Манай 24tsag.mn сайтаас бага насны хүүхдийн чиглэсэн бэлгийн болон бие махбодийн эсрэг үйлдэгдэж байгаа хүчирхийллийн асуудлын талаар УИХ-ын гишүүн Ц.Гарамжавтай ярилцлаа.
-Хүчирхийлэл үйлдэгдсэн тухай мэдээлэл цацагдах болсон нь энэ талын мэдээлэл олон нийтэд хурдан хүрдэг болсонтой холбоотой гэж албаныхан тайлбарлаж байна. Та энд ямар байр суурьтай байна?
-Гэмт хэрэг зөрчлийн талаар дүгнэлттэй хандаж, хүчирхийлэл, гэмт хэрэг зөрчлөөс яаж урьдчилан сэргийлэх вэ гэдэгт УИХ, Засгийн газар нэлээн санаачлагатай ажиллаж, өдөр бүр энэ талаар ярилцаж байна. Бага насны хүүхэд, эмэгтэйчүүд, биеэ хамгаалах чадамжгүй хүмүүсийг хүчирхийлсэн, ард иргэд, нийгмийг эмзэглүүлсэн, жигшээсэн хэрэг гарах болсон. Гэхдээ судалгаанаас үзэхэд энэ төрлийн гэмт хэрэг өсөөгүй байна. Харин цахим мэдээллийн хэрэгслээр мэдээлэл шуурхай түгж байгаатай холбоотой. Урьд нь хүчирхийлэл байсан ч мэдээлэл нь ил болдоггүй байж.
Бага насны хүүхдийг чиглэсэн гэмт хэрэг олноор үйлдэгдэх болсон нь санаа их зовоож байна. Тиймээс хүүхдийг олон нийт, цэцэрлэг сургуулийн орчинд нь хамгаалах, нийтийг хамарсан ажил зохион байгуулах шаардлагатай байна. Энэ ажлыг гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх хуулиар зохицуулж болно. Хуулийг хэрэгжүүлэхэд иргэдийн холбоо, төрийн ба төрийн бус байгууллага, ИХТ-ын зөвлөлүүд цогцоороо ажиллана.
-Гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх хуулийн гол үзэл санаа нь юу вэ. Хүүхэд эмэгтэйчүүдийг хамгаалах чиглэлд ямар зохицуулалт хийгдэж байна вэ?
-Хуулийн гол шинэлэг үзэл санаа нь гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тэр дундаа биеэ хамгаалах чадваргүй хүүхэд, эмэгтэйчүүд болон нийгэмд гарч байгаа зохисгүй хүчирхийлэл, архидан согтуурах, биеэ үнэлэлт, хүн худалдаалах хэргийг зогсооход чиглэгдсэн. Хуулийн давуу тал нь нийт иргэдээ оролцуулъя гэж байгаа юм. Энэ ажилд идэвх зүтгэлтэй ажилласан иргэдээ төрийн дээд одон медалиар шагная, гэмт хэрэг зөрчлийн мэдээлэл, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх мэдээллийг нь төлбөртэй авъя гэдэг санааг анх удаа оруулж байна. Мөн олон нийтийн байцаагчдыг ажиллуулахаар санаачилсан. Үүнээс гадна нийгмийн ажилтнуудыг мэргэшүүлэх, энэ төрлийн ажлыг хийдэг төрийн болон төрийн бус, удирдах, гүйцэтгэх шатны ажилчдын мэдлэгийг дээшлүүлэх ажил хийнэ. Олон улстай холбогдож шинэ техник технологийг нэвтрүүлж, гудамж талбайг цагдаагийн байгууллагын камерын сүлжээнд холбох гэх зэргээр гэмт хэрэг зөрчлөөс яаж урьдчилан сэргийлж болохоор байна тэр бүх арга хэмжээг авахаар зохицуулна. Энэ мэтчилэнгээр ажиллах юм бол цагдаагийн байгууллагад 700 гаруй ажлын байр шинээр бий болно. Энэ нь голдуу гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, мэргэжлийн мэргэших хүмүүс байх юм.
Хүүхэдтэй ажиллах хүн нь хүүхдийн сэтгэлгээ, сэтгэлзүйд тохирсон арга хэмжээ авах чадамжтай мэргэжлийн хүн байх хэрэгтэй. Хүүхэдтэй ажиллаж чадахгүй хүн сэтгэлзүйг нь мэдрэхгүй шүү дээ. Мөн энэ хуулийн нэг чухал зүйл нь соён гэгээрүүлэх үйл ажиллагааг нийгмийн бүх салбарт, бүх хүмүүст сургалт хийе гэж байгаа юм. Тиймээс бүх байгууллагад санхүүжилтийн эрхийг нээж өгөхөөр зохицуулагдана.
-Цаазын ялыг сэргээх хэрэгтэй гэх нэг хэсэг байхад бүх насаар нь хорих нь зүйтэй гэж харах хүмүүс ч байна. Та ялын бодлогод ямар байр суурьтай байдаг вэ?
-Энэ төрлийн хэргийг хийсэн этгээдийг хүн бүр жигшин, зэвүүцэж, ялын дээд хэмжээгээр шийтгүүлээсэй гэж боддог болов уу. Яагаад гэвэл, хүн биш араатны шинжтэй үйл хийж байгаа юм. Нөгөөтэйгүүр, манай улс 2012 онд цаазын ялыг халах Иргэний ба улс төрийн эрхийн пактын II протоколд нэгдсэн. Тиймээс олон улсын өмнө амласан амлалтаа ухрах хэцүү байдаг. Харин ялыг чангаруулах боломжтой. Хэрвээ амь насанд нь хүрсэн, бие махбодод нь хүнд гэмтэл учруулсан бол чанга дэглэмтэй хориход бүх насаар нь хорих зэргээр зохицуулж болохоор байна. Тиймээс дэлхий нийтийн чиг хандлага, өмнө нь Монгол Улсын баримталж байсан байр сууриа баримтлах хэрэгтэй.
Р.Хишигжаргал
Сэтгэгдэл (2)