Өнөө, маргаашаа аргацаах төдийгөөр төрт улс, түмэн олонтойгоо амьдарч, оршин тогтнож байна. Бодлогогүй засаглалын довоо шарлуулах түшмэлүүдийн үг, үйлдэл ийм л зүйлд хүргэлээ. Эцэг өвгөдөөс өвлөгдөн ирсэн арвин баялагтай газар нутагт гурван сая хоёр зуун мянган монголчууд тарчигхан амь зууж, маргааш жаргал ирнэ хэмээн горьдон байна. Гэвч ирээдүй гэрэлтэх нь битгий хэл, төсөөлөгдөхгүй явааг иргэд дуулгасаар. Хөгжил хүрэх эмгэнэлт драм төгсөх болоогүй хэрэг үү. Юугаараа яаж хөгжөөд байгаа нь ч ойлгомжгүй болж хувирлаа. Монгол Улсын нийт өр 24 орчим тэрбум ам.доллар бий. Үүнээс Засгийн газрын өр 23,8 их наяд төгрөг байгаа гэсэн дүн мэдээг оны дараахан өгч байсан санагдана. Харин өдгөө 26 давчихсан, ухрах замгүйгээр урагшлан давшиж яваа дүн мэдээ байна.
Өр, зээлээ нэмэх ганц шалтгаан нь төсвийн цоорхойгоо нөхөх, хөгжил өөд хурдтайгаар тэмүүлэх зорилготой хэмээн тайлбарлах нь бий. Гэвч хөгжихгүй байсаар л. Ерөнхийдөө шаварт суусан машинтай зүйрлэж болно. Хөгжих машиныг шавраас татан гаргахын тулд цаашдаа дээрх өр байнга өсөх нь тодорхой. “Гуйлгачин” Засгийн газрын тэргүүн У.Хүрэлсүх саяхан БНХАУ-д айлчлахдаа дахин өр тавьчихлаа. Цоглог байгаа юм шүү. Айлчлаад л гуйгаад мөнгө зээлчихнэ. Одоогийн байгаа өр ДНБ-ий зуу орчим хувь давчихсан эрчээ авчихсан давхиж байгаа тоон үзүүлэлт гарчээ. Өр тавих асуудлыг хазаарлаж, уургалан тогтооход нэгэнт бэрх болчихсон цаг аж.
Засаглал барьсан нам нь өр тавьж, сөрөг хүчин муулдаг нь жам ёсны зүйл болчихсон. Өнгөрсөн парламентын үед “Өрийг өрөөр дарах нь архиар шараа тайлахтай адил” гэсэн дүгнэлтийг өнөөгийн засаглагч МАН-ынхан ярьж байсан билээ. Тэгвэл өнөөдөр өр тавих ажиллагааг тэд эрчимжүүлж, өмнөх ярьснаа мартан, гадаадын зээл тусламжийн төлөө амиа тавих мэт зүтгэж байгаа нь нууц биш. Магадгүй өмнөх үед нэлээд хэмжээгээр балгачихсан байсан биз. Тиймээс өдгөө шараа тайлахаар зүтгэж буй нь ойлгомжтой. Согтуухан байхдаа архиар шар тайлах нь буруу гэчихсэн ч өнөөдөр түүнийгээ санахгүй сууцгаана. Үнэндээ тасарчихсан байжээ гэх юм болов уу. Ямартай ч одоогоор хариу хэлсэн зүйл алга. Шараа тайлж л сууна. Ер нь, яасан ч удаан үргэлжлэх юм гэсэн зүйл ч хэлэх байна. Өрийг өөрөөр нухчин дарах буюу тэдний хэлснээр шар тайлалтын балаг хэзээ нэгэн цагт мэдрэгдэх нь гарцаагүй. У.Хүрэлсүх ноён үүнийг тооцож байгаа болов уу. Өр тавьж өвчнөө анагааж бололгүй яах вэ. Харин эргүүлээд яаж төлөх нь чухал. Гэтэл энэ засаглалд тийм тооцоо лав алга. Нэг хэсэг урдахаараа хойдохоо нөхөж явсан бол одоо хаагуураа юугаа халхалж, хожим яаж амь зогоох нь ч мэдэгдэхээ болилоо.
Бодвол мэргэн түшмэлүүд нэг зүйл сэтгэсэн биз. Төрийн нууцын зэрэглэлтэй болохоор түмэн олонд дуулгахгүй байгаа. Үгүй бол өрнөөс ингэж гарна гээд шууд хэлчих байсан, тийм үү Ерөнхий сайдаа.
Баялаг дэрлэсэн гуйлгачид буюу хүний эрдэнэсийг хөрсөндөө хадгалагчид
Монголчуудыг алтан дээр суусан гуйлгачид хэмээн хэлэх нь бий. Энэ нь ч үнэн. Баялгаараа дэлхийд данслагдаж, гадныхны шүлсийг гоожуулж, нүдийг бүлтийлгэдэг ч бид эрдэнэсийнхээ эзэд нь биш. Харин ч хүний юмыг хадгалж байснаа эргүүлэн өгч буй мэт. Тиймдээ ч өнөөдөр хэн нэгнээс гуйлгачилж, хөрөнгө мөнгө зээлээч хэмээн алга тосч, амьжиргаагаа залгуулах жишээтэй. дайн дажингүй хэрнээ гаднаас гуйлгачилж, өр зээл тавьж байгаа цөөхөн хүн амтай орон Монгол Улсаас өөр нь лав дэлхийд байхгүй. Бүр газар доороо гайхамшигтай их баялагтай шүү тэгээд. Гурван сая монголчуудыг ийм ядруу, гуйлгачин байх замыг нээж өгсөн улстөрчдөд талархсаар байх уу. Өнөөгийн Засгийн газар үе залгамжилсан мунхаг бодлогоо хэрэгжүүлж, өр зээл тавихаас өөр гавих ажил алга. Баялгаа борлуулж мөнгө олно гэхээрээ гаднынханд шулуулна. Тусгаар улсын хөрсөнд байх баялаг хэнийх болж хувирсан нь хачирхалтай. Эсвэл эрт дээр үед гадаадын нөхдүүд манай улсын хөрсөнд баялгаа нуугаад, дараа авах нөхцөлтэй гэрээ хийсэн юм болов уу. Тийм бол алт сандайлсан гуйлгачин байх нь зүйтэй. Мөн алт дэрлэсэн гуйлгачид буюу хүний эрдэнэсийг хөрсөндөө хадгалагчид болсон ч яах вэ.
Төр засгийн газар нь бодлоготой юм бол энэ өр зээл тавих асуудлаа бодож үзэх цаг ирсэн байх. Монгол хүн, монгол төр баялгийнхаа эзэн нь байж чадвал өнөөдөр зээл тусламжийн гар сунгах нэгэн рүү царайчлан харж, горьдсон нүдээр харах хэрэг байхгүй. Өр тавьж, өрөө дарж суух МАН-ын “шарталт” үргэлжилсэн хэвээр байх уу гэдэг ч сонин байна.
Сэтгэгдэл (11)