НАСА-гийн эрдэмтэд хиймэл дагуулийн тусламжтайгаар Өвөрмонголын газар нутаг дахь нэгэн нууц обьектийн талбай улам томорсоор байгааг илрүүлснийг 24tsag.mn уламжилж байна. Энэ “нууц обьект” гэдэг нь Монголын хилээс 100 хүрэхгүй км зайд байдаг Баян овоо гэх газрын ховор элементийн уурхай аж. НАСА-гийн Терра нэртэй хиймэл дагуул энэ уурхай 2001, 2006 онд байсан хэмжээнээсээ багагүй томорсон байгаа зургийг авчээ. Лантана, цери, иттерби зэрэг 17 төрлийн газрын ховор элемент олборлодог энэ уурхай дэлхийн газрын ховор элементийн зах зээлийн 90 гаруй хувийг дангаараа хангадаг аж. Хятадын эдийн засгийн шинэчлэгч гэгддэг Дян Сяопин 20 жилийн өмнө Өвөрмонголын хөрсөн доор олон мянган жил нуугдсан газрын ховор элеметийн үнэ цэнийг бахдан “Ойрхи Дорнод газрын тостой бол Өвөрмонгол ховор элементтэй” гэж хэлж байжээ. Энэ ордоос 2001 онд 81 мянган тонн ховор элемент олборлож байсан бол 2006 онд 139 мянган тонн болж өссөн тухай daily mail.co.uk  сайтад мэдээлжээ.

   Ноцтой нь Монголын хилд тун ойрхон энэ уурхайгаас их хэмжээний хорт хаягдал ялгардаг байна. Дорноговь аймгийн Ханги Мандал боомтоос 100 км хүрэхгүй газарт байдаг Баян овоо уурхайн олборлосон газрын ховор элементийн тонн бүрээс бага гэж хэлж боломгүй хортой хаягдал гарч байгаа нь байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлж байгаа талаар newsru.com сайт анхааруулан дурдсан байна.

   Chinese Society of Rare Earth байгууллагын шинжээчдийн судалснаар Баян уурхайн олборлосон ховор элементийн тонн дутмаас тоосонцор, хүхрийн хүчил гэх зэрэг 9600-12,000 куб метр хорт хаягдал гарч байгаа аж. Мөн 75 куб метр бохирдсон ус хаягдал болж үлдэж, нэг тонн орчим цацараг идэвхит хог хаягдал  гардаг байна.
     Баян овоо уурхайгаас 160 км-ын зайд байдаг Бауган гэдэг төмрийн хүдэр боловсруулах үйлдвэр байдаг. Энэ үйлдвэр мөн л төмрийн хүдрийг боловсруулсны дараа шингэн хаягдал, хоёрдогч түүхий эдийн хаягдал ялагруулдаг аж. “Синхуа” агентлагийн уламжилснаар энд хорт хаягдал хадгалах далан байдаг бөгөөд дотор нь одоогоор 170 сая тонн үйлдвэрийн шингэн хаягдал нөөцлөгджээ. Эдгээр нь байгаль орчинд нэн хортой бөгөөд цаашид хөрсөөр дамжин Монголын газар нутагт нөлөөлж болохыг үгүйсгэх аргагүй байгаа аж.