Улсын хөгжилд томоохон үр нөлөө үзүүлэх төсөл, хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх чиг үүрэгтэйгээр байгуулагдаж байсан Хөгжлийн банк ашиг гэхээсээ илүүтэй алдагдал хүлээж ирсэн түүхтэй. Нийт активийн ихэнхийг нь чанаргүй зээлд алдсан, алдахаа шахсан тус банкинд Засгийн газрын даалгавраар шалгалт хийж, улмаар ажил сайжруулах үүргийг "Хас"-ын Г.Амартүвшинд даалгаж байв. Одоогоос зургаан сарын тэртээх энэ үйл явцийн дараагаас Хөгжлийн банкны үйл ажиллагаа хэвийн горимд шилжих дүр зураг багатугай харагдаж эхэлсэн гэх.
Харамсалтай нь тус банкны гүйцэтгэх захирлаар зургаан сар ажилласан тэрбээр хийсэн ажлаа тайлагнасан даруйдаа ирэх сонгуульд МАН-аас өрсөлдөхөөр үүрэгт ажлаа хүлээлгэн өгсөн билээ.
Хугацаа хэтэрсэн зээлүүдэд төвлөрөн ажилласнаар 4.8 тэрбум төгрөгийг эргэн төлүүлсэн, нийт 22 зээлдэгчийн 704 тэрбум төгрөгийн төлбөрийн зөрчилтэй зээлүүд дээр ажиллаж байна. “Капитал” банк, “Хөтөл, Эрэл”, “Кью-Эс” зэрэг таван томоохон зээл аваад эргэж төлөөгүй компаниудад холбогдох хэргийг хуулийн байгууллага шалгаж байгаа. Чанаргүй зээлийн хэмжээ 530 орчим тэрбум төгрөг. 2018 онд 500 сая ам.долларын бонд амжилттай босгосон. 2020 онд бид шинэ бонд босгож, эх үүсвэр гаднаас татан төвлөрүүлэх бодлого баримталж байгаа гэдгийг тэрбээр тухайн үед онцолж байсан.
Ийнхүү багахан хугацаанд ихийг амжуулсан банкер Г.Амартүвшины орыг хэн залгамжлах бэ гэдэг асуулт улс төрийн хүрээнд хүчтэй өрнөж байна. Энэ ч утгаараа тус банкны удирдлагыг сонгохоор ТУЗ-ийн хурал ирэх долоо хоногт хуралдахаар товложээ. Засгийн газрын зүгээс хуульд нийцүүлэх замаар олон улсад нээлттэй тендер зарлаж, CEO-г сонгох чиглэлийг ТУЗ-д нь өгсөн байна. Эндээс үзвэл, ТУЗ-ийн хурлаар тус банкийг хэн удирдах нь тодорхой болох бололтой.
Хамгийн гол нь улсын хөгжилд үнэтэй хувь нэмэр оруулах тус банкийг Г.Амартүвшинээс илүү чадварлаг боловсон хүчнээр удирдуулахгүй бол ажил нураасан хэрэгт ТУЗ-ийнхэн орох нь дамжиггүй. Тиймээс ирэх долоо хоногт болох ТУЗ-ийн хурал нэлээд ширүүхэн болох болов уу.
Ташрамд дурдахад, Г.Амартүвшинг ажлаа өгснөөс хойш удирдлагын чиг үүргийг тус банкны Тэргүүн дэд захирал Ч.Энхбат гүйцэтгэж байгаа юм байна.
Харин Хөгжлийн банкны хувьд Монгол Улсын Засгийн газар 2010 оны долдугаар сарын 20-ны өдөр Монгол Улсын Хөгжлийн банкийг байгуулахаар шийдвэрлэсэн байдаг.
Үүний дараа УИХ-аас Монгол Улсын Хөгжлийн банкны тухай хуулийг 2011 оны хоёрдугаар сарын 10-ны өдөр баталж, Хөгжлийн банкийг Монгол Улсын хөгжлийн томоохон төсөл, хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлэх зорилго бүхий үйл ажиллагааг эрхлэх тусгайлсан чиг үүрэгтэй, ашгийн төлөө, төрийн өмчит хуулийн этгээд байхаар уг хуульд зааж өгсөн юм.
Ингээд 2011 оны тавдугаар сарын 12-ны өдөр албан ёсоор нээлтээ хийж үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн түүхтэй.
Г.Эрдэнэ
Сэтгэгдэл (2)