Хан-Уул дүүргийн ИТХ-ын сонгуулийн 15 дугаар тойрогт Ардчилсан намаас нэр дэвшигч Энхбаярын ГАНТУЛГАТАЙ ярилцлаа.
-Нийтлэлч Баабарын хэлсэн үг байна л даа. Улс төрд орж байгаа залуусыг гурав ангилж болох тухай. Эхнийх нь хэн нэгэн нөлөөтэй улстөрчийг дагаж, нэг ёсондоо цүнх барьж явсаар гарч ирэх. Хоёр дахь нь нэгэнт бий болгочихсон алдар хүндээ ашиглан улс төр рүү орох. Харин гурав дахь нь өөрийн хүсэл сонирхол, хуримтлуулсан туршлага, мэдлэг чадвараараа улс төрд орж ирэх гэж. Та аль ангилалд нь хамаарах вэ?
-Миний хувьд өөрийгөө шууд тэр ангиллынх, энэ ангилалд нь хамаарна гэж хэлэх нь зохисгүй байх. Хүмүүс өөр өөрсдийнхөөрөө дүгнэнэ биз ээ. Гэхдээ баттай хэлж чадах зүйл бол би хэн нэгэн нөлөө бүхий улстөрчийг дагаж энэ замыг сонгоогүй ээ. Бас хоёр дахь ангилалд нь багтах боломж ч алга. Би дуучин биш, бас сайн тамирчин ч биш. Харин энгийн л нэг залуу. Эхнэр хоёр хүүтэйгээ өөрийн босгож яваа амьдралаар амьдарч байгаа хүн. Надад эзэмшсэн сайхан мэргэжил, эцэг эх, эмээ өвөөгийн минь өвлүүлж өгсөн хүмүүжил л байна.
-Тэгвэл та яагаад ИТХ-ын сонгуульд нэрээ дэвшүүлье гэж бодсон юм бэ?
-Шуудхан хариулахад сайхан амьдралын төлөө. Гэхдээ ганцаараа бус нийтээрээ сайхан амьдрахын тулд би Хан-Уул дүүргийн ИТХ-ын сонгуульд нэрээ дэвшүүлж байгаа. Манай гэр Хан-Уул дүүрэгт байдаг. 15 дугаар хороогоо маш сайн мэднэ. Эхлээд нэг байж байгаад хоёр хуваагдсан, харьцангуй шинэ хороолол. Гэхдээ л хуримтлагдсан асуудал, шийдлээ хүлээсэн зүйлс байсаар байна. Энэ бүхний хажуугаар чимээгүй алхаад өнгөрч болох ч залуу хүний хувьд өөрийн чадах бүхнээ зориулаад үзье гэж шийдсэн. Үгээ хэлж, сэтгэл зовоосон асуудлуудыг багасгаж, болдогсон бол санаа зовохгүй нийтээрээ сайхан амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлэхийг хүсдэг. Ийм ч учраас би Ардчилсан намаас Хан-Уул дүүргийн 15 дугаар хороонд нэрээ дэвшүүлж байгаа.
-Та 15 дугаар хороонд хамгийн түрүүнд шийдэх ёстой ямар асуудал байна гэж үздэг вэ?
-Би энэ хорооны унаган хүүхэд. Өсч торнисон, одоо ч амьдарч байгаа газраа нэр дэвшиж байгаа болохоор шийдэл хүлээсэн асуудлуудыг нэг бүрчлэн мэднэ гэхгүй ч хэнээс ч илүү гадарлана. 15 бол хэдхэн жилийн өмнө байгуулагдсан шинэ хороо. Гэр хорооллын асуудал үндсэндээ байхгүй, байшин хороолол. Тэр утгаараа шинэ хотын, магадгүй Монголд урд өмнө нь тэр бүр дуулдаж байгаагүй бэрхшээл бий болж байна. Манай хорооны нэг хэсгийнхэнд автомашин, галт тэрэгний дуу чимээ, Энхтайваны гүүр орчмын замын хөдөлгөөн бэрхшээл болдог. Мөн хүүхэд тоглох, хөгшид нарлах талбай хэтэрхий багатай. Машинтай төдийгүй явган хүн явах зам, борооны ус зайлуулах систем, хүүхдийн сургууль цэцэрлэгийн хүрэлцээ, автомашины хөдөлгөөний зохицуулалт нэн тэргүүнд үгүйлэгдэж байна. Энэ бол оршин суугчдын буруу бус, 2000 оны хавьцаагаас эхэлсэн хот төлөвлөлт, менежментийн алдаа юм даа.
-Энэ алдааг тэгээд засах боломж байна уу. Дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгч байтугай НИТХ-ын төлөөлөгч ч шийдвэрлэхэд бэрхтэй асуудлуудыг та нэрлэлээ
-Юмыг өргөс авсан мэт засах амаргүй л байх. Гэхдээ сэтгэл байвал болохгүй юм гэж байхгүй гэж би боддог. Хот төлөвлөлтийг орчин үедээ нийцүүлэн шинэчлэх чадварлаг баг гараад ирвэл ямар ч асуудлыг шийдвэрлэж болмоор санагддаг. Тэр тусмаа мэдээллийн технологи хөгжсөн өнөө үед хот төлөвлөлтийг олон улсын туршлагад тулгуурлан шинээр хийх бололцоо бүрэн бий. Би өөрөө компьютер, программ хангамж, мэдээллийн технологийн мэргэжилтэй хүн. Энэ чиглэлээр “Хаан” банк, “МСS” группт ажиллаж байна. Тэгэхээр арав гаруй жил ажилласан туршлагадаа тулгуурлан өөрчилье, шинэчилье гэсэн олон санаа надад байна. Хийх ажлын жагсаалтаа сэтгэлдээ зураад, заримыг нь цаасан дээр буулгаад л явж байна даа.
-Тухайлбал?
-IT гэдэг ерөөсөө л нээлттэй системчлэгдсэн удирдлага шүү дээ. Хэн байх нь чухал биш. Бүх зүйлийг системчилчихвэл хөгжилд илүү ойр болгодог. Нэг үгээр хэлбэл, хөгжихөд хувь нэмрээ үзүүлдэг. Өнөөдөр интернэт хүн бүрийн өдөр тутмын хэрэглээ болчихож. Тэгэхээр төрийн хүнд суртлыг багасгаж, ухаалаг систем, мэдээллийн технологийг ашиглан иргэдэд хэрэгцээт мэдээллийг нь ойртуулж өгч болохоор байгаа юм. Яагаад заавал хорооны Засаг даргын тодорхойлолт авах гэж өөрийн биеэр очих шаардлагатай гэж. Ухаалаг системийг ашиглаад цахим үйлчилгээг үзүүлж болно шүү дээ. Тэгвэл цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгө хэмнэж болно. Ийм боломж бололцоо нь хангалттай байна. Цахим болгох тусмаа хүмүүсийн ачааллыг бууруулна гэсэн үг. ТҮЦ машинаас тодорхойлолт авах гэж мөн л нэг байшин руу очдог. ТҮЦ машинаас тодорхойлолтоо авчихдаг хэрнээ заавал хорооны Засаг даргаар гарын үсэг зуруулж, тамга даруулж баталгаажуулах хэрэг гардаг. Энэ ажлыг ч гэсэн хөнгөвчилж болно. Энэ мэтээр мэргэжлийнхээ дагуу хийж хэрэгжүүлье гэсэн олон санаа бий. Мөн залуусынхаа дунд хотын соёлыг төлөвшүүлэх, тэдний боловсролд анхаарал хандуулахад чадах бүхнээ дайчлан ажилламаар байна.
-Нэр дэвшиж байгаа, өрсөлдөж буй хүн бүр л сонгуулийн өмнө олон сайхан амлалт өгдөг. Гэхдээ амьдрал дээр тэр нь хэрэгжих магадлал сайнгүй байдаг ш дээ. Өнгөрсөн зун болсон УИХ, НИТХ-ын сонгуульд өгсөн амлалтаасаа эрх баригч МАН-ынхан буцаад л эхэллээ. Тэгвэл танд амласнаасаа, хэлсэнээсээ буцахгүй байх баталгаа байна уу?
-Мэдээж би Ардчилсан намаас нэр дэвшиж байгаа учраас намынхаа сонгуульд дэвшүүлсэн мөрийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхийн төлөө тууштай ажиллана. Улс төр талаасаа өгөх хариулт бол ярьсныхаа эсрэг хэзээ ч явахгүй ээ. Дээр нь би аав ээж, эмээ өвөөгөөрөө бахархаж явдаг хүн. Өөрийгөө их азтай гэж боддог. Монгол Улсын Ардын жүжигчин Г.Түмэндэмбэрэл миний эмээ. Би эмээгийн амины зээ нь байлаа. Нэр дэвшиж байгаа 15 дугаар хороонд миний эмээтэй төрөл садан, Увс нутгийнх нь маш олон хүн байдаг юм. Бас өвөө минь Шинжлэх ухаан техникийн хорооны дарга М.Даш гэж хүн байсан. Нөгөө өвөө маань насаараа Багшийн дээдэд багшилсан Б.Онхоон гэж хүн байгаа. Олон хүнд амьдрал хайрласан Дэжидсүрэн эмээ минь ч бидэнтэй цуг байдаг. Нэг ёсондоо ийм мундаг хүмүүсийн үргэлжлэл нь би. Тэднийхээ нэр төрийг сэвтээхгүй өндөрт өргөж явахыг хичээдэг. Тэгэхээр “Г.Түмэндэмбэрийн зээ, М.Дашийн ач гэж худлаа ярьсан залуу байна лээ” гэж хэлүүлэхийг би хэзээ ч хүсэхгүй ээ.
Г.АНАР