Өнөөдөр ээлжит бус чуулганы нэгдсэн хуралдаанд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөлд саналаа танилцуулна. Үүнтэй холбогдуулан Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд Ерөнхийлөгчийн тусгуулах хуулийн төслийг УИХ-д өргөн барьсан юм.
Үүний дараа тэрбээр сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийсэн юм. Тэрбээр “Ерөнхийлөгч Үндсэн хуулийн төсөлд хэд хэдэн санал оруулсан. Жишээ нь, хот гэдэг үг Үндсэн хуульд байхгүй. Аймагтай зэрэгцсэн хот гэдэг үгийг тусгаж өгсөн. Нийслэл, аймаг, хот, сум дүүрэг гэсэн үг тусгаж байна. Жишээ нь, Улаанбаатарын найман дүүрэг хот болж болно. Ингэснээр аймгийн түвшний Засаг захиргааны нэгж болж байгаа юм. Бид нэг Монгол Улс учраас хот байгуулах ажлаа хойш нь тавьж болохгүй. Хот гэдэг үг орсонтой холбогдуулан хороод дүүрэг болно. УИХ-ын гишүүдийн тоог 108 болгож, сонгуулийн тогтолцоог холимог систем нийлүүлж байгаа. Тодруулбал,
- Түүнчлэн Үндсэн хуулийн 57.3-т өөрчлөлт оруулснаар Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт оруулах өөрчлөлтийг орон нутгийн ИТХ-ын шийдвэрээс үл хамааран Засгийн газар УИХ-д оруулж, хэлэлцэн шийдвэрлэх боломжтой байхаар тусгасан.
- Хот, аймаг бүр УИХ-д төлөөлөлттэй байх зарчмыг хангах бөгөөд гишүүдийн 50-ийг намын жагсаалтаар оруулж ирэхээр саналдаа тусгасан.
- Засгийн газрын хувьд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах одоогийн төсөлд тусгасан дөрвөн гишүүн давхар дээлтэй байх талаар Ерөнхийлөгч санал нийлэхгүй байгаа. Харин Ерөнхий сайдаас бусад Засгийн газрын бүх гишүүн дан дээлтэй буюу УИХ-аас хамааралгүй байхаар хуульд тусгаж, саналаа боловсруулсан.
- Иргэдийн хурал, УИХ, Засгийн газар гэх мэт төлөөллийн бүх байгууллагын бүрэн эрхийн хугацааг 5 жил байхаар оруулсан.
- Монгол Улс 1945 онд ард нийтийн санал асуулгаар тусгаар тогтнолоо урд хөршөөр хүлээн зөвшөөрүүлсэн бол магадгүй ард нийтийн санал асуулгаар тусгаар тогтнолоо алдах эрсдэлтэй хэмээн Ерөнхийлөгч үзэж, “Монгол Улс өөрийн тусгаар тогтнолыг үгүйсгэх аливаа оролдлогыг үл зөвшөөрөх бөгөөд ийм санаархал бүхий ард нийтийн санал асуулга явуулахыг хориглоно” гэсэн заалтыг Үндсэн хуульд оруулж, түгжинэ.
- Байгалийн баялаг төрийн өмч байна гэсэн заалтыг ард нийтийн өмч байхаар саналдаа тусгасан. Мөн гаднын хөрөнгө оруулалттай компани байгалийн баялаг ашиглавал хөрөнгө оруулалтаа 100 хувь өөрсдөө гаргаж, ашгийн 51 хувийг Монгол Улс хүртэхээр тусгасан байна.
Г.Алимаа
Сэтгэгдэл (7)