Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийг өчигдөр Дээд шүүх хэлэлцэж, хэргийг эцэслэн дэнслэв.

Шинэчлэлийн Засгийн газраас хэрэгжүүлсэн “Нүүрс” хөтөлбөрөөс их хэмжээний мөнгө хувьдаа завшиж шамшигдуулсан гэх хэрэгт буруутгагдаад буй Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийг өчигдөр Дээд шүүх хэлэлцэж, эцсийн шийдвэрээ гаргасан.

Таван цаг орчим завсарлаж, хэлэлцсэн шүүгчид Анхан болон давж заалдах шатны шүүхээс Л.Гансүхэд оноосон 4.6 жилийн ялыг 3.6 жил болгон бууруулж, жирийн дэглэмтэй хорих ангид ял эдлүүлэх шийдвэрийг гаргасан. Харин Б.Мөнгөнтуяад холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, цагаатгав. Түүнчлэн шүүгдэгч нарт ногдуулсан 2.5 тэрбум төгрөгийн хохирлыг 1.1 тэрбум төгрөг болгон бууруулж, Л.Гансүх, Н.Даваахүү нарыг хувь тэнцүүлэн төлүүлж "Багануур" ХК-д олгохоор шийдвэрлэсэн юм.

Дээд шүүхээс гаргасан энэхүү шийдвэрт шүүх хуралд оролцогсод сэтгэл хангалуун бус байгаагаа илэрхийлж, “Монгол Улсад шударга шүүх байхгүй болжээ, улс төрийн зорилгоор хэнийг, яаж ч яллаж болдог юм байна. Уг нь Дээд шүүхийг өмнөх шатны шүүхүүдийн гаргасан алдааг засч, хуульд нийцүүлсэн зөв шийдвэр гаргана байх хэмээн бодож байсан ч талаар боллоо” хэмээн бухимдаж байв. Хяналтын шатны шүүх хуралд УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг, Дархан-Уул аймгийн иргэд оролцсон юм.

Харин ийнхүү хяналтын шатны шүүх эцсийн шийдвэрээ гаргасны дараа Л.Гансүхийн өмгөөлөгч  Ц.Баасандорж сэтгүүлч нарын сонирхосон асуултад хариулт өгсөн.

-Дээд шүүхийн шийдвэр гарлаа. Та энэ шийдвэрт ямар байр сууринаас хандаж байна вэ?

-Монгол Улсад буруу практик жишиг тогтож байна. Дээд шүүхийн шийдвэрт би сэтгэл дундуур байгаа. Хүчин төгөлдөр гэрээний үнийн дүнгийн зөрүүгээр иргэний эрх зүйн харилцаанд оролцогчдыг яллалаа.

-Та энэ хэргийг улс төрийн захиалгатай гэж үзэж байсан. Энэ талаар?

-Энэ бол анхнаасаа улс төрийн захиалгатай байсан. Улс төрийн захиалгыг шүүх биелүүллээ гэж үзэж байна. Л.Гансүх гэдэг хүн хувьдаа нэг ч төгрөг аваагүй, гэмт хэрэг үйлдээгүй. Зөвхөн “Нүүрс” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснийхээ төлөө яллууллаа. Хоёр хуулийн этгээд гэрээний үнээ тохиролцсон байхад хөндлөнгөөс нөлөөлж хүн ялладаг жишгийг шүүх тогтоолоо. Гомдолтой байна.

-Та бүхэн Ерөнхий шүүгчид гомдол гаргах уу?

-Ер нь бол Ерөнхий шүүгчид гомдол гаргана. Ерөнхий шүүгч гомдлыг үндэстэй гэж үзвэл Улсын Дээд шүүхийн нийт шүүгчдийн хуралдаанаар хэлэлцүүлнэ. Тэгэхээр 30 хоногийн дотор гомдол гаргах боломж байгаа.

-Л.Гансүхийн Дээд шүүхэд гаргасан хүсэлтийг шүүгч нар хүлээж аваагүй?

-Л.Гансүх шүүх хуралдаанд биечлэн оролцох хүсэлт гаргасан. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 36 дугаар зүйлд заасны дагуу шүүгдэгч, ялтан хүн шүүх хуралдаанд биечлэн оролцох эрхтэй байдаг. Гэтэл Дээд шүүх биеэр оролцуулаагүй. Хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд шүүх хурлыг шууд дамжуулах хүсэлт гаргасан ч татгалзсан. Өөрөөр хэлбэл, нээлттэй ил тод шүүх өнөөдөр алдагдлаа.

-Өмгөөлөгч нар өнөөдрийн /өчигдөр/ шүүх хуралд эрхээ бүрэн эдлэж чадав уу. Хяналтын шатны шүүхэд гаргасан гомдлоо хангалттай тайлбарлав уу?

-Эрүүгийн байцаан шийтгэх хууль өөрөө өмгөөлөгчийн эрхийг боомилсон утга агуулга бүхий байдаг. Өмгөөлөгч гаргасан гомдлоо өөрсдөө танилцуулж яриагүй. Зөвхөн нэг нэг удаа санал хэлсэн. Гомдлоо ярихгүй, үйл явдлаа ярихгүй гэсэн. Ийм төвшинд шүүх хурал болж өнгөрлөө. Хуульч өмгөөлөгч хүн гомдлоо бүрэн илэрхийлж ярих, проектор ашиглан танилцуулга хийх боломжгүй шүүх хурал боллоо. Энэ хэрэг хэзээ нэгэн цагт цагаадна. Тэр үе хүртэл нь явна гэж үзэж байна.

Дээд шүүхийн шийдвэр гарсны дараа Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг өөрийн цахим хуудаснаа "Дээд шүүхээс сая гарч ирлээ.

Шинэчлэлийн Засгийн газар ард түмнээ хоёр жил хямд нүүрсээр хангасны төлөө Л.Гансүхэд маань шоронд 3.6 жил суух ял өглөө.

Намайг Ерөнхий сайдаас огцруулах гэж зохиосон улс төрийн захиалгат хэргээ үргэлжлүүлсээр байгаад "Ичсэн хүн хүн ална" гэдэг боллоо" хэмээн мэдээлж, дүрс бичлэгээ оруулсан юм.  

Л.Гансүх нарт холбогдох хэргийн Анхан шатны шүүх хурал Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн шүүхэд бүтэн тав хоног үргэлжилсний эцэст 2015 оны 9 дүгээр сарын 21-ны өдөр шийдвэрээ гаргасан билээ. Шүүх бүрэлдэхүүн тухайн өдрийн 21.45 цагаас шийдвэрээ гаргаж, Шүүх хурлын даргалагч, шүүгч Х.Идэр уншиж, танилцуулсан юм.

Шүүхээс Л.Гансүхэд 4,6 жилийн хорих ял оноож, төрийн албанд ажиллах эрхийг нь дөрвөн жилээр хассан. Л.Гансүхийн ялыг жирийн дэглэмтэй хорих ангид эдлүүлэхээр зааж, цагдан хоригдсон хоногийг оноосон ялаас хасахаар болсон юм. Харин шүүгдэгч Н.Даваахүү, Б.Мөнгөнтуяа нарыг тус бүр 19 сая 200 мянган төгрөгөөр торгохоор шийдвэрлэсэн билээ.

Тодруулбал, “Эм Жи Эл Эс Би” компанийн ажилтнууд болох Н.Даваахүү, Б.Мөнгөнтуяа нарын  тодорхой албан тушаал эрхлэх үйл ажиллагааг хоёр жилээр хасч, хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 100 дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх мөнгөн торгууль ногдуулж, ингэхдээ цагдан хоригдсон хугацааг өдрөөр тооцож, торгох ялаас хасахаар шийдвэрлэжээ. Түүнчлэн Анхан шатны шүүхээс ял шийтгүүлсэн дээрх гурван иргэнээс нийт 2 тэрбум 539 сая 730 мянга 860 төгрөгийг хувь тэнцүүлэн гаргуулж, “Багануур” ТӨХК-д олгох шийдвэрийг Шүүх бүрэлдэхүүн гаргасан.

