Өнгөрсөн долоо хоногт Оюутны зөвшилцөх хөдөлгөөн, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам, их дээд сургуулийн удирдлагууд сургалтын төлбөрийн асуудлаар зөвшилцөх уулзалт зохион байгуулсан билээ. Энэ талаар Ардчилсан оюутны холбооны дарга Н.Лхагвадоржоос тодрууллаа.
-Засгийн газартай зөвшилцөлд хүрч чадав уу?
-Сүүлийн үед ялангуяа жил бүрий наймдугаар сард оюутны сургалтын төлбөрийн нэмэгдэлтэй холбоотой бухимдал нийгэмд үүсдэг. Тухайлбал 2018-2019 оны хичээлийн жилд сургалтын төлбөрийн нэмэгдэл огцом өссөнтэй холбогдуулаад оюутны байгууллагуудын зүгээс Их дээд сургуулийн удирдлагууд, холбогдох агентлагуудад шаардлагыг хүргүүлсэн. Өнгөрсөн долоо хоногийн дөрөв дэхь өдөр Төрийн ордонд БСШУС-ын яамны дээд боловсролын салбар хариуцсан холбогдох газрын удирдлагууд мөн нийт Их дээд сургуулиудын захирлууд, оюутны байгууллагын тэргүүнүүдийн бүрэлдэхүүнтэй нээлттэй гурван талын хамтарсан 200 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй хурал боллоо. Энэхүү хурлаар оюутны байгууллагуудаас шаардаад байсан найман шаардлагыг агуулгын хувьд багцлаад дөрвөн үндсэн шаардлагыг боловсролын яам, Их дээд сургуулиуд хүлээж авлаа. Нэг ёсондоо оюутнуудын хүссэн шаардлага биелэлээ оллоо гэж хэлж болно.
-Дөрвөн үндсэн шаардлагынхаа талаар ярьвал?
- Сургалтын төлбөрт өөрчлөлт оруулах гэж байгаа бол хичээл эхлэхээс өмнө оюутан залуучуудтай тухайн сургууль болгон зөвшилцөх заавал хийдэг байя аа гэдэг дээр харилцан ойлголцсон байгаа. Энэ хичээлийн жилд сургууль болгон дор бүрнээ сургалтын төлбөрийн өөрчлөлттэй холбоотой уулзалтыг хийгээд хэрвээ сургалтын төлбөртэй нэмэгдэх шаардлага байхгүй гэж оюутнуудын масс үзвэл, сургалтын төлбөрийг бууруулахаар боллоо. Мөн Их дээд сургууль болгон хамгийн гол нь сургалтын төлбөрийг дан ганц боловсролын яам болон захирлууд шийддэггүй юм байна гэдэг холбогдох мэргэжилтнүүдэд хэллээ. Иймээс сургалтын төлбөрийг нэмж байгаа сургуулиудын удирдах зөвлөл, оюутны квотыг нэмэх саналыг Их дээд сургуулиуд хүлээж авлаа. Гуравт, сургалтын төлбөр ер хаашаа зарцуулагддаг юм бэ. Багшийн чадвар, чадамж, оюутны хөгжлийн асуудал, сургалтын орчны асуудалд хэрхэн зарцуулагдаж байгаа вэ гэдгийг мэдэхийн тулд гурван талт харилцан гэрээг байгуулах саналыг Их дээд сургуулиуд дэмжлээ.
-Боловсролын яам хөндлөнгөөс хэрхэн дэмжлэг үзүүлж байгаа вэ?
- Бүх Их дээд сургуулиудыг сургалтын төлбөрийн зарцуулалттай холбоотой асуудал дээр заавал оюутнуудтайгаа уулзалт хий гэсэн албан тоотыг сургууль болгонд явуулсан. Өнөөдрөөс эхлээд Монголын нийт Их дээд сургуулиуд оюутнуудтайгаа зөвшилцөж эхлэх ажлууд эхлээд явж байна.
-Хувийн хэвшлийн сургуулиуд байгаа юу?
- Хөдөө аж ахуйн их сургууль, Гинжлэх ухаан технологийн их сургууль, Монгол Улсын их сургууль , Монгол Улсын боловсролын их сургууль, Хууль сахиулахын их сургууль, Батлан хамгаалахын их сургууль зэрэг улсын бүх Их дээд сургуулиуд оролцсон. Мөн үүн дээр нэмэгдээд хувийн хэвшлийн сургуулиуд ч гэсэн зөндөө оролцсон байгаа. Ер нь бол түүхэндээ оюутны байгууллагын төлөөллүүд, Их дээд сургуулийн захирлууд, боловсролын яамны холбогдох удирдлагуудын гурвалсан уулзалт ховор болж байсан юм байна лээ. Сая бол нэлээд хатуухан үгээр хоорондоо дайралцсан боловч эцсийн дүндээ зөвшилцөх уулзалт маань амжилттай боллоо.
-Сургалтын төлбөрөө төлөөгүй, хийж амжихгүйгээс болж хичээлдээ суух боломжгүй болдог оюутнуудын талаар зөвшилцөв үү?
-Сургууль болгонд үгдсэн найман шаардлага явж байгаа. Найман шаардлагын хамгийн гол яригдаж байгаа асуудал бол энэ юм. Сургалтын төлбөрөө өр гэрийн боломжгүйгээс шалтгаалаад 100 хувь төлж чадахгүй оюутан яах вэ. Сургалтын төлбөрийг сургууль болгон хувааж төлөх боломжтой болсон байгаа. Тэгэхээр сургалтын төлбөрийн урьдчилгаагаа хийгээгүй, сурч чадахгүй байгаа, хөөгддөг зэрэг асуудлууд эцэс болсон. БСШУС-ын сайдын үүргээр сургалтын төлбөр төлөөгүй ч байсан тухай сургуулийн оюутныг хичээлд нь суулгах чиглэлийг өгсөн. Мөн бас бид энэ шаардлага ёсоор Их дээд сургуулийн оюутнуудыг төлбөрийн асуудлаас болж хичээлд суулгадаггүй тогтолцоог эцэс болгох зөвшилцөлд хүрлээ.
-Оюутнууд маань ихэнх нь сургалтын төлбөрөө төлчихсөн байгаа. Хэрвээ төлбөрийг нь буурууллаа гэхэд зөрүүг нь буцааж өгөх үү?
-Ялангуяа төлбөрөө их хэмжээгээр нэмчихсэн сургуулиуд байгаа. Дээд тал нь 50 хувь хүртэл нэмсэн байна. Ер нь дунджаар 10-20 хувиар нэмсэн байна. Хэрвээ оюутан залуучууд, төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэрээр сургалтын төлбөр үндэслэлгүй нэмэгдсэн байна үүнийгээ буцаая аа гэдэгт хүрэхээр бол сургалтын төлбөрийн зөрүүг буцаан олгоно гэсэн санал дээр талууд нэгдлээ.
-Та өмнөх хэвлэлийн бага хурал дээр Хүмүүнлэгийн ухааны их сургуулийг цохож байсан. Тэс сургуулиас саяын зөвшилцөх уулзалтад оролцсон уу?
- Хүмүүнлэгийн ухааны их сургуулийн удирдлагууд болон оюутны байгууллагаас албан ёсоор оролцсонгүй. Оюутны хөгжлийн асуудлыг Хүмүүнлэгийн ухааны их сургууль тэргүүтэй хэсэг сургуулиуд үл тоож байгаа. Ийм сургуулиудад бид дараа дараагийн асуулга, шаардлагуудыг хүргүүлсээр байх болно.
Л.Сайнбаяр
Сэтгэгдэл (3)