсгийн ахлагч Д.Гантулгын саналаар дахин уг заалт дээр дахин санал хураалт явуултал нөгөө сүрхий эсэргүүцээд байсан М.Оюунчимэгээс эхлээд ихэнх нь дэмжчихэж байгаа юм. Ийнхүү Монгол хүн 25 наснаасаа эхлээд өөрийн хүслээр эд эрхтнээрээ Донор болох хуулийн төсөл НББСШУ-ны Байнгын хороогоор дэмжигдэж эхэллээ.
Энэ нь уг хуулийн шинэчилсэн найруулгын Ажлын хэсгийн ахлагчаар ажиллаж эрвэлзэж суугаа эрхэм “Бандааш” гишүүний уйгагүй зүтгэлийн гавьяа мөн. Д.Гантулга бүр овоо шүү.
-
2018 оны 1 сарын 09
Өмнөх Мэргэжлийн Засгийн газрын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат болон намын дарга асан УИХ-ын дарга М.Энхболд нарыг “Миний болон гэр бүлийнхний минь амь насанд заналхийлсэн, тагнасан чагнасан” хэмээн шүүх цагдаадаа тултал заргалдсаар “Би Ерөнхий сайд ч болно, намын дарга аа ч авна” хэмээсээр бүх л хүслээ гүйцэлдүүлсэн Ухнаагийн Хүрэлсүх Монгол Улсын 30 дахь Ерөнхий сайдын сэнтийд суугаад гурван сар өнгөрч байна.
-
2018 оны 1 сарын 09
Хуралдаан 2018 оны 1 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 13.00 цагт Засгийн газрын хуралдааны танхимд болно.
-
2018 оны 1 сарын 09
Төрийн үйл ажиллагааг иргэн төвтэй болгож, төрийн үйлчилгээг цахим хэлбэрт шилжүүлэн хэрэглээнд нэвтрүүлэх ажлаа эрчимжүүлэхийг Мэдээлэл, харилцаа холбооны бодлогын зөвлөлийн дарга, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Г.Занданшатар зөвлөлийн гишүүдэд үүрэг болголоо.
Бодлогын зөвлөлийн хуралдаан өнөөдөр болж төрийн цахим мэдээлэл солилцооны “Хур” систем ашиглах, тоон гарын үсгийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх зэрэг асуудлыг хэлэлцэв.
Өнөөдрийн байдлаар Үндэсний дата төв, сумдын шилэн кабелийн сүлжээ, иргэний цахим үнэмлэх, 11 11 төв, нийтийн түлхүүрийн дэд бүтэц, ТҮЦ машин, төрийн мэдээлэл солилцооны “Хур” систем бий болсон. Үүний дүнд мэдээлэл, харилцаа холбооны технологи ашиглан төрийн бүх үйлчилгээг иргэдэд цахим, нэг цонхны хэлбэрээр үзүүлэх суурь бүрдээд байна.
Цахим засгийг хөгжүүлснээр иргэд төрийн үйлчилгээг орон зай, цаг хугацаанаас үл хамааран энгийн хялбар хэлбэрээр авах юм. Төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмж дээшилж энэ хэрээр авилга, хүнд суртал багасан, ил тод байдал сайжирна гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2018 оны 1 сарын 09
Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ен-ий урилгаар 2018 оны 1 дүгээр сарын 15-17-ны өдрүүдэд БНСУ-д албан ёсны айлчлал хийнэ. Монгол Улсын Ерөнхий сайдын БНСУ-д хийх айлчлалын зорилго нь “гуравдагч хөрш” БНСУ-тай “иж бүрэн түншлэл”-ийн харилцааг гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх хүрээнд улс төрийн итгэлцлийг бататгах, хоёр орны хоорондын худалдаа, хөрөнгө оруулалт, хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламжийг нэмэгдүүлэх, иргэдийн зорчих нөхцлийг хөнгөвчлөх зэрэг асуудлыг хэлэлцэж, бүс нутаг, олон улсын харилцан сонирхсон асуудлаар санал солилцоход оршиж байна. Айлчлалын үеэр хоёр Засгийн газар хооронд хөнгөлөлттэй зээлийн хэлэлцээр, мөн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам хооронд холбогдох баримт бичигт гарын үсэг зурна.
Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Мүн Жэ Ин-д бараалхаж, БНСУ-ын Ерөнхий сайд Ли Наг Ен-тэй албан ёсны хэлэлцээ хийнэ. Мөн айлчлалын үеэр БНСУ-ын Үндэсний Ассамблейн болон Засгийн газрын зарим гишүүдтэй уулзаж, харилцаа, хамтын ажиллагааны асуудлаар санал солилцохын зэрэгцээ Монгол, Солонгосын Бизнес форумд оролцож, БНСУ-ын хэвлэл мэдээлэлд ярилцлага өгнө. Түүнчлэн БНСУ-д оршин сууж, амьдарч буй монгол иргэдийн төлөөлөлтэй уулзана гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2018 оны 1 сарын 09
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга “Эрэл” ХХК-ийн Байшин үйлдвэрлэх комбинат-1 үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай танилцлаа.
“Байшин үйлдвэрлэх комбинат-1” угсармал бетон хавтангийн үйлдвэр нь 1963 онд байгуулагдсан бөгөөд өнгөрсөн зуунд Улаанбаатар хотын барилгын 80 хувийг барьж байгуулсан түүхтэй юм байна. Энэ үйлдвэрийн барилга 2014 онд хамгийн сүүлийн үеийн Герман технологийг ашигладаг дэлхийн жишиг үйлдвэрүүдийн нэг болж өнгөрсөн арванхоёрдугаар сард нээлтээ хийсэн юм. Үйлдвэр ингэж шинэчлэгдсэнээр ганцхан угсармал барилга барьдаг байсан бол бүх төрлийн барилга барих хүчин чадалтай болсон байна.
Харин Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг тус үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай танилцах үеэр “Эрэл” ХХК-ийн ерөнхийлөгч Б.Эрдэнэбат, “Манай улс дулаахан байдаг таван сард барилга, байшин барьдаг. Өвөл барилгын ажил зогссон хэдий ч энэ зуур банкны зээл, зээлийн хүү нь бодогдож л байдаг. Харин манай үйлдвэр шинэчлэгдсэнээр жилийн дөрвөн улиралд 24 цагаар барилгын бүх төрлийн материал үйлдвэрлэж, барилгаа газар дээр нь угсарна. Ийм үйлдвэр 200 мянган өрхийг утаанаас хялбар салгах боломжтой. Мөн шавар, цемент, шохойн чулуу, арматур зэрэг барилгын бүх түүхий эдээ 100 хувь дотоодын үйлдвэрлэгчдээс авч ашиглана” гэсэн юм.
Мөн энэ үйлдвэр нь шууд эцсийн бүтээгдэхүүн гаргаж байгаа учраас барилга барих явцад гар аргаар хийгддэг цагаан хөөс, шавар, замаск зэрэг нэмүү өртгүүдийг хэмнэхээс гадна барилгын явцад нэмэгдэж болзошгүй байдаг барилгын материалын худалдааны үнийн хэлбэлзэл зэрэг хөндлөнгийн хүчин зүйлс нөлөөлөхгүй юм байна.
Ингэснээр нэг метр квадратыг 1-1.2 сая төгрөгөөр зарж, борлуулах боломжтой юм байна. Түүнчлэн бөөнөөр үйлдвэрлэж эхэлбэл, одоогийн тооцоолж байгаа үнэ буурах боломжтой талаар үйлдвэрийн удирдлагууд танилцууллаа.
Харин Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга тус үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай танилцсаны дараа “Иргэдийг орон сууцжуулах замаар утааны асуудал, ажилгүйдэл, ядуурлаа шийднэ. Ийм автомат, стандартын үйлдвэр ашиглалтад орсон нь том алхам гэж бодож байна. Харин үүнийг хэрхэн ажил болгох талаарх асуудлаа Улаанбаатар хотын засаг захиргаа, Засгийн газарт танилцуулах хэрэгтэй. Богино хугацаанд барилга, байшин барьдаг, үнэ өртөг нь бага гэдгээ мөн танилцуулах хэрэгтэй. Өнөөдөр Улаанбаатар хотод агаарын бохирдол, утаа гамшгийн хэмжээнд хүрсэн. Энэ утаа, агаарын бохирдлоос иргэдийг богино хугацаанд орон сууцжуулж байж л сална. Нэг метр квадрат нь 1.2 сая, олноор үйлдвэрлэх бол цаашид ч буурах боломжтой юм байна. Маш сайхан үйлдвэр байна. Цаашид дэмжиж ажиллана” гэлээ.
-
2018 оны 1 сарын 09
Ардчилсан намаас Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг батлах гэж буйтай холбогдуулан нийслэлийн ИТХ-д албан бичиг хүргүүллээ. Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хууль 1994 онд батлагдсанаас хойш 24 жил өнгөрчээ. Энэ хугацаанд нийслэл хотын хурдтай өөрчлөлт нь цаашид төлөвлөлтгүй суурьшил бий болох, гэмт хэрэг зөрчил ихсэх, замын түгжрэл үүсэх, хүн амын эрүүл мэнд, нийгмийн халамжийн үйлчилгээ доголдох зэрэг олон талын хүндрэлтэй нөхцөл байдал үүсгээд байгаа.
Энэ байдлыг бодитой шийдвэрлэхийн тулд нийслэлчүүдийн саналыг сонсож тусгах нь зүйтэй. Нийслэлийн амьдралыг шийдвэрлэх чухал нөлөөтэй Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг зөвхөн төрийн байгууллагууд хэлэлцээд батлах бус, иргэдийн төлөөллийн байгууллагаар хэлэлцүүлж, иргэдийн санаа бодлыг тусгах учиртай гэж АН-ын бүлэг үзэж буй юм байна.
НИТХ-д хүргүүлсэн уг албан бичигт “Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хууль нь нийслэл хотын эрх зүйн байдлыг зохицуулах гол хуулиудын нэг тул шинэчилсэн найруулгын төслийг дан ганц захиргааны байгууллагаар хэлэлцүүлж батлах нь учир дутагдалтай гэж АН-ын бүлэг үзэж байна. Иймд Нийслэл хотын төрийн үйлчилгээний анхан, дунд шатны бодлогыг боловсруулан гаргадаг иргэдийн төлөөлөл болох НИТХ болон Дүүргүүдийн ИТХ-аар уг хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг яаралтай хэлэлцүүлж, гаргасан санал дүгнэлтийг зохих журмын дагуу тус хуулийн төсөлд тусгуулах арга хэмжээ авч ажиллана уу” гэжээ.
-
2018 оны 1 сарын 09
Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд С.Чинзоригтой ярилцлаа.
-Тэтгэврийн зээлийн хүүг бууруулах асуудлаар та өнгөрсөн баасан гаригт Төв банк болон арилжааны банкуудтай санамж бичиг байгууллаа. Эндээс ямар бодит үр дүн хүлээж болох вэ?
-Нийгмийн даатгалын сангаас 381 мянга гаруй ахмад тэтгэвэр авч байна. Тэдний 92 хувь нь Төрийн банк болон Хаан банкаар үйлчлүүлдэг. Нийт тэтгэвэр авагчдын 230 мянга нь 690 тэрбум төгрөгийн тэтгэврийн зээлтэй байна гэсэн судалгаа байгаа юм. Тиймээс тэтгэвэрийн зээлийн хүүг бууруулах бодит шаардлага зайлшгүй байна. Өмнөх Засгийн газрын үед тэтгэврийн зээлийн хүүг гурван хувиар бууруулсан. Одоо хоёр зэрэгцээ тэтгэврийн зээлийн үйлчилгээ явж байгаа юм билээ. Нэг нь жилийн 18 хувийн хүүтэй 24 сарын хугацаатай. Нөгөөх нь зургаан сарын хугацаатай, 15 хувийн хүүтэй тэтгэврийн зээлийн үйлчилгээ. Судалгаанаас харахад энэхүү хүү багатай, богино хугацааны зээлийг нийт тэтгэвэр авагчдын наймхан хувь нь авсан байна лээ. Энэ байдлыг аваад үзэхэд иргэд зээлийн хүү бууруулахын зэрэгцээ хугацааг нь уртасгахыг хүсээд байна гэсэн судалгаа гарсан. Засгийн газраас Монголбанк, Хаанбанк, Төрийн банктай хамтран ажиллаж, тэтгэврийн зээлийн хүүг үе шаттайгаар бууруул гэсэн чиглэлийг өгсөн. Тиймээс энэ гурван банктай хамтран нэгдсэн ойлголцолд хүрч санамж бичигт гарын үсэг зурсан. Нийгмийн даатгалын сангийн чөлөөт үлдэгдлийн тодорхой эх үүсвэрийг мөнгөн хадгаламж хэлбэрээр Хаан болон Төрийн банкинд байршуулна. Монголбанкны тухайд тэтгэврийн зээлийн хүүг бууруулах зорилгоор энэ хоёр банкинд байршуулж байгаа чөлөөт үлдэгдлээс заавал нөөцөд байлгах 12 хувийн эх үүсвэрийг татаж авахгүй байх юм. Ингэснээр байршуулж байгаа мөнгө маань арилжааны банкиндаа зуун хувь очно. Энэ нь тэтгэврийн зээлийн хүүг буурах бодит эх үүсвэр болно гэж үзэж байгаа. Харин Хаан банк болон Төрийн банкнаас хэд хэдэн чиглэлийн арга хэмжээ авах ёстой. Тэтгэврийн зээлийн хүүг гурван функтээр буулгаад жилийн 12 хувийн хүүтэй болгож, хугацааг нь уртасгана. Өөрөөр хэлбэл, нэг жилийн хугацаатай тэтгэврийн зээлийн хүү жилийн 12 хувь буюу сарын нэг хувийн хүүтэй болгоно.
-Банк ахмадуудад зээл олгохдоо тэтгэврийг нь 100 хувь барьцаалдаг. Салбарын сайдын хувьд та энэ асуудалд хэрхэн анхаарал хандуулах вэ?
-Банкнаас авах арга хэмжээний хүрээнд тэтгэврийг зуун хувь барьцаалдаг зээлийн нөхцөл дээр нэг өөрчлөлт оруулж байгаа. Тэтгэвэр бол ахмадуудын сарын амьжиргааг залгуулах нэг эх үүсвэр байдаг. Тиймээс зээлийн 70 хувийг төлүүлж, үлдсэн 30 хувийг тэтгэвэр авагчийн гар дээр үлдээх ёстой. Ингэснээр тэтгэвэр авагч энэ мөнгөөрөө амьдралаа залгуулахад нь нэмэртэй. Ахмадуудынхаа бодит орлогыг нэмэгдүүлэхэд чиглэн ажиллаж байгаа уг арга хэмжээ энэ сарын 16-наас хэрэгжиж эхэлнэ.
-Одоо тэтгэврийн зээлтэй байгаа ахмадуудад хөнгөлөлттэй зээл үйлчлэх үү?
-Хуучин зээлтэй хүмүүс өмнөх зээлээ төлчихөөд одоо нөхцөл нь дээрдсэн тэтгэврийн зээлд орж болно.
-Нийгэмд хүлээлт үүсгээд байсан “Цалинтай ээж” хөтөлбөр, олон хүүхэдтэй эцэг, эхэд өгөх тэтгэмж, малчны тэтгэврийн насыг наашлуулсан зэрэг шинэ хууль тогтоомжууд он гарснаар хэрэгжиж эхэллээ.
-Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн ээжийн хөдөлмөрийг бодитой үнэлэх ёстой гэж манай Засгийн газар үздэг. Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн ээжүүд маань улсынхаа хүн амыг өсгөхөд үнэтэй хувь нэмэр оруулж байгаа. Өмнөх жилүүдийн туршлагаас харахад хүүхдээ гурван нас хүртэл нь харж, асрах хугацаанд эхийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөгддөггүй байв. Харин өнгөрсөн жил Их хурлаас хоёр шийдвэр гаргасан. Хүүхдээ гурван нас хүртэл харж асарч байгаа ээжүүдийн нийгмийн даатгалын шимтгэлийг тасалдуулахгүй төлдөг байх хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлж өгсөн. ОУВС-тай хөтөлбөр хэрэгжүүлж байгаа учраас нийгмийн хамгааллын олон арга хэмжээг зэрэг хэрэгжүүлэхэд эдийн засагт хүндрэлтэй гэж үзсэн. Тийм учраас ээжүүдийн хүүхдээ гэртээ харж байгаа хугацааны нийгмийн даатгалын шимтгэлийг төлсөнд оруулж тооцох хуулийг 2019 оноос хэрэгжүүлнэ. Харин хүүхдээ гурван нас хүртэл харж байгаа ээжүүдэд сар тутамд нь мөнгөн тэтгэмж олгодог байх хуулийн хугацааг энэ сарын 1-нээс хэрэгжүүлж байгаа. Мөн олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн, өрх толгойлсон эцэг, эхчүүдийн нийгмийн хамгааллыг сайжруулах зайлшгүй шаардлагатай байна.Энэ хүрээнд гурав ба түүнээс дээш хүүхэдтэй өрх толгойлсон эцэг, эхэд улиралд 240 мянган төгрөгийн тэтгэмж олгодог байхаар хуульчилж, хэрэгжүүлж эхэллээ.
Монголчууд маань нүүдлийн мал аж ахуй эрхэлдэг. Манай улсын эдийн засгийн гол үйлдвэрлэл бол мал аж ахуй. Улсын хэмжээнд 300 гаруй мянган малчин байна. Тэдний өдөрт ажиллах цаг урт, хүнд хүчир хөдөлмөр. Нөгөө талаас өдөрт үргэлжилж байгаа ажлын цагийнх нь дийлэнх хугацаа байгалийн хатуу, ширүүн цаг агаарт өнгөрдөг. Үүнээсээ шалтгаалаад малчдын дундаж наслалт төв суурин газрын иргэдийнхээс харьцангуй доогуур байгаа. Тиймээс малчдын тэтгэвэрт гарах насыг таван насаар наашлуулах хуулийг өнгөрсөн жил УИХ баталсан. Ингээд шинэ Засгийн газар энэ оны эхний өдрөөс хэрэгжүүлж эхэлье гээд төсөвт шаардлагатай хөрөнгийг тусгасан. Нийгмийн даатгалын шимтгэл 20-оос доошгүй жил төлсөн, үүнээс 15 жилд нь малчнаар ажилласан эрэгтэй 55 настайдаа тэтгэвэрт гарна. Эмэгтэй малчдын хувьд 20-иос доошгүй жил нийгмийн даатгалын шимтгэл төлж, үүнээс 12-оос доошгүй жилд нь малчнаар ажилласан бол 50 настайдаа тэтгэврээ тогтоолгох эрх нь үүсч байгаа юм. Бидний тооцож байгаагаар 13 мянган малчин нийгмийн даатгалын сангаас тэтгэвэр авах эрх нь үүснэ. Шаардлагатай 44 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийг улсын төсөвт тусгаж өгсөн.
-Энэ хуульд мал малладаг бүх хүн хамрагдах боломжтой юу?
-Малчин хүн гэж хэнийг хэлэх талаар орон нутгийн нийгмийн даатгалын байгууллагууддаа тодорхой чиглэл өгсөн. Ер нь “Мал аж ахуй эрхлээд үндсэн орлогоо олж байгаа хүнийг малчин гэж хэлнэ” гэсэн тодорхойлолт бий. Нөгөө талаар хөдөлмөрийн гэрээгээр аж ахуйн болоод иргэний малыг маллаж байгаа хүн бол бас малчинд тооцогдож, хуульд хамрагдана. Харин тавиул малтай иргэд энэ хуулийн заалтад хамрагдах боломжгүй.
-Хөдөөгийн орлого багатай иргэдийн нийгмийн хамгааллыг сайжруулах чиглэлээр ямар ажлуудыг хийх вэ?
-Орон нутагт ажиллаж байхад иргэдийн зүгээс эрүүл мэндийн даатгалын хураамж сүүлийн гурван жилийн дотор долоо дахин нэмэгдсэн асуудлыг ярьж байсан. Тиймээс шинэ Засгийн газар 2018 оны төсвийг Их хуралд өргөн барихдаа малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч болоод, ажилгүй иргэдийн төлдөг эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийн хураамжийг 50 хувиар бууруулж төсөвт тусгасан. Ингэснээр эдгээр иргэдийн орлого тогтвортой болох нөхцөл бүрдэнэ. 2018 оны төсөв хүн рүүгээ чиглэсэн, иргэдийнхээ нийгмийн хамгааллыг сайжруулахтай холбоотой нэлээд олон ажлыг хийхээр төлөвлөсөн байгаа.
-Халамжийн бодлогууд хэрэгжихтэй зэрэгцээд татвар нэмэгдлээ. Иргэдийн халааснаас авсан татварыг халамж хэлбэрээр тарааж байна гэсэн шүүмжлэл нийгэмд байна. Энэ тал дээр та юу хэлэх вэ?
-Татвар нэмэх асуудал өмнөх Засгийн газрын төлөвлөж, Их хуралд оруулсан асуудал гэдгийг бүгд мэдэж байгаа. Бид асуудлыг бүлэг дээрээ олон талаас нь ярьж байгаад татварыг дөрвөн үндсэн шатлалтай болгоё гэдгийг дэмжсэн. Монголчуудын олонх нь ядуу, ядуувтар түвшинд амьдарч байна. Манай улс нэг шатлалтай татвартай олон жил явж ирсэн. Ахиу орлого олсон ч, бага орлого олсон ч ижил хувиар татвар төлдөг.
Нийгэмд ядуурлын түвшин өндөр байгаа учраас татварыг шатлалтай болгож, ахиу орлого олж байгаа нь илүү татвар төлдөг, бага орлоготой нь бага татвар төлдөг бодлого явуулах шаардлагатай гэж үзсэн. Ингэж чадах юм бол хүн амын маань олонх нь дундаж давхаргатан болох нөхцөл бүрдэнэ. Гэхдээ 1.5 саяас дээш орлоготой иргэд нийт ажиллагсдын найман хувь байгаа. Тэдэнд л шатлалтай татварын ачаалал ирнэ. Нөгөө талаасаа бид татварыг нэмээд байгаа юм биш. Бага орлоготой иргэдийн орлогыг нэмэгдүүлэх арга хэмжээ авсан. Ялангуяа хүн амын орлогын албан татварын тухай хуулийн дагуу хөнгөлөлт чөлөөлөлтийг 84 мянга байсныг 120 мянган төгрөг болгож энэ сарын 1-нээс хэрэгжүүлж эхэлж байгаа. Энэ бол бага орлоготой иргэдийн бодит орлогыг нэмэгдүүлж байгаа арга хэмжээ.
-Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн хувь хэмжээг нэмэгдүүлсэн нь аж ахуйн нэгжүүдэд нэлээд дарамт болох юм биш үү?
-Энэ оны нэгдүгээр сарын 1-нээс нийгмийн даатгалын шимтгэл ажил олгогч, ажилтан дээр тус бүр нэг хувь нэмэгдэж байгаа. Нийгмийн даатгалын сан өөрөө алдагдалтай байдаг. Жил тутамд улсаас 300 тэрбум төгрөгийн татаас авч байж, тэтгэвэр тэтгэмжээ тавьдаг. Энэ алдагдлыг бууруулахын тулд нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нэмэгдүүлэхийг хараахан зуун хувь зөв бодлого гэж харахгүй байна. Нийгмийн даатгалд хамрагдах хүрээг нь нэмэгдүүлж байж энэ алдагдлыг бууруулах ёстой. Улсын хэмжээнд 1.2 сая ажиллагсадтай гэдэг. Гэтэл тэдний 50 хувь нь малчид, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчид. 500-гаад мянган хүн нийгмийн даатгалын шимтгэлийн гадна байна. Тэднийг нийгмийн даатгалд хамрагдах нөхцөл боломжийг нь нэмэгдүүлэх арга хэмжээг зэрэгцээд авах шаардлагатай.
-Татварын нэмэгдлийг өнгөрсөн жил Засгийн газар баталсан. АН-ын зүгээс татвар нэмэгдсэнээр ард түмний нуруун дээр ачаа болж байна гээд энэ шийдвэрээ цуцлахыг шаардлаа. Шинэ Засгийн газрын хувь нэмэгдүүлсэн татваруудыг цуцлах тал дээр судалж байгаа зүйл байна уу. Тийм боломж бий юу?
-Өнгөрсөн жил АН, МАН гэлтгүй бүгд ярьж байгаад шийдвэрээ гаргасан. Монгол Улс дампуурлаа зарлах уу, олон улсын банк санхүүгийн байгууллагын хөтөлбөрт хамрагдаад эдийн засгаа сэргээж, улс орноо хөл дээр нь босгох уу гэдэг сонголтын өмнө байлаа. Ингээд ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдах замаар улс орноо богино хугацаанд эдийн засгаа сэргээе гэсэн сонголтыг хийсэн шүү дээ. Тэрнээс биднийг хүчээр оруулчихсан юм байхгүй. Гэхдээ ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдахдаа улс орныхоо онцлог, төсөв санхүү, нийгэм эдийн засгийнхаа байдлыг зөв ойлгуулж чадаагүй шүүмжлэлтэй тал байгаа. Энэ оны эхээр ОУВС-гийнхан Монголд ирж ажиллана. Хөтөлбөрт хамрагдсанаар эдийн засагт гэгээ татаж, орлогын төлөвлөгөө давж биелсэн зэрэг үзүүлэлтүүд ажиглагдаж байна. Тиймээс ОУВС-тай асуудлуудаа илэн далангүй ярилцаж, нөхцөл байдлаа ойлголцож, зарим арга хэмжээг сэргээх чиглэлээр зайлшгүй ажиллах шаардлагатай.
-Тэтгэврийн насыг уртасгасан шийдвэрийг эргэж харах уу?
-Тэтгэврийн насны тооцоо судалгааг сайн хийж дахиж зарим нэг зүйлийг засч залруулах шаардлага байгаа. Хүнд хортой нөхцөлд тэтгэвэрт гардаг иргэдийн тэтгэврийн насыг нэмэгдүүлчихсэн. Энэ бол зөв зүйтэй шийдэл биш. Уг асуудлыг ОУВС-гийнхантай зайлшгүй ярих шаардлага байна. Дараагийн асуудал нь тэтгэврийн насыг зургаан сараар нэмэгдүүлэхдээ журмын тухай хууль гаргах ёстой байсан юм байна. Энэ сарын 1-нээс хойш тэтгэвэрт гарч байгаа хүмүүсийнх 60 нас зургаан сар болж нэмэгдсэн. Тэгэхээр 1958 онд төрсөн хүмүүс 2018 онд тэтгэврээ тогтоолгох учиртай. 1958 оны зургаан сард төрсөн хүн бол 2018 оны долдугаар сард тэтгэвэрт орох эрх нь нээгдэж байгаа. Гэтэл 1958 оны долдугаар сард төрсөн хүн болохоор 2019 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс тэтгэврээ тогтоолгох насаа хүлээх болж байна. Гэтэл 2019 оноос дахиад тэтгэврийн нас зургаан сараар нэмэгдэх учраас 2019 оны долдугаар сард тэтгэвэрт гарах болж байна. Ингээд нэг жилд хэдхэн хоногийн зөрүүтэй төрсөн хоёр хүн бүтэн нэг жилийн хойно тэтгэвэрт гарах асуудал үүсээд байгаа. Энэ бол иргэдийг нэлээд чирэгдүүлсэн, хохироож болзошгүй. 1958 онд төрсөн хүн яг 2018 ондоо тэтгэвэрт гарсан байхаар хуулийн хэрэгжилтийг хангах журмын тухай хуулийг гаргах ёстой.
-Тэтгэвэр нэмэх тал дээр та ямар бодлого баримтлах вэ?
-2018 оны улсын төсвийг батлахдаа Засгийн газар нийгмийн даатгалын сангаас болоод халамжийн сангаас олгох тэтгэвэр тэтгэмжийг нэмэгдүүлэхэд шаардлагатай хөрөнгийн эх үүсвэрийг тусгасан. Нийгмийн даатгалын сангаас тэтгэвэр авч байгаа 381 мянга гаруй ахмадын 60 шахам хувь нь хамгийн бага тэтгэвэр авдаг. Нийтдээ тэтгэвэр нэмэхээр 117 тэрбум төгрөгийг төсөвт суулгасан. Энэ хөрөнгийг нийт тэтгэвэр авагчдадаа тооцоолох юм бол нэг хүний тэтгэвэр дунджаар найман хувиар нэмэгдэх юм. Ахмадуудын дийлэнх нь бага тэтгэвэр авч байгаа учраас нийтээр нь ижил тэгш нэмэх нь зөв шийдэл биш гэж харж байгаа. Учир нь бага тэтгэвэр авдаг хүмүүсийнх бага л нэмэгдэнэ. Харин ахиу тэтгэвэр авдаг хүмүүсийнх ахиу нэмэх талтай. Тиймээс Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын салбарыг хариуцсан сайдын хувьд тэтгэвэр тэтгэмжийг хоёрдугаар сарын 1-нээс нэмэх асуудлыг Засгийн газарт оруулахаар ажиллаж байна. Тэтгэврийг ижил хувиар биш, тэнцүү мөнгөн дүнгээр нэмье гэсэн байр суурьтай байгаа. Удахгүй энэ асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанд оруулна.
-Та саяхан Япон руу ажлын айлчлал хийгээд ирсэн. Тус улс руу дадлагажигч ажилтан гаргах асуудлаар ямар тохиролцоонд хүрэв?
-Засгийн газар хэд хэдэн орны Засгийн газартай хэлэлцээр байгуулж, монгол залуучуудыг тухайн орны өндөр технологи, техник, ур чадварыг эзэмшүүлэх зорилгоор ажиллах хүч болоод дадлагажигч гэсэн статустай зарим орнууд руу илгээж ажиллуулдаг. Одоогоор Солонгос, Чех улсуудтай ажиллах хүч илгээх Засгийн газар хоорондын хэлэлцээртэй ажиллаж байна. Япон руу дадлагажигч гэсэн статустайгаар залуучуудыг ажиллуулдаг. Саяхан миний бие Япон улсад ажлын айлчлал хийхдээ тус улсын Хөдөлмөр, эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын сайдтай уулзаж, хоёр орны хооронд дадлагажигч илгээх санамж бичигт гарын үсэг зураад ирсэн. Урьд нь Япон руу гурван жилийн хугацаатай дадлагажигч илгээдэг байсан. Харин энэ удаагийн айлчлалын үр дүнд тус улс руу дадлагажигчаар ажиллах монгол залуус таван жилийн хугацаатай ажиллах нөхцөл бүрдлээ. Японтой байгуулсан санамж бичгийн хүрээнд хэд хэдэн ажил хийх ёстой. Энэ хүрээнд япон улсад дадлагажигч илгээх зорилгоор тусгай зөвшөөрөл авсан аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад аттестачлал явуулж, хатуу шаардлага тавина.
-Ер нь жилдээ хичнээн дадлагажигч ажилтан илгээсэн юм бэ?
-2016 онд Япон улсад 50 мянган дадлагажигч илгээнэ гэж улс төр болгож зарлаж байсан. Ингээд тус улс руу дадлагажигч илгээх тусгай зөвшөөрлийг хяналт муутайгаар олон аж ахуй нэгжүүдэд өгсөн байна. Үнэндээ жилд Япон руу явж байгаа хүний тоо 30-аас дээш гарахгүй байгаа. Тэгсэн хэрнээ тус улс руу дадлагажигч илгээнэ гэсэн 70-аад аж ахуй нэгж улсын хэмжээнд байна. Тэдэнд тавих шаардлагыг чангатгана гэж дээр хэлсэн. Ялангуяа дадлагажигчаар явах залуусаас урьдчилгаа мөнгө, барьцаа авахыг хатуу хориглож байгаа. Ер нь Япон улсад техникийн ур чадвар эзэмшсэн дадлагажигч илгээхдээ мэргэжлийн боловсролын байгууллагыг түшиглэх ёстой. Дадлагажигчаар илгээх залууст мэргэжлийн ур чадвар эзэмшүүлдэг, дадлага олгодог байх, дээр нь япон хэлний сургалтад хамруулж, хэлний шаардлагыг хангуулдаг байх үйл ажиллагааг мэргэжлийн боловсрол сургалтын байгууллагуудыг түшиглэж, хяналттай явуулна гэсэн чиглэлтэй ажиллаж байгаа.
-Япон руу дадлагажигч ажилтан илгээхэд квот бий юу?
-Япон улсын Засгийн газар энэ жил тэдэн хүн авна гэсэн квот өгөхгүй. Миний хувьд энэ асуудлыг тавихад “Манай аж ахуйн нэгжүүд өөрсдөө хичнээн тооны дадлагажигч хэрэгтэй байгаа дээрээ тулгуурлаад хүн авна” гэсэн.
-Өмнөд Солонгост хөдөлмөр эрхэлж байгаа монголчуудын нийгмийн хамгааллын асуудлыг хоёр улсын Засгийн газрын хамтын ажиллагааны хүрээнд шийдэж чадсан. Тэгвэл бусад улс оронд ажиллаж амьдарч буй хүмүүсийнхээ нийгмийн байдалд хэрхэн анхаарч байна вэ?
-Гадаадад ажиллаж амьдарч байгаа иргэдийнхээ нийгмийн хамгааллыг сайжруулах зайлшгүй шаардлага байна. Манай залуус Солонгосд хөдөлмөр эрхэлж байхдаа тус улсад шимтгэл төлсөн жил нь Монгол Улсдаа ажиллаж, шимтгэл төлсөн жилд оруулан тооцогддог болсон. Солонгост төлсөн шимтгэлээ монголдоо ирсэн хойноо буцаан авах нөхцөл боломж бүрдсэн. Одоо бид Чех улстай мөн нийгмийн хамгааллын салбарт хамтран ажиллах гэрээнд гарын үсэг зурсан. Мөн энэ сарын сүүлчээр Польш улсад ажлын айлчлал хийхдээ тус улсын Засгийн газартай нийгмийн хамгааллын салбарт хамтран ажиллах хэлэлцээрт гарын үсэг зурна. Ингэснээр тус улсад ажиллаж, амьдарч байгаа 6700 орчим монгол залууст олон нөхцөл боломж нь бүрдэнэ.
-НҮБ-ын Хойд Солонгост тавьсан хоригтой холбоотойгоор тус улсын ажиллах хүчнийг гаргахаар болсон. Энэ суудлыг хоёр улсын харилцаанд нөлөөлөхгүй байхаар хэрхэн шийдвэрлэх ёстой вэ?
-НҮБ-ын хоригтой холбоотойгоор Хойд Солонгосын ажилтнуудад ажил олгогчдын тоог бууруулах чиглэл баримтлан ажиллаж байгаа. Ерөнхий тоо хэлэхэд өнгөрсөн жил Монголд ажиллаж байсан солонгос ажилчдын тоо он гарснаар 50-иад хувиар буурсан байна.Энэ нь хоёр орны дипломат харилцаанд саад тотгор болохгүй болов уу. Манай улс НҮБ-ын гишүүн орон. Тиймээс НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн шийдвэрийг зайлшгүй хэрэгжүүлэх шаардлагатай. Нөгөө талдаа уламжлалт дипломат харилцааг хадгалсан бодлого явуулах ёстой.
М.МӨНХЦЭЦЭГ
-
2018 оны 1 сарын 09
АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН:
01 дүгээр сарын 08-ны Даваа гарагт:
Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд.
01 дүгээр сарын 09-ний Мягмар гарагт:
Улс төрийн намын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны ажлын дэд хэсгийн хуралдаан 09.30 цагаас “В” танхимд.
01 дүгээр сарын 10-ны Лхагва гарагт:
Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны гишүүд Соёлын тухай хууль, Соёлын өвийг хамгаалах тухай хуулийн хэрэгжилтийг шалгах, соёл, урлагийн байгууллагын үйл ажиллагаатай газар дээр нь танилцан соёл, урлагийн салбарын хууль, тогтоомжийг боловсронгуй болгох, санал, дүгнэлт боловсруулах ажлын хүрээнд соёл, урлагийн салбарын төлөөлөлтэй уулзалт хийнэ. 10.00 цагаас Улсын Дуурь, Бүжгийн Эрдмийн театрт;
“Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай асуудал” сэдэвт Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хэлэлцүүлэг 14.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд;
Хөрөнгө оруулалтын банкны тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд.
ГУРАВ.БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:
01 дүгээр сарын 09-ний Мягмар гарагт:
1.Төрийн байгуулалт болон Хууль зүйн байнгын хороодын хамтарсан хуралдаан 14.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгчдийг цагаатгах, тэдэнд нөхөх олговор олгох тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Я.Санжмятав, Н.Энхболд, Д.Сарангэрэл нарын гишүүд 2017.12.12-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
Бусад.
2.Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Донорын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.12.27-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;
Эрүүл мэндийн тухай болон Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулиудад нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Дамба-Очир 2018.01.04-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/;
Нэмэгдлийн хэмжээ тогтоох тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2018.01.05-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/;
Бусад.
-
2018 оны 1 сарын 08
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд Ерөнхийлөгчийн цомын төлөөх чансаа өндөр, шигшмэл 128 бөхийн 2017 оны барилдаанд түрүүлсэн Увс аймгийн Тэс сумын харьяат, Үндэсний Батлан хамгаалахын их сургууль, ”Увс нуур” дэвжээний бөх, Монгол Улсын харцага Төрөөгийн Баасанхүүд өнөөдөр Ерөнхийлөгчийн нэрэмжит цомыг, Цом гардуулах тухай зарлигийн хамт дурсгаж, амжилт хүслээ.
Монголчууд үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жилийн ойд зориулсан Ерөнхийлөгчийн цомын төлөөх чансаа өндөр, шигшмэл 128 бөхийн барилдаан Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээсний 100 жилийн ойгоор 2011 онд анх зохион байгуулагдаж байсан юм.
-
2018 оны 1 сарын 08
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгад Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд О Сын Хо өнөөдөр Итгэмжлэх жуух бичгээ өргөн барив.
Итгэмжлэх жуух бичиг барьсны дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Элчин сайд О Сын Хог хүлээн авч уулзлаа.
Элчин сайд О Сын Хо уулзалтын үеэр “Эрхэмсэг ноён Ерөнхийлөгч намайг хүлээн авч, уулзаж байгаад баярлалаа. Юуны өмнө БНАСАУ-ын Хөдөлмөрийн намын дарга, БНАСАУ-ын Төрийн зөвлөлийн дарга, БНАСАУ-ын Ардын армийн дээд командлагч Ким Жон Уны Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ноён Х.Баттулга танд илгээж байгаа халуун мэндчилгээг уламжилж байна” гэлээ.
Мөн Элчин сайд О Сын Хо “БНАСАУ, Монгол Улсын хооронд димломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ой тохиож байна. Цаашид 70 жилийн уламжлалт, найрсаг харилцаагаа хөгжүүлэхэд манай улсын Засгийн газар их анхаарал хандуулж байгаа. Хоёр улсын димломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ой тохиох энэ жилд манай талаас төрөл бүрийн соёлын арга хэмжээг зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Хоёр талын хамтын ажиллагаа цаашид ч гэсэн үргэлжилнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Ноён Ерөнхийлөгч Х.Баттулга болон Засгийн газрын бодлого, удирдлагын дор Монгол Улс цэцэглэн хөгжинө гэдэгт итгэлтэй байна” гэлээ.
Харин Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Элчин сайд О Сын Ход хандан “Монгол Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайдаар томилогдон ажиллаж байгаад баяр хүргэе. Хоёр орны хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ой тохиож байгаа энэ үед Элчин сайдаар томилогдон ирж байгаа тань чухал үүрэг билээ. Тиймээс цаашид таны оролцоотойгоор хоёр орны найрсаг харилцаа улам бэхжинэ гэдэгт итгэлтэй байна” гэлээ.
Мөн “Хөдөө аж ахуйн салбар, спортын салбарт БНАСАУ-тай хамтран ажиллахдаа таатай байх болно. Таны Элчин сайдын ажилд амжилт хүсье” гэлээ.
-
2018 оны 1 сарын 08
Гавьяат эдийн засагч цолоор энгэрээ мялаагаад байгаа УИХ-ын гишүүн Я.Санжмятавын найр сүртэй чиг, нүнжигтэй чиг болсон талаар хаа сайгүй шуугиж байна. Эрхэм гишүүн найрандаа үе үеийн улстөрчдийг нам харгалзалгүй урьсан нь улс төрийн аль ч хүчинд нэр нүүр алдаггүй нэгэн болохоо цаагуураа харуулаад амжсан гэж хэлж болно. Энэхүү найрын хамгийн сонирхолтой зүйл нь юу байсан бэ гэвэл УИХ-ын дэд даргын залуухан, сайхан, үзэсгэлэнтэй эхнэр нь байсан гэнэ. Гэрлээд төдийлөн удаагүй байгаа болоод ч тэрүү ихэд дотно, халуухан байсан талаар уригдсан зочид нь ам дамжуулан өнөөдөр ч хуучилсаар байна.
Н. Тэргэл
-
2018 оны 1 сарын 08
МАХН-ын гишүүд, төлөөлөгчид өнөөдөр хэвлэлийн хурал хийлээ. Тэрбээр, ”МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг увайгүй үйлдэл гаргаж, өөрийн гар хөл болсон Б.Тулга, З.Баянсэлэнгэ, С.Ганбаатар, Э.Эрдэнэжамьяан нарын хүмүүсийг турхирч намын гишүүдийг хагаруулдуулж байна. Бид албан ёсоор Их хурлаа хийж, намын даргаар О.Баасанхүүг олонхийн саналаар томилсон. Гэтэл биднийг намын гишүүн мэтээр олон нийтэд зарлаж байгаа тэдний үйлдэл бухимдуулж байна” гэв.
Мөн МАХН-ын идэвхтэн гишүүд төлөөлөгчид намаа шинэчлэхийг зорьж байна. Энэ нам бол ганцхан Н.Энхбаярын буюу ганц хүний нам биш. Гудамжинд явж байгаа хүмүүст мөнгө өгч Төрийн ордонд оруулж, Их хурал хийсэн гэх эрүүл бус явуулга явуулж байгаа нь зүй бус юм. Орон нутгийн болоод дүүргийн, нийслэлийн намын гишүүд Н.Энхбаяр болон түүний нөхдийн шударга бус, арчаагүй үйлдэлд эгдүүцэж байна. Энэ үйлдлээ одоо зогсоох хэрэгтэй” хэмээн мэдэгдлээ.