Дашрамд өгүүлэхэд Анхан шатны шүүх хуралд оролцсон шинжээч, аудитор нар өөрийн хийсэн дүгнэлт, шинжилгээг тайлбарлаж чадахгүй байсан нь тухайн үед олны шүүмжлэлийг хүртэж байсан билээ. Мөн шүүх хурлын үеэр хохирогч болох "Багануур" ХК-ийн захирал н.Отгонбаяр нарын хүмүүс өмгөөлөгч нарын асуултад хариулах үеэрээ "Багануур" ХК хохироогүй, харин ч "Нүүрс" хөтөлбөр хэрэгжих үед бусдад хууль бусаар алдаад байсан талбайгаа эргүүлэн авч ажилчиддаа 5 сарын цалинтай тэмнцэх хэмжээний мөнгөн урамшууллыг түүхэндээ анх удаа олгож байсан гэдгийг хэлсэн нь мөн л асуудлыг хурцатгаж, олны анхаарлыг татах болсон юм.

Ямартай энэ бүхний дараа Анхан шатны шүүх дээрх шийдвэрийг гаргасан билээ. 

Л.Гансүх нарын хэргийн давж заалдах шатны хурал 2015 оны 12 дугаар сарын 21-ны өдөр болсон юм. Өглөө 09.00 цагт эхэлсэн шүүх  хурлын хариу оройн 19 цагийн орчим гарсан. Шийдвэрээр Л.Гансүхэд анхан шатны шүүхээс өгсөн 4.6 жилийн ялыг хэвээр үлдээхээр болов.

Харин Монголын шүүхийн түүхэнд гарч байгаагүй зүйл болсон юм. Тодруулбал, Давж заалдах шатны шүүгч н.Мягмаржав "Энэ хэргийг гэмт хэргийн шинжтэй биш" гэж үзэж буйгаа илэрхийлэн тусгай санал гаргасан нь мөн л олны анхаарлыг татаж, цахим ертөнцөд газар авсан үйл явдал болсон. Гэвч Л.Гансүх, Н.Даваахүү, Б.Мөнгөнтуяа нарын гурван иргэнд нийт 2 тэрбум 539 сая 730 мянга 860 төгрөгийг хувь тэнцүүлэн гаргуулах шийдвэрийг ч хэвээр үлдээсэн билээ.

Дашрамд дуулгахад, шүүх хуралд шүүгдэгчийн өмгөөлөгчөөр Ц.Цэрэнжээ, Ц.Баасандорж, Л.Цэндсүрэн, Ч.Шаравнямбуу, Д.Энхбаяр нар оролцсон бол улсын яллагчаар Б.Батжаргал, Ш.Баярбилэг нар оролцсон юм. Мөн шүүх хуралд хөндлөнгийн ажиглагчаар УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг, С.Ганбаатар болон шүүгдэгчийн ар гэрийнхэн оролцсон.

Ийнхүү олны анхаарлыг татаж, нийгэмд хүлээлт үүсгээд байсан Л.Гансүх нарын хэрэг гурван шатны шүүх хурлын нүүр үзэж, эцэст нь "Нүүрс" хөтөлбөр хэрэгжээгүй болж, Л.Гансүх 3.6 жилийн хорих ял, Н.Даваахүү мөнгөн торгуулийн ял хүртэв. Харин 200 гаруй хоног хоригдож бие сэтгэлээрээ хохирсон Б.Мөнгөнтуяагийн хэрэг хэрэгсэхгүй болж цагаатав. 

24tsag.mn    Б.Энхжин